Wielkanoc to w języku niderlandzkim Pasen, a sobota to zaterdag. Słowo Paaszaterdag przetłumaczyć zatem można jako Sobotę Wielkanocną.

W języku polskim ten dzień określamy też jako Wielką Sobotę. Niderlandzkim odpowiednikiem tego wyrażenia jest Stille Zaterdag. Dosłownie to Cicha (Spokojna) Sobota.

Słowo stille (lub stil) oznacza bowiem w języku niderlandzkim (używanym poza Holandią także w północnej części Belgii, czyli we Flandrii) cichy, spokojny. Silte to z kolei cisza.

Wymowa słowa Pasen TUTAJ, a słowa zaterdag TUTAJ.

Paaszaterdag następuje po Wielkim Piątku (Goede Vrijdag), a po niej mamy Wielkanoc (Pasen). Sobota w Wielkim Tygodniu (Goede Week, Paasweek) jest stille (cicha), bo według tradycji Jezus leżał wtedy w grobie, a apostołowie i bliscy Chrystusa byli pogrążeni w zamyśle, refleksji i smutku.

Dla chrześcijan jest to zatem dzień zadumy, następujący już po ukrzyżowaniu (kruisiging) Jezusa, ale przed jego zmartwychwstaniem (opstanding). Wierni wspominają mękę Jezusa (het lijden van Jezus) i jego złożenie do grobu (de graflegging), ale jednocześnie czekają już na niedzielne Święto Zmartwychwstania.

W Polsce popularny jest tego dnia zwyczaj święcenia pokarmów. Święconka przynoszona jest do kościołów np. w wiklinowych, zdobionych koszyczkach. W języku niderlandzkim taki koszyczek wielkanocny określa się jako paasmandje.

W kościołach katolickich w Paaszaterdag nie odprawia się za dnia mszy świętej i nie rozdaje się eucharystii. Dopiero wieczorem odprawiana jest msza Wigilii Paschalnej (Paaswake).

Więcej słów dnia

19.04.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Belgijskim prokuratorom nie podobają się planowane przez rząd zmiany w systemie emerytalnym. Zdecydowali się więc na protest, który jednak może odbić się fatalnie na sytuacji w belgijskich więzieniach…

Nowy rząd premiera Barta De Wevera chce zmienić sposób waloryzowania emerytur prokuratorów. To część większej reformy emerytalnej, mającej ograniczyć przywileje różnych grup zawodowych i przynieść budżetowi oszczędności.

Na wprowadzeniu nowych przepisów najwięcej stracą najprawdopodobniej emerytowani prokuratorzy z emeryturą powyżej 5.250 euro brutto - czytamy we flamandzkim dzienniku „Het Laatste Nieuws”.

Aby zaznaczyć swój sprzeciw wobec planowanych zmian, prokuratorzy zdecydowali się na protest. W ramach tego protestu między innymi wysłano do 4 tys. skazanych wezwania do stawienia się w zakładach karnych.

Problem w tym, że belgijskie więzienia już teraz są przepełnione. Od października ubiegłego roku prokuratura we współpracy z rządem i dyrekcjami zakładów karnych próbowała „ulżyć” więzieniom. W związku z tym prokuratorzy wstrzymywali się z wysyłaniem za kratki części skazanych, między innymi za drobniejsze przestępstwa.

Teraz jednak, wysyłając nagle wezwania do odbycia kary aż do 4 tys. skazanych, prokuratura mocno utrudniła życie dyrekcjom zakładów karnych. Już teraz w belgijskich więzieniach, mających miejsce dla 11 tys. skazanych, przebywa około 13 tys. więźniów.

- To po prostu nieodpowiedzialne - tak akcję protestacyjną prokuratury skomentowała na łamach dziennika „De Morgen” Kathleen Van de Vijver, reprezentująca belgijskie więziennictwo.

17.04.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

W środę wieczorem na placu Koningin Astridplein przed głównym dworcem kolejowym w Antwerpii doszło do wielkiej bójki. Cztery osoby zostały ranne.

Jak poinformował flamandzki dziennik „Gazet van Antwerpen”, stan jednej z ofiary uznano za bardzo poważny. Mężczyzna miał rany kłute i został przewieziony do szpitala. Tam stwierdzono, że jest „w stanie zagrożenia życia”.

Bójka wywiązała się około godz. 19:00. Koningin Astridplein to jeden z głównych placów w centrum Antwerpii. W trakcie bijatyki jej uczestnicy okładali się pięściami oraz pałkami, opisują media.

Kiedy na miejsce wezwano policję, uczestnicy bójki rozbiegli się w różne strony. Policji udało się jednak zatrzymać sześciu podejrzanych: niektórych od razu, innych później, ale jeszcze tego samego wieczora lub w nocy.

W sumie rannych zostało czterech uczestników zdarzenia. Wszystkich przewieziono do szpitala, ale tylko mężczyzna w stanie krytycznym musiał tam pozostać.

Policja dysponuje wieloma nagraniami bójki, zarówno z miejskiego monitoringu, jak i od świadków. Śledczy analizują, kto rozpoczął bijatykę, co było jej powodem i jaki udział mieli w niej poszczególni zatrzymani - czytamy w „Gazet van Antwerpen”.

17.04.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Kruisiging to w języku niderlandzkim ukrzyżowanie. W kalendarzu chrześcijańskim ukrzyżowanie Jezusa wspominane jest w Wielki Piątek.

W języku niderlandzkim Wielki Piątek to Goede Vrijdag (dosłownie: Dobry Piątek). Jest to drugi dzień Triduum Paschalnego (het Paastriduum), będącego zwieńczeniem Wielkiego Tygodnia (w niderlandzkim de Goede Week, czyli Dobrego Tygodnia).

Po Triduum Paschalnym świętowana jest Wielkanoc (Pasen), kiedy to Chrystus - według chrześcijan - miał zmartwychwstać. Zmartwychwstanie Jezusa to w niderlandzkim herrijzenis, verrijzenis lub opstanding van Jezus. Krzyż to het kruis.

Według Biblii (de Bijbel) Jezusa na śmierć krzyżową (kruisdood) skazał Poncjusz Piłat (Pontius Pilatus). Do ukrzyżowania miało dojść na wzgórzu Golgota (Golgotha) niedaleko Jerozolimy (Jeruzalem). Opisano je w Ewangeliach (Evangeliën) według św. Mateusza (Matteüs), Marka (Marcus), Łukasza (Lucas) i Jana (Johannes).

Ukrzyżowanie to rodzaj kary śmierci (doodstraf), w ramach której ofiara (slachtoffer) zostaje przybita (vastgenageld) do krzyża. Kara ta była w starożytności często stosowana, do około IV wieku naszej ery. Dziś ukrzyżowanie kojarzy się głównie ze śmiercią Jezusa oraz z chrześcijaństwem.

Krusiging jest w języku niderlandzkim rodzaju żeńskiego i łączy się z rodzajnikiem określonym de. Ukrzyżowanie Jezusa to zatem de kruisiging van Jezus. Wymowę słowa kruisiging usłyszymy między innymi TUTAJ.

Więcej słów dnia

18.04.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)