Już od ponad dwóch dekad w Belgii przybywa ludzi z orzeczoną na co najmniej rok niezdolnością do pracy - poinformował Narodowy Bank Belgii.

Pod koniec 2022 r. w kraju ze stolicą w Brukseli było już prawie pół miliona (byłych) pracowników, którzy od co najmniej 12 miesięcy uznawani byli za niezdolnych do pracy. Na tę liczbę składało się 285 tys. kobiet oraz 187 tys. mężczyzn.

Z jednej strony stan zdrowia przeciętnego mieszkańca Belgii z dekady na dekadę się poprawia, a jakość opieki medycznej rośnie. Z drugiej strony już od 2000 r. przybywa ludzi z orzeczoną niezdolnością do pracy.

Szczególnie wśród pracowników fizycznych jest duże ryzyko odniesienia uszczerbku na zdrowiu, uniemożliwiającego na dłuższy czas pracę zawodową. Najbardziej narażone na długotrwałą niezdolność do pracy są osoby zatrudnione w logistyce i przemyśle, pracownicy ochrony, sprzątaczki i sprzątacze oraz ludzie zajmujący się opieką nad osobami starszymi.

Według analityków z Narodowego Banku Belgii konieczne są bardziej zintensyfikowane działania na rzecz ułatwienia tym osobom powrotu na rynek pracy. Lepsza reintegracja osób doświadczających czasowej niezdolności do pracy wymaga skoordynowanych działań samych pracowników, pracodawców, kas chorych, lekarzy oraz instytucji państwa.

04.05.2024 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Kiedy przychodzimy we Flandrii w odwiedziny, gospodarz po otwarciu drzwi powie zapewne: Kom binnen.

Czasownik rozdzielnie złożony binnenkomen oznacza w języku niderlandzkim wejść do środka. Komen to wchodzić (a także np. pochodzić, przychodzić, itd.), a binnen to w środku.

Jak już wspomniano, jest to czasownik rozdzielnie złożony, a więc w trakcie odmiany oba człony (binnen i komen) przeważnie się rozdzielają. Wchodzę do środka to „Ik kom binnen”, wchodzisz do środka to „Jij komt binnen”, on wchodzi do środka to „Hij komt binnen”, itp.

Także w trybie rozkazującym (choć w tym kontekście uprzejmym) oba człony się rozdzielają i mamy „Kom binnen”. Oznacza to „wejdź(cie) do środka”, a osoba wypowiadająca te słowa nieraz wykonuje zapraszający gest ręką, zachęcający do wstąpienia w jej progi.

Jeśli wchodząc do czyjegoś mieszkania będziesz chciał zdjąć buty, to często usłyszysz od gospodarza „(het) hoeft niet”, czyli „nie trzeba”.

Gospodarz może też zasugerować „doe je jas uit” (zdejmij kurtkę/płaszcz), a przedtem po prostu przywitać się, mówiąc „welkom” (witam), „hoi” (cześć), czy „wat leuk jou weer te zien” (jak fajnie znów cię zobaczyć).

Więcej słów dnia

04.05.2024 Niedziela.BE // fot. GaudiLab ES / Shutterstock.com

(łk)

Może być delikatny, w policzek, a bywa też namiętny…Kusje, czyli w języku niderlandzkim pocałunek, całus.

Pocałunek to po niderlandzku kus. Ludzie posługujący się niderlandzkim lubią jednak zdrobnienia, szczególnie w tak emocjonalnej, delikatnej sferze, więc często usłyszymy też kusje. W zdrobnieniu słowo to brzmi cieplej, intymniej, „bardziej słodko”.

Liczba mnoga od kusje to kusjes, a od kus to kussen. Słowo kussen to również czasownik oznaczający pocałować, całować.

Synonimem słowa kus jest zoen. Podobnie jak w przypadku kus liczba mnoga powstaje przed dodanie -en. Pocałunki to zatem zoenen. Słowo to również może być czasownikiem, oznaczającym całować. Zdrobnienie to zoentje.

Zdrobnienia zawsze są rodzaju nijakiego, więc zarówno kusje jak i zoentje łączą się z rodzajnikiem określonym het. Jeśli mówimy więc o jakimś konkretnym pocałunku, to mamy het kusje lub het zoentje.

Słowa kus i zoen są rodzaju męskiego, więc rodzajnikiem określonym jest de. Mamy więc de kus oraz de zoen.

Pocałunek „z języczkiem” to tongzoen, a czasownik „całować z języczkiem” to tongzoenen. Całujemy jednak przeważnie w usta (mond) lub policzki (wang, na przykład przy powitaniu), a używamy do tego warg (lippen).

Często pocałunek jest wyrazem miłości, a miłość to po niderlandzku liefde. Pocałunek na dobranoc to po niderlandzku nachtkus.

Więcej słów dnia

03.05.2024 Niedziela.BE   // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Nie jest to może imponujące tempo, ale przynajmniej nie można mówić o recesji. Belgijska gospodarka jest na plusie, a wzrost gospodarczy przekracza 1% w skali roku.

Z opublikowanych niedawno przez Narodowy Bank Belgii danych wynika, że belgijski PKB był w pierwszym kwartale 2024 r. o 1,3% wyższy niż rok wcześniej.

W skali kwartału wzrost PKB wyniósł w pierwszych trzech miesiącach tego roku około 0,3%. Także w trzech ostatnich kwartałach 2023 r. kwartalny wzrost PKB w Belgii wynosił 0,3%. W pierwszych czterech miesiącach 2023 r. było to 0,4%.

W minionych dwóch latach największy wzrost gospodarczy odnotowano w drugim kwartale 2022 r. Wtedy belgijski PKB zwiększył się aż o 0,7%. Kwartał wcześniej było to jednak tylko 0,1%.

Jeśli chodzi o tempo wzrostu PKB sytuacja w Belgii jest więc stabilna. Belgia nie doświadczyła w minionym czasie recesji, jak to choćby było w Holandii w ubiegłym roku.

Także na tle całej Unii Europejskiej belgijska gospodarka wypada całkiem dobrze, wynika z danych unijnego biura statystycznego Eurostat. W ostatnim kwartale ubiegłego roku unijny PKB był jedynie o 0,3% wyższy niż rok wcześniej.

05.05.2024 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)