Lato dobiega końca, robi się chłodniej i ciemniej, a dzieci chodzą już do szkół. Wrzesień to w języku niderlandzkim september.

To dziewiąty miesiąc roku (negende maand van het jaar), następujący po sierpniu (augustus) i poprzedzający październik (oktober). Inaczej niż lipiec (juli) i sierpień ma 30 dni, a nie 31.

Wrzesień jest pierwszym miesiącem jesieni. Ta meteorologiczna (meteorologische herfst) rozpoczyna się wraz z pierwszym dniem tego miesiąca i trwa do końca listopada, a ta astronomiczna (astronomische herfst) zaczyna się 22 lub 23 września.

Niektórzy wyjeżdżają na urlop lub wakacje (vakantie) dopiero we wrześniu. Dotyczy to przede wszystkim ludzi, którzy nie mają dzieci w wieku szkolnym.

Wrześniowy wyjazd np. do państw nad Morzem Śródziemnym (Middenlandse Zee) może się okazać przyjemniejszy niż lipcowy lub sierpniowy. Pogoda wciąż powinna być dobra, ale już bez upałów. Z kolei tłumy na plażach i w centrach miast są wtedy zazwyczaj mniejsze, bo jest mniej turystów.

Początek września to begin september, w połowie września to half september, a pod koniec września to eind september. Jeśli coś jest we wrześniu, to jest in september.

Wymowę słowa september usłyszymy TUTAJ.

Więcej słów dnia

02.09.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Od czwartku 4 września Bruksela będzie się mogła pochwalić pierwszą w tym mieście… kawiarnią dla psów (i ich właścicieli).

Lokal o nazwie Dogood Café działać będzie w Ixelles (Elsene), czyli w jednej z 19 gmin należących do Regionu Stołecznego Brukseli. Adres to Rue Dautzenberg 7, 1050 Ixelles, Belgia.

Uroczyste otwarcie zaplanowano dopiero na 28 września, ale klienci odwiedzać będą mogli kawiarnię już od najbliższego czwartku - poinformował flamandzki portal vrt.be.

Oferta gastronomiczna lokalu będzie skierowana zarówno do cztero-, jak i dwunożnych gości. Zamówimy tu zatem zarówno jedzenie dla ludzi, jak i dla psów. Dodatkowo posiłki dla ludzi będą robione tak, by mogły je bezpiecznie jeść również psy. Czekolady tu raczej nie zamówimy…

W kawiarni na stałe przebywać będą dwa czworonogi, Yuna oraz Isidore. Będą tu również organizowane spotkania psów ze schroniska z ich potencjalnymi nowymi właścicielami. Kawiarnia współpracuje ze schroniskiem dla zwierząt Sans Collier.

Lokal ma też pełnić funkcję socjalną i edukacyjną. W obsłudze kawiarni pracować będą między innymi osoby z niepełnosprawnościami, którym często trudno odnaleźć się na rynku pracy. Kawiarnia ma być „bezpieczną przystanią” zarówno dla czworonogów, jak i dla ludzi - wynika z zapowiedzi właścicieli.

03.09.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

W Polsce powiedzieliśmy szkoła średnia o profilu technicznym albo, krócej, technikum. We Flandrii ten typ edukacji ponadpodstawowej określa się skrótowcem TSO.

Skrótowiec TSO (lub tso albo rzadziej t.s.o.) powstał od Technisch Secundair Onderwijs. Samo słowo technisch oznacza techniczny, onderwijs to edukacja, kształcenie, a secundair to „na drugim poziomie”, czyli w kontekście oświatowym, na poziomie średnim, ponadpodstawowym.

Technisch Secundair Onderwijs i pochodzący od niego skrótowiec TSO przetłumaczyć więc można na język polski jako Techniczna Edukacja Średnia lub, bardziej opisowo, jako naukę w technikum.

Alternatywą do edukacji TSO są między innymi ASO (edukacja ogólnokształcąca, odpowiednik polskiego liceum) lub BSO (edukacja zawodowa, „zawodówka”).

Ogólnie edukacja na poziomie średnim trwa we Flandrii (czyli północnej, niderlandzkojęzycznej części Belgii) sześć lat (uczniowie mają przeważnie 12-18 lat). Podział na ASO, TSO i inne formy edukacji na poziomie średnim następuje na trzecim roku (czyli kiedy uczniowie mają 14 lat).

Program nauczania TSO łączy w sobie teorię i praktykę. Absolwent TSO będzie posiadał już pewne praktyczne umiejętności, pozwalające mu na podjęcie pracy. Jego wiedza teoretyczna będzie jednak na tyle wielka, że może też iść na studia, np. do technicznych szkół wyższych (hogeschool).

Więcej przydatnych skrótów i skrótowców TUTAJ.

05.09.2025 Niedziela.BE // fot. niedziela.be

(łk)

Nie chodzi tutaj wcale o kogoś, kto wykazuje asocjalne czy aspołeczne zachowania… We Flandrii, czyli w północnej, niderlandzkojęzycznej części Belgii, skrótowiec ASO używany jest w edukacji.

ASO (pisane też małymi literami, czyli aso albo a.s.o.) to skrótowiec od Algemeen Secundair Onderwijs. Słowo algemeen oznacza w języku niderlandzkim (oraz jego flamandzkiej odmianie) ogólny, onderwijs to edukacja, kształcenie, zaś secundair onderwijs to w kontekście oświatowym edukacja na poziomie szkoły średniej.

Wyrażenie Algemeen Secundair Onderwijs i pochodzący od niego skrótowiec ASO (lub aso) przetłumaczyć zatem można na język polski jako Ogólna Edukacja Średnia, Ogólne Kształcenie Średnie. Mówiąc prościej: chodzi o ogólnokształcące szkoły średnie, licea, „ogólniaki”.

Podobnie jak w Polsce, tego rodzaju szkoły mają na celu przygotowanie absolwentów do dalszej edukacji na poziomie wyższym (na uniwersytetach i w szkołach wyższych).

Nacisk kładzie się więc na teoretyczne przedmioty, a nie na naukę konkretnego zawodu, jak to jest w technikach (TSO) czy szkołach zawodowych (BSO). We flamandzkich ogólnokształcących szkołach średnich ASO mamy zatem wiele lekcji języka, matematyki, historii i nauk przyrodniczych.

Ogólnie edukacja na poziomie średnim trwa we Flandrii sześć lat (uczniowie mają przeważnie 12-18 lat), a podział na ASO, TSO i inne formy edukacji następuje na trzecim roku (czyli kiedy uczniowie mają 14 lat).

Więcej przydatnych skrótów i skrótowców TUTAJ.

02.09.2025 Niedziela.BE // fot. niedziela.be

(łk)