Słowo dnia: Zwaluwen

Mówi się, że jedna wiosny nie czyni… To jeden z najpowszechniej występujących ptaków. Mowa oczywiście o jaskółkach, czyli w języku niderlandzkim zwaluwen.

Jedna jaskółka to een zwaluw, a liczba mnoga to wspomniane zwaluwen. W liczbie pojedynczej zwaluw łączy się z rodzajnikiem określonym de. Mówiąc więc o konkretnej jaskółce, powiemy de zwaluw.

Wymowę słowa zwaluw znajdziemy TUTAJ, a liczby mnogiej zwaluwen TUTAJ.

Jaskółka jest ptakiem (vogel), zaliczanym do rzędu wróblowych i podrzędu śpiewających. W języku niderlandzkim, używanym poza Holandią także we Flandrii, czyli w północnej części Belgii, ptaki śpiewające nazywa się zangvogels (zang to właśnie śpiew).

Istnieje wiele gatunków jaskółek, a w Europie występują między innymi boerenzwaluw (dymówka), oerzwaluw (brzegówka), huiszwaluw (oknówka), roodstuitzwaluw (jaskółka rudawa) i rotszwaluw (jaskółka skalna).

Jaskółki żywią się owadami (insecten), mają krótki dziób (kort snavel), są szybkie, a ich ciało ma przeważnie kilkanaście centymetrów długości. Świetnie dają sobie radę w różnych warunkach (ważne tylko, by były dostępne owady), dzięki czemu występują prawie na całym świecie.

W języku polskim popularne jest przysłowie, że „jedna jaskółka wiosny nie czyni”. Dosłownie oznacza to, że pojawienie się jaskółek np. w marcu nie musi jeszcze oznaczać, że wiosna rozpoczęła się już na dobre.

Częściej używa się tego przysłowia metaforycznie. Oznacza wtedy, że nie można wyciągać daleko idących wniosków na podstawie jednej przesłanki. Jeśli zatem coś udało się komuś jeden raz, wcale nie musi mu się to udawać za każdym razem.

Także w niderlandzkim mówi się, że „één zwaluw maakt de lente niet”, czyli, że „jedna jaskółka wiosny nie czyni”. Można się jednak również spotkać z wersją „één zwaluw maakt nog geen zomer”, czyli, że „jedna jaskółka lata nie czyni”. Zamiast wiosny mowa jest zatem o lecie, ale metaforyczne znaczenie jest takie samo.

Więcej słów dnia

24.03.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)