Chyba nikt nie lubi w nim leżeć, ale czasem to konieczne. Ziekenhuis to w języku niderlandzkim szpital.

Huis to w języku niderlandzkim dom, słowo ziek oznacza chory, zaś zieken to chorzy, ludzie chorujący. Dosłownie ziekenhuis to więc „dom chorych” - czyli szpital właśnie.

Słowo ziekenhuis, podobnie jak samo słowo huis, jest w języku niderlandzkim rodzaju nijakiego, a zatem łączy się z rodzajnikiem określonym het. Mówiąc więc o konkretnym szpitalu, powiemy het ziekenhuis. Liczba mnoga to ziekenhuizen (szpitale).

Pójść do szpitala (być hospitalizowanym) to „naar het ziekenhuis gaan”, leżeć w szpitalu to „in een ziekenhuis liggen”, a przyjęcie do szpitala, hospitalizacja to ziekenhuisopname.

W szpitalu mamy łóżka szpitalne (ziekenhuisbedden), a pacjentom pomaga personel szpitalny, czyli ziekenhuispersoneel. Wśród pracowników (werknemers) szpitala mamy między innymi lekarzy (artsen, dokters) i pielęgniarki (verpleegsters, verpleegkundigen).

Szpitale są częścią systemu opieki zdrowotnej (gezondheidszorg), dzielą się na oddziały (afdelingen), a leżą w nich pacjenci (patiënten), którzy czasem trafiają np. do sali operacyjnej (operatiekamer) albo na ostry dyżur (spoedeisende hulp).

Klinika to w języku niderlandzkim kliniek, a prywatna klinika to privékliniek. Ważną rolę w szpitalnictwie odgrywają między innymi takie placówki jak szpital akademicki/uniwersytecki (academisch/universitair ziekenhuis), szpital dziecięcy (kinderziekenhuis) i szpital psychiatryczny (psychiatrisch ziekenhuis).

Wymowę słowa ziekenhuis usłyszymy między innymi TUTAJ.

Więcej słów dnia

16.07.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Praca, którą wykonujemy dobrowolnie i nie oczekując za nią wynagrodzenia, to w języku niderlandzkim vrijwilligerswerk (czyli praca wolontariacka, wolontariat).

Słowo werk, oznaczające pracę, jest w języku niderlandzkim rodzaju nijakiego, a zatem łączy się z rodzajnikiem het. Mamy więc het werk oraz het vrijwilligerswerk.

Vrij oznacza w języku niderlandzkim wolny, luźny, niezależny, zaś vrijwillig to dobrowolnie, z własnej woli, bez przymusu. Osoba zaangażowana w pracę wolontariacką (vrijwilligerswerk) to w języku niderlandzkim vrijwilliger, czyli wolontariusz.

W przypadku kobiety możemy użyć żeńskiej formy vrijwilligster, choć jest ona rzadziej stosowana. Liczba mnoga to vrijwilligers (wolontariusze). Wolontariat to nieodpłatna praca (onbetaald werk) z własnej woli (vrijwillig), przeważnie na rzecz jakiejś społeczności, organizacji lub grupy, potrzebującej wsparcia lub pomocy.

Wymowę słowa vrijwilligerswerk usłyszymy między innymi TUTAJ, a słowa vrijwilliger TUTAJ.

Organizacja działająca w oparciu o zaangażowanie wolontariuszy to vrijwilligersorganisatie. Wolontariusze często działają w ramach wielkich organizacji, takich jak np. Czerwony Krzyż (Het Rode Kruis), albo angażują się projekty lokalne, sąsiedzkie (buurtprojecten).

Wolontariusze znajdziemy też np. w banku żywności (voedselbank), klubie sportowym (sportclub), domu spokojnej starości (rusthuis), bibliotece (bibliotheek), szkole (school) albo w schronisku dla zwierząt (dierenasiel).

Więcej słów dnia

20.07.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Szybko mknące hulajnogi elektryczne to w Belgii coraz większy problem. Liczba wypadków z udziałem tzw. e-steps rośnie, co potwierdzają między innymi dane z prowincji Brabancja Flamandzka.

W 2020 r. w Brabancji Flamandzkiej doszło do 26 wypadków z udziałem hulajnóg elektrycznych, a w 2023 r. - już do 90. Dane te udostępnił flamandzki rząd regionalny, a omówiono je między innymi na łamach portalu vrt.be.

Wraz z liczbą wypadków rośnie liczba ofiar. W 2020 r. w wypadkach z udziałem hulajnóg elektrycznych w prowincji Brabancja Flamandzka lekko rannych zostało 25 osób. W 2023 r. lekko rannych było już 79, a 6 ofiar takich wypadków odniosło poważne obrażenia.

Hulajnogi elektryczne mogą się poruszać w Belgii z prędkością maksymalną 25 km/godz. Wielu ludzi kupuje jednak „podrasowane” hulajnogi lub na własną rękę je tak przerabia, by były w stanie rozwinąć dużo większą prędkość.

Dotyczy to w szczególności młodych użytkowników e-steps. Odnotowano już przypadki, w których użytkownik hulajnogi elektrycznej jechał z prędkością 80 km/godz, czy nawet… 100 km/godz!

Policja regularnie zabezpiecza i konfiskuje „podrasowane” hulajnogi elektryczne, pozwalające na rozwijanie dużych prędkości. Tylko w jednym tygodniu marca w miejscowościach Vilvoorde i Machelen policja zarekwirowała ponad 50 takich pojazdów, przypomniał portal vrt.be.

16.07.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Tylko w dwóch krajach Unii Europejskiej liczba miejsc w domach stacjonarnej opieki długoterminowej w przeliczeniu na liczbę mieszkańców jest większa niż w Belgii.

W 2023 r. na każdych 100 tys. mieszkańców Belgii przypadało 1.250 łóżek w domach opieki długoterminowej, np. w domach spokojnej starości, zakładach opiekuńczo-leczniczych i w domach pielęgnacyjnych.

Jeśli chodzi o Unię Europejską, to jedynie w Holandii (1.400) i w Szwecji (1.315) wskaźnik ten był wyższy. Dane na ten temat udostępniono na stronie internetowej unijnego biura statystycznego Eurostat.

Dla porównania: w Polsce na 100 tys. mieszkańców przypadały w 2023 r. tylko 222 miejsca w tego rodzaju placówkach. Liczba ta była mniejsza jedynie w dwóch państwach UE: w Grecji (zaledwie 20 takich miejsc na każdych 100 tys. mieszkańców) i w Bułgarii (26).

Belgijskie społeczeństwo się starzeje, seniorów i ludzi wymagających opieki przybywa, a to oznacza wielkie zapotrzebowanie na miejsca w domach opieki długoterminowej. Dane Eurostatu to potwierdzają.

Co ciekawe, pod względem liczby łóżek w szpitalach Belgia nie należy do unijnej czołówki. Na każdych 100 tys. mieszkańców Belgii w 2023 r. przypadało 539 łóżek w szpitalach.

Średnia unijna to 511 łóżek szpitalnych na 100 tys. mieszkańców, a liderami pod tym względem były w 2023 r. Bułgaria (864), Niemcy (766) i Rumunia (728). Także w Polsce łóżek w szpitalach było relatywnie wiele, bo 627 na każdych 100 tys. mieszkańców.

16.07.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)