Czasownik verplegen oznacza w języku niderlandzkim opiekować się, pielęgnować, doglądać. W szpitalu lub przychodni robi to np. verpleegster, czyli pielęgniarka.

Rzeczownik verpleegster jest rodzaju żeńskiego i dotyczy tylko kobiet wykonujących ten zawód. Łączy się zatem z rodzajnikiem de, a jego liczba mnoga to verpleegsters.

Jeśli chcemy podkreślić, że mowa o mężczyźnie (pielęgniarzu), to powiemy verpleger. Także ten rzeczownik, będący rodzaju męskiego, łączy się z rodzajnikiem de. Liczba mnoga to verplegers.

W języku niderlandzkim mamy też określenie verpleegkundige. Jest to forma neutralna, mogąca oznaczać zarówno pielęgniarza, jak i pielęgniarkę. Liczba mnoga to w tym przypadku verpleegkundigen.

Słowo verpleegkundige wzięło się od słowa verpleegkunde, oznaczającego ogólnie pielęgniarstwo - jako dział ochrony zdrowia, zawód lub kierunek kształcenia. Z kolei przymiotnik verpleegkundig oznacza pielęgniarski, pielęgniarska itp. Pielęgnowanie, opieka, doglądanie chorych to verpleging.

Pielęgniarki i pielęgniarze mogą pracować np. w szpitalu (ziekenhuis), w ośrodku zdrowia (gezondheidscentrum), w praktyce lekarzy pierwszego kontaktu (huisartsenpraktijk) albo w domu opieki (verpleeghuis).

Osoby wykonujące ten zawód opiekują się chorymi (zieken), czyli pacjentami (patiënten), niepełnosprawnymi (gehandicapten) lub seniorami (ouderen).

Wymowę słowa verpleegster znajdziemy TUTAJ, słowa verpleger TUTAJ, a słowa verpleekundige TUTAJ.

Więcej słów dnia

11.04.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

W ciągu pięciu lat liczba wakatów, czekających we Flandrii na pielęgniarki, zwiększyła się o ponad połowę!

W ubiegłym roku Flamandzki Urząd Pracy VDAB zarejestrował aż 58,6 tys wakatów w sektorze ochrony zdrowia. Nieco ponad 10 tys. z tych wakatów dotyczyło pielęgniarek.

To aż o 53% więcej niż w 2019 r. - poinformował dziennik „Het Laatste Nieuws”. Można to przedstawić w jeszcze bardziej obrazowy sposób: w ubiegłym roku każdego dnia pracodawcy zgłaszali zapotrzebowanie na średnio 27 nowych pielęgniarek. Powtórzmy: 27 dziennie!

Jeśli chodzi o pracowników systemu ochrony zdrowia, to właśnie na nowe pielęgniarki (i oczywiście pielęgniarzy) zapotrzebowanie jest największe - wynika z danych VDAB.

Belgijskie społeczeństwo się starzeje, w tym także społeczeństwo Flandrii, czyli północnej, niderlandzkojęzycznej części kraju. Zapotrzebowanie na osoby, które są w stanie zajmować się obłożnie chorymi oraz seniorami jest więc coraz większe.

Praca pielęgniarki lub pielęgniarza nie cieszy się jednak wśród młodych ludzi, wybierających ścieżkę kariery edukacyjnej i zawodowej, wielką popularnością. Wielu młodych ludzi boi się ciężkiej i odpowiedzialnej pracy, z perspektywą niespecjalnie wysokich zarobków.

Zapotrzebowanie na pielęgniarki i pielęgniarzy zatem rośnie, ale chętnych do wykonywania tego zawodu nie przybywa równie szybko. Eksperci, cytowani przez „Het Laatste Nieuws”, apelują do rządzących, by ci stworzyli mechanizmy zachęcające ludzi do wyboru tego zawodu.

Można ten cel osiągnąć np. lepiej wspierając finansowo ludzi uczących się tego zawodu, płacąc im dobrze za staże i oferując należytą pomoc tym, którzy zastanawiają się nad rzuceniem nauki na kierunkach pielęgniarskich. Również dodatki za pracę w nocy i w weekendy powinny być wyższe, uważa część ekspertów.

Należy się też zastanowić nad dopuszczeniem do pracy pielęgniarza lub pielęgniarki osób z pokrewnym, ale nie stricte pielęgniarskim wykształceniem oraz być może bardziej intensywnie zachęcać do przyjazdu do Belgii pielęgniarki i pielęgniarzy z zagranicy - czytamy w „Het Laatste Nieuws”.

Szukasz pracy w Belgii? Sprawdź OGŁOSZENIA!

10.04.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Znajdziemy je przy większości dużych miast. Lotnisko to w języku niderlandzkim vliegveld, a port lotniczy to luchthaven.

Vliegen to latać, a veld to pole. Vliegveld to zatem dosłownie „pole do latania”. W pewnym sensie tym właśnie jest lotnisko…

Lucht to z kolei powietrze, a haven to port. Luchthaven to więc dosłownie właśnie port lotniczy. Czasem lotniska lub porty lotnicze określa się w niderlandzkim również słowem vlieghaven.

Słowo vliegveld jest w języku niderlandzkim rodzaju nijakiego, a zatem łączy się z rodzajnikiem określonym het. Mówiąc więc o konkretnym lotnisku, powiemy het vliegveld. Liczba mnoga to vliegvelden (lotniska). Wymowę słowa vliegveld usłyszymy TUTAJ.

Słowo luchthaven łączy się z rodzajnikiem określonym de. Mówiąc o konkretnym porcie lotniczym, powiemy więc de luchthaven. Liczba mnoga to luchthavens (porty lotnicze). Wymowa słowa luchthaven TUTAJ.

Na lotnisku zobaczymy oczywiście samoloty. Jeden samolot to w niderlandzkim vliegtuig, a liczba mnoga to vliegtuigen.

Samolot jest środkiem transportu (transportmiddel, vervoermiddel), a jego istotnym elementami są np. skrzydła (vleugels) oraz silniki (motoren). Samoloty są różne: pasażerski to passagiersvliegtuig, towarowy (transportowy) to vrachtvliegtuig lub transportvliegtuig, a wojskowy to militair vliegtuig.

Lotnictwo to luchtvaart, ruch lotniczy to vliegverkeer, a lot samolotem to vliegreis. Linie lotnicze, takie jak np. belgijskie Brussels Airlines albo polski LOT, to vliegtuigmaatschappij.

Główny belgijski port lotniczy w Brukseli nazywa się (z angielskiego) Brussels Airport. Lotnisko to leży na terenie gminy Zaventem pod Brukselą i w związku z tym funkcjonuje też inna nazwa tego portu lotniczego, mianowicie Luchthaven Zaventem. 

Więcej słów dnia

12.04.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Jeśli coś ma „rampzalige gevolgen”, to ma katastrofalne skutki, zaś „rampzalige fout” to fatalny błąd.

Przymiotnik rampzalige pochodzi od rzeczownika ramp, oznaczającego katastrofę, klęskę, dramat, tragiczne zdarzenie z licznymi ofiarami.

Klęska żywiołowa to natuurramp, katastrofa kolejowa to treinramp, a katastrofa lotnicza to vliegramp. Katastrofę lotniczą polskiego TU-154 w Smoleńsku z 10 kwietnia 2010 r. w niderlandzkim określa się zatem jako vliegramp bij Smolensk.

To właśnie tam rozbił się piętnaście lat temu polski samolot rządowy (Poolse regeringsvliegtuig), w wyniku czego zginęło 96 ludzi, w tym prezydent Polski (president van Polen) Lech Kaczyński. Była to een nationale ramp, czyli tragedia narodowa, dramat, który wstrząsnął całym krajem.

Częstymi katastrofami są klęski żywiołowe, takie jak overstroming (powódź), aardbeving (trzęsienie ziemi), droogte (susza), natuurbrand (pożar w naturze, np. lasów) czy tsunami (tsunami).

Słowo ramp w języku niderlandzkim łączy się z rodzajnikiem określonym de. Mówiąc o konkretnej katastrofie, powiemy zatem de ramp. Liczba mnoga to rampen (katastrofy). Wymowę słowa ramp znajdziemy między innymi TUTAJ, a słowa rampzalig TUTAJ.

W języku niderlandzkim (używanym poza Holandią także we Flandrii, czyli w północnej, niderlandzkojęzycznej części Belgii), mamy też takie słowa jak catastrofe (katastrofa) i drama (dramat).

W kontekście klęsk i dramatów warto też przywołać słowa ellende (nieszczęście) i ongeluk (wypadek). Oby okazji do ich wymawiania było jak najmniej…

Niestety katastrofy pociągają za sobą ofiary. W języku niderlandzkim ofiara to slachtoffer, a np. ofiary śmiertelne to dodelijke slachtoffers (lub doden). Ranni to gewonden, a poszkodowani to gedupeerden.

Więcej słów dnia

10.04.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)