Słowo dnia: Haasje

Wielkanoc to chrześcijańskie święto, ale wiążę się z nią również wiele tradycji i symboli świeckich. Jednym z takich elementów jest paashaas - czyli zając wielkanocny.

Samo słowo haas to w języku niderlandzkim zając, a paas pochodzi od Pasen, czyli Wielkanocy. Zając do zwierzę (dier), a dokładniej mówiąc ssak (zoogdier) z rzędu zajęczaków (haasachtigen).

Słowo zając jest w niderlandzkim rodzaju męskiego, więc łączy się z rodzajnikiem de. Mamy więc de haas. Liczba mnoga to hazen (zające). Podobnie jest z tym wielkanocnym: jeden to de paashaas, a więcej to de paashazen.

Mały zając to haasje, a mały zając wielkanocny - czyli zajączek - to paashaasje. Wyraz ten, podobnie jak wszystkie inne zdrobnienia w języku niderlandzkim, jest rodzaju nijakiego (het paashaasje).

Wymowę słowa paashaas usłyszmy między innymi TUTAJ.

Obok paaseieren (pisanek, jajek wielkanocnych) zając jest jednym z najpopularniejszych, niereligijnych symboli wielkanocnych, również w Polsce i w Belgii.

Już na długo przed Wielkim Tygodniem w sklepach można kupić czekoladowe figurki zająca wielkanocnego (chocolade paashaas). Takiego zajączka znajdziemy też nieraz w wielkanocnych koszyczkach (paasmandje).

To właśnie zając wielkanocny - zgodnie ze świecką tradycją pochodzenia germańskiego - chowa w domu lub w ogrodzie pisanki oraz inne smakołyki (snoep) i drobne prezenty (cadeautjes), poszukiwane w poranek wielkanocny przez dzieci.

Chować pisanki (jajka wielkanocne) to w niderlandzkim paaseieren verstoppen, a szukać pisanek to paaseieren zoeken. Zając wielkanocny lubi skakać (springen), a jego atrybutem często jest marchewka (wortel).

16.04.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)