Bagietka to w języku niderlandzkim (i jego flamandzkiej odmianie) stokbrood. Są różne rodzaje bagietek, w tym bruin stokbrood.

Samo słowo bruin oznacza brązowy. Dosłownie bruin stokbrood (lub stokbrood bruin) oznacza więc „brązową bagietkę”. Chodzi tu o ciemną bagietkę, przeważnie zrobioną z mąki pszennej razowej.

Najczęściej sprzedawana jest jednak wit stokbrood, czyli dosłownie „biała bagietka”. Chodzi tu o „standardową”, jasną bagietkę. We Flandrii (północnej, niderlandzkojęzycznej części Belgii) bagietkę często określa się też zapożyczonym z języka francuskiego słowem baguette.

Odmian tego pieczywa jest wiele. Volkoren stokbrood to bagietka pełnoziarnista, meergranen stokbrood to bagietka wieloziarnista, stokbrood met sesamzaad to bagietka z sezamem, zaś stokbrood met maanzaad to bagietka z makiem.

W niektórych supermarketach kupimy też bagietkę czosnkową (stokbrood met knoflookboter), którą należy następnie podpiec w piekarniku, albo bagietkę z masłem ziołowym (stokbrood kruidenboter). Bagietkę, przeznaczoną do dopiekania w piekarniku, nazywamy w niderlandzkim afbakstokbrood.

Wielu ludzi najbardziej lubi świeże bagietki (verse stokbroden). Mała bagietka, czyli rodzaj podłużnej bułki, to pistolet.

Słowo stokbrood powstało z połączenia wyrazów stok (kij) i brood (chleb) - w pewnym sensie bagietkę można uznać za „chlebowy kijek”… Stokbrood jest w języku niderlandzkim rodzaju nijakiego, a zatem łączy się z rodzajnikiem określony het (mamy więc het stokbrood).

Wymowę słowa stokbrood usłyszymy między innymi TUTAJ.

Więcej słów dnia

23.08.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

36-letnia Els van Doesburg ponownie została pełniącą obowiązki burmistrza Antwerpii. Polityczka partii N-VA wróciła do ratusza po kilkumiesięcznym urlopie macierzyńskim.

Van Doesburg objęła obowiązki burmistrza największego flamandzkiego miasta w lutym tego roku. Stało się to po tym, jak poprzedni burmistrz Bart De Wever został premierem Belgii. De Wever był burmistrzem przez ponad 12 lat.

Na początku czerwca polityczka urodziła syna, Marcela. To jej pierwsze dziecko. Jeszcze w połowie maja Van Doesburg udała się na urlop, związany ze zbliżającym się porodem. Teraz, po około trzech miesiącach urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego, wróciła do pracy.

Zarówno Van Doesburg, jak i poprzedni burmistrz De Wever, należą do partii umiarkowanych flamandzkich nacjonalistów N-VA. To najpopularniejsze ugrupowanie we Flandrii i obecnie także największa partia w belgijskim parlamencie.

Do N-VA należy również Peter De Roover, od 2021 r. partner Els van Doesburg i ojciec małego Marcela. De Roover jest od około roku przewodniczącym niższej izby belgijskiego parlamentu federalnego (czyli jest odpowiednikiem polskiego marszałka sejmu).

Els van Doesburg urodziła się w 1989 r. w holenderskim Soest. Kiedy miała 11 lat, jej rodzina przeprowadziła się do Belgii. Van Doesburg wychowała się w miejscowości Schilde w prowincji Antwerpia. W 2018 r. po raz pierwszy została radną Antwerpii, a od 2021 r. zasiadała w zarządzie tego miasta.

„Mommy’s back”, napisała żartobliwie w mediach społecznościowych Van Doesburg, ogłaszając powrót do ratusza. W czasie jej nieobecności obowiązki burmistrza pełnili członkowie zarządu miasta, Koen Kennis oraz Ken Casier (obaj także z N-VA).

20.08.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Jedna ulewa tego nie zmieni… Flandria już od początku hydrologicznego lata boryka się z wielką suszą i dopiero kilka miesięcy z ponadprzeciętną ilością opadów jest w stanie to zmienić.

Flandria to północna, niderlandzkojęzyczna część Belgii. Hydrologiczne lato rozpoczęło się 1 kwietnia i od tego czasu ilość opadów we Flandrii jest bardzo niska - poinformował dziennik „Het Laatste Nieuws”.

Obecnie niedobór opadów to we Flandrii już około 250 litrów na metr kwadratowy. To pięć razy więcej niż normalnie latem (50 litrów) - a to oznacza wielką suszę i spore problemy. Aby sytuacja wróciła do normy, przez około trzy miesiące opady we Flandrii powinny być dwukrotnie większe niż normalne - wynika z obliczeń ekspertów. 

Hydrolog cytowany przez „Het Laatste Nieuws” wskazuje na trzy główne problemy związane z suszą. Pierwszy dotyczy Kanału Alberta (Albertkanaal), z którego we Flandrii pochodzi około 40% wody z kranu. Niski poziom wody w tym kanale utrudnia zapewnienie bieżącej wody flamandzkim gospodarstwom domowym.

Drugim problemem są utrudnienia w żegludze. Na niektórych odcinkach kanałów we Flandrii już wprowadzono ograniczenia, bo poziom wody zrobił się zbyt niski dla niektórych statków.

Susza ma też wpływ na środowisko naturalne, np. lasy. To właśnie trzecia grupa problemów wynikających ze zbyt niskich opadów. Niektóre drzewa we Flandrii już teraz zaczęły tracić liście. Powinno się tak dziać jednak dopiero jesienią - a nie w połowie sierpnia…

19.08.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

To północna, niderlandzkojęzyczna część Belgii, w której mieszka większość (58%) populacji tego kraju. Mowa oczywiście o Flandrii, czyli Vlaanderen.

Przymiotnik to Vlaams lub Vlaamse, czyli flamandzki. Kultura flamandzka to zatem de Vlaamse cultuur, a parlament flamandzki to Vlaams parlement.

Flamandzką odmianę języka niderlandzkiego określa się jako Vlaams Nederlands. Nie jest to osobny język, ale wariant niderlandzkiego, używanego w Holandii. Mieszkaniec Flandrii to Vlaming (Flamandczyk, Flamand).

Belgia dzieli się oficjalnie na trzy główne części. Oprócz Flandrii są to Walonia (Wallonië), czyli francuskojęzyczne południe kraju oraz Region Stołeczny Brukseli (Brussels Hoofdstedelijk Gewest).

Regiony te nazywane są gewesten. Mamy więc Vlaams Gewest (Region Flamandzki), Waals Gewest (Region Waloński) oraz wspomniany już wyżej Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

W sumie w Belgii mieszkało na początku 2025 r. około 11,8 mln ludzi, z czego 6,8 mln we Flandrii, 3,7 mln w Walonii oraz prawie 1,3 mln w Regionie Stołecznym Brukseli.

Niewielka część belgijskiej populacji jest niemieckojęzyczna (Duitstalig). To niespełna 80 tys. ludzi, należących do Duitstalige Gemeenschap (Wspólnota Niemieckojęzyczna). To mieszkańcy kilku gmin na wschodzie kraju, przy granicy z Niemcami, na terenie Walonii.

Oprócz tego mamy w Belgii też Vlaamse Gemeenschap (Wspólnotę Flamandzkojęzyczną, zamieszkującą głównie Flandrię) oraz Franse Gemeenschap (Wspólnotę Francuskojęzyczną, zamieszkującą głównie Walonię i Brukselę).

Największym miastem Flandrii jest Antwerpia (Antwerpen). Inne wielkie ośrodki miejskie to między innymi Gandawa (Gent), Brugia (Brugge), Lowanium (Leuven) i Hasselt.

Wymowę słowa Vlaanderen usłyszymy choćby TUTAJ.

Więcej słów dnia

19.08.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)