W Belgii nie jest tak obchodzony jak w Polsce, ale warto znać niderlandzką nazwę tego dnia. Tłusty Czwartek to Vette Donderdag.

O słowie donderdag, oznaczającym czwartek, już pisaliśmy. Przymiotnik vette oznacza tłusty, tłusta, tłusto. W zależności od kontekstu gramatycznego, przyjmuje formę vet lub vette.

Jednocześnie vet to również rzeczownik, oznaczający tłuszcz. Jest on w języku niderlandzkim, używanym również w północnej Belgii (czyli Flandrii), rodzaju nijakiego. Oznacza to, że łączy się z rodzajnikiem het. Mamy więc het vet. Liczba mnoga to vetten (tłuszcze).

Są różne tłuszcze: zwierzęcy (dierlijk vet), roślinny (plantaardig vet), nasycone (verzadigde vetten). Jeśli coś jest wysokotłuszczowe, to jest vetrijk (bogate w tłuszcze), a jeśli jest niskotłuszczowe, to jest vetarm (ubogie w tłuszcze).

Jak już wspomniano, vet (lub vette) to również przymiotnik. I tak tłusta świnia to vet varken, tłuste jedzenie to vet eten, a tłuste mięso to vet vlees. Tłusta bywa też skóra (vette huid), a niektórzy mają niestety tłuste palce (vette vingers). Czasem mówi się też przenośnie o tłustych (pogrubionych) literach, czyli vette letters.

Przymiotnika vet używa się metaforycznie również w innych kontekstach. Vette jaren to tłuste lata, een vet baantje to tłusta, intratna posadka, a w języku młodzieżowym vet lub vette oznacza cool, super, odlotowy itp.

Tłusty Czwartek obchodzony jest w tygodniu poprzedzającym środę popielcową (Aswoensdag), rozpoczynającą 40-dniowy Wielki Post (Vastentijd). W Polsce tego dnia bardzo popularne są pączki. W niderlandzkim przysmaki podobne do tradycyjnych polskich pączków określa się np. jako oliebollen lub (z angielskiego) donuts.

Wymowę słowa vette usłyszmy TUTAJ, a słowa donderdag TUTAJ.

Więcej słów dnia

27.02.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Burmistrz gminy Remicourt w prowincji Liège musi oddać około 6 tys. euro wynagrodzenia, bo w trakcie kampanii wyborczej… rozdawał wafle.

W październiku ubiegłego roku w Belgii odbyły się wybory samorządowe. W gminie Remicourt, położonej kilka kilometrów na zachód od miasta Liège, o stanowisko burmistrza rywalizowali ówczesny burmistrz Thierry Missaire oraz Luc Lhoest.

Ostatecznie wygrał Lhoest i doszło do zmiany burmistrza, opisuje flamandzki dziennik „Het Laatste Nieuws”. Według Missaire jego kontrkandydat złamał jednak lokalne przepisy dotyczące zasad prowadzenia kampanii wyborczej.

Lhoest w trakcie wizyt w dwóch domach spokojnej starości rozdawał mieszkającym tam seniorom wafle. Nie spodobało się to urzędującemu burmistrzowi, który złożył skargę na kontrkandydata. Media nazwały tę aferę „Wafelgate” („afera waflowa”), dowcipnie nawiązując do Watergate, słynnej afery w amerykańskiej polityce.

Sprawą zajęła się specjalna komisja, która po analizie faktów i przepisów, przyznała, że Lhoest faktycznie postąpił w sprzeczności z lokalnym regulaminem prowadzenia kampanii wyborczej.

Missaire domagał się zawieszenia nowego burmistrza, ale taką karę komisja uznała za zbyt surową - relacjonuje „Het Laatste Nieuws”.

Nałożono jednak karę finansową na nowego gospodarza gminy. Wynagrodzenie Lhoesta przez najbliższe trzy miesiące będzie o 40% niższe. Oznacza to, że w sumie samorządowiec straci około 6 tys. euro brutto wynagrodzenia.

27.02.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

W okresie od początku tego roku do 23 lutego w Belgii ogłoszono prawie 1,7 tys. bankructw. To o prawie 5% mniej niż w tym samym okresie roku ubiegłego.

Belgijski Urząd Statystyczny Statbel co tydzień publikuje dane na temat liczby bankructw oraz liczby miejsc pracy utraconych w wyniku ogłoszenia upadłości firm.

W ósmym tygodniu 2025 r., trwającym od 17 do 23 lutego, w kraju ze stolicą w Brukseli ogłoszono upadłość 222 przedsiębiorstw. W wyniku tych bankructw zlikwidowano łącznie 750 miejsc pracy.

Podano też dane dotyczące łącznej liczby miejsc pracy utraconych w wyniku upadłości w pierwszych ośmiu tygodniach tego roku. W sumie 1,7 tys. upadłości w tym okresie przełożyło się na zlikwidowanie prawie 5 tys. miejsc pracy.

To nieco więcej niż w tym samym okresie roku ubiegłego, kiedy utraconych miejsc pracy w wyniku bankructw było około 4,9 tys. - wynika z danych udostępnionych niedawno na stronie internetowej urzędu Statbel.

28.02.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Zdecydowana większość mieszkańców Belgii przynajmniej od czasu do czasu korzysta z możliwości internetowego kontaktu z instytucjami publicznymi i urzędami.

Jak poinformowało unijne biuro statystyczne Eurostat, w ubiegłym roku kwestie urzędowe załatwiło online przynajmniej raz rocznie około 70% populacji Unii Europejskiej w wieku od 16 do 74 lat. To o niespełna jeden punkt procentowy więcej niż rok wcześniej.

Obywatele UE korzystający z tzw. e-government najczęściej uzyskują online informacje o usługach publicznych, swych prawach oraz o godzinach otwarcia urzędów; sprawdzają online swe dane osobowe; pobierają z państwowych stron formularze lub umawiają się internetowo na wizyty w urzędach.

W Belgii przynajmniej raz rocznie z takich możliwości korzysta około 82% mieszkańców w wieku od 16 do 74 lat. To zatem o 12 punktów procentowych więcej niż unijna średnia.

Nie wszędzie tego rodzaju forma komunikacji pomiędzy mieszkańcami a urzędami jest już powszechna. W Rumunii z takich możliwości skorzystało w ubiegłym roku jedynie 25% mieszkańców, a w Bułgarii 32%.

Liderami pod tym względem były z kolei Dania (98,5%), Holandia (96%), Finlandia (95%) i Szwecja (94%). W Polsce odsetek ten był sporo niższy i wyniósł 61%. Był zatem o 9 punktów procentowych niższy niż średnia dla całej UE i aż o 21 punktów procentowych niższy niż w przypadku Belgii.

3.03.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)