Każdy je ma, niektórzy nawet dwuczłonowe. Niderlandzkie słowo familienaam oznacza nazwisko (rodowe).

Towarzyszy mu przeważnie voornaam (roepnaam), czyli imię. Podobne znaczenie do słowa familienaam ma słowo geslachtsnaam, oznaczające nazwisko rodowe.

W standardowym niderlandzkim, używanym w Holandii, nazwisko określa się najczęściej słowem achternaam. We Flandrii, czyli w północnej, niderlandzkojęzycznej części Belgii, popularne jest jednak właśnie familienaam. Samo słowo familie to oczywiście rodzina, ród.

Pytanie „Wat is jouw familienaam” oznacza więc „Jak masz na nazwisko?”. Zmienić nazwisko to familienaam/achternaam wijzigen, a „zachować nazwisko po małżeństwie” to „familienaam/achternaam behouden na het huwelijk”.

Nazwisko panieńskie to w języku niderlandzkim meisjesnaam (dosłownie jest to nazwisko dziewczęce, bo meisje to dziewcznyna). Z kolei dubbele achternaam to nazwisko dwuczłonowe.

Słowo familienaam jest w języku niderlandzkim, podobnie jak samo naam, rodzaju męskiego i łączy się z rodzajnikiem określonym de. Mówiąc więc o jakimś konkretnym nazwisku, powiemy de familienaam. Liczba mnoga to familienamen (nazwiska).

Imię i nazwisko to dane osobowe (persoonlijke gegevens), podobnie jak na przykład miejsce urodzenia (geboorteplaats) czy data urodzenia (geboortedatum). W świecie cyfrowym często jesteśmy proszeni o wpisanie nie imienia lub nazwiska, ale gebruikersnaam, czyli nazwy użytkownika.

Wymowę słowa familienaam usłyszymy między innymi TUTAJ.

Więcej słów dnia

3.07.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Stopa bezrobocia w Belgii rośnie już od ponad roku. Wciąż jednak jest na poziomie zbliżonym do unijnej średniej i na razie trudno mówić o wysokim bezrobociu.

W maju tego roku stopa bezrobocia w kraju ze stolicą w Brukseli wyniosła 6,5%. To trochę więcej niż miesiąc (6,4%), dwa miesiące (6,3%) i trzy miesiące (6,2%) wcześniej.

W porównaniu z sytuacją sprzed roku, różnica ta jest już bardziej zauważalna. W maju 2024 r. stopa bezrobocia w Belgii wynosiła 5,6%. W ciągu dwunastu miesięcy zwiększyła się zatem o prawie jeden punkt procentowy.

Jak wynika z danych opublikowanych niedawno temu na stronie internetowej unijnego biura statystycznego Eurostat, w maju 2025 r. w Belgii zarejestrowanych było 353 tys. bezrobotnych. To o 3 tys. więcej niż miesiąc wcześniej i o 10 tys. więcej niż dwa miesiące wcześniej.

W ciągu roku liczba mieszkańców Belgii zarejestrowanych w tutejszych urzędach pracy zwiększyła się o 55 tys., z 298 tys. w maju ubiegłego roku do wspomnianych już 353 tys. w maju obecnego roku.

Obecnie bezrobocie w Belgii jest nieco wyższe niż w skali całej UE. W maju 2025 r. stopa bezrobocia w całej UE wynosiła 5,9%, czyli była o 0,6 punktu procentowego niższa niż w Belgii.

W samej strefie euro bezrobocie było na poziomie bardziej zbliżonym do belgijskiego i wyniosło w maju tego roku około 6,3% - czyli tylko o 0,2 punktu procentowego mniej niż w kraju znanym z piwa, czekolady, frytek i gofrów.

Jeśli chodzi o UE jako całość, to sytuacja jest stabilna: w maju ubiegłego roku stopa bezrobocia we Wspólnocie była na poziomie 6%, a dwanaście miesięcy później było to wspomniane 5,9%. Podobny, minimalny spadek odnotowano w strefie euro, z 6,4% w maju 2024 r. do 6,3% w maju tego roku.

Łącznie we wszystkich krajach UE zarejestrowanych było jako bezrobotni w piątym miesiącu 2025 r. ponad 13 mln ludzi. To mniej więcej tyle samo, co rok wcześniej. W samej strefie euro bezrobotnych jest około 10,8 mln.

Państwami UE z najniższą stopą bezrobocia były w maju 2025 r. Malta (2,7%), Czechy (2,8%), Polska (3,3%) i Bułgaria (3,5%). W Polsce bezrobocie w ciągu roku jednak wzrosło, bo w maju ubiegłego roku wynosiło jeszcze tylko 2,8%.

Jedynym państwem UE ze stopą bezrobocia przekraczającą 10% była w maju tego roku Hiszpania. Tam bezrobocie było na poziomie 10,8%. To jednak mniej niż rok wcześniej (11,5%).

Relatywnie wysokie bezrobocie było w maju tego roku także w Finlandii (9%), Szwecji (8,7%), Estonii (7,8%) i Francji (7,1%) - wynika z danych Eurostatu.

W Belgii stopa bezrobocia wśród mężczyzn (7,2%) była w maju tego roku wyższa niż wśród kobiet (5,6%). W skali całej UE jest odwrotnie: to kobiety (6,1%) relatywnie częściej rejestrują się jako osoby bezrobotne niż mężczyźni (5,7%).

Trend wzrostowy stopy bezrobocia w Belgii nie jest oczywiście niczym pozytywnym, ale wielkich powodów do niepokoju nie ma. Belgijska gospodarka się rozwija, a sytuacja na rynku pracy od lat jest w miarę stabilna.

Tempo wzrostu PKB nie jest może w Belgii oszałamiające (w ubiegłym roku 1%, szacunki na ten rok też mówią o około 1%), a stopa bezrobocia mogłaby być o jeden punkt czy dwa punkty procentowe niższa - ale widmo masowego bezrobocia Belgii nie grozi.

Są nawet sektory, w których pracodawcy mają wielkie problemy ze znalezieniem chętnych do pracy, a uwzględniając trudny kontekst globalny - wojnę w Ukrainie i w Strefie Gazy, konflikt Izrael-Iran, politykę celną Trumpa - Belgia i tak sobie dobrze radzi.

Belgijski rząd ma co prawda spory problem z nadmiernym zadłużeniem państwowym i wielkim deficytem budżetowym. Planowane są jednak reformy i (czasem bolesne) cięcia, które mają uzdrowić tę sytuację. Rząd planuje np. skrócić maksymalny czas pobierania zasiłku dla bezrobotnych do dwóch lat, co ma zachęcić część bezrobotnych do bardziej aktywnego szukania pracy - a to akurat może się przełożyć na obniżenie stopy bezrobocia.

Szukasz pracy w Belgii? Sprawdź OGŁOSZENIA. 

2.07.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Kiedy jest gorąco, wszyscy go szukają, bo daje schronienie przez słońcem i upałem. Mowa o cieniu, określanym w języku niderlandzkim słowem schaduw.

Dawać cień to w języku niderlandzkim - używanym poza Holandią także w północnej części Belgii, czyli we Flandrii - „schaduw geven”, siedzieć w cieniu to „in de schaduw zitten”, a szukać cienia to „schaduw zoeken”.

Słowo schaduw łączy się w języku niderlandzkim z rodzajnikiem określonym de. Mamy zatem de schaduw. Liczba mnoga to schaduwen (cienie). Wymowę słowa schaduw usłyszymy między innymi TUTAJ.

Cień chroni nas przed słońcem (zon), co jest istotne przy ciepłej pogodzie (warm weer), a już tym bardziej w trakcie fali upałów (hittegolf). W takim okresie należy również pamiętać o np. zonnecrème, czyli kremie przeciwsłonecznym - bo inaczej możemy się „spalić na słońcu”.

Jeśli w jakimś miejscu jest dużo cienia, to użyjemy słowa schaduwrijk. Oznacza ono zacienione, cieniste, a dosłownie: bogate w cień, bo przymiotnik rijk oznacza bogaty. Een schaduwrijke plek to zacienione miejsce, een schaduwrijk to cienisty las, a een schaduwrijk pad to zacieniona ścieżka.

Słowa cień można też użyć metaforycznie. Stać w czyimś cieniu, czyli być przez kogoś przyćmionym, to po niderlandzku „in de schaduw staan van iemand”. Wyjść z cienia to „uit de schaduw treden”, zaś „een schaduw werpen over iets” oznacza „rzucać na coś cień”.

Więcej słów dnia

4.07.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

We wtorek wieczorem w miejscowości Zwevezele w prowincji Flandria Zachodnia doszło do tragicznego wypadku drogowego, w którym życie straciła 21-letnia kobieta, jadąca motocyklem.

- Wielka tragedia, ale to chyba musiało się tak skończyć. Ta dziewczyna jechała zdecydowanie za szybko i było widać, że nie ma doświadczenia - powiedział świadek wypadku, cytowany przez „Het Laatste Nieuws”.

Z relacji mężczyzny wynika, że wracał on samochodem z pracy, a 21-letnia motocyklistka z „bardzo dużą prędkością” go wyprzedziła. Następnie straciła panowanie nad motocyklem i wypadła z drogi na pobocze. Przejechała tam jeszcze ze sto metrów, po czym „przeleciała nad krzakami” i zniknęła z pola widzenia kierowcy.

Jak się okazało, młoda kobieta wylądowała w ogrodzie pobliskiego domu. Motor uderzył w fasadę domu, a stan młodej ofiary był bardzo ciężki. Świadkowie zdarzenia próbowali ją reanimować, a na miejsce wezwano karetkę. Niestety 21-latki nie udało się uratować i zmarła na miejscu zdarzenia.

- Zdecydowanie zbyt wysoka prędkość w połączeniu z brakiem doświadczenia skończyły się dla niej tragicznie. Bardzo przykre, że tak skończyło się życie tej młodej dziewczyny - dodał świadek tragedii, cytowany przez „Het Laatste Nieuws”.

Zwevezele to licząca około 6 tys. mieszkańców miejscowość w gminie Wingene, na północnym zachodzie Belgii.

3.07.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)