Polacy lubią jeździć, ale nie wydawać na to zbyt dużo. Dlatego mimo upływu lat ciągle na drogach króluje konkretny rodzaj ekonomicznego napędu.

Według danych opublikowanych przez Ministerstwo Przemysłu w pierwszym kwartale 2025 roku koszt przejechania 100 km samochodem zasilanym autogazem wynosił średnio 25,17 zł. To najniższy wynik wśród wszystkich rodzajów napędu dostępnych dla przeciętnego kierowcy w Polsce.

Jeżdżą za 25 zł i nie chcą słyszeć o „elektrykach”

Zestawienie kosztów przygotowane przez resort obejmuje różne rodzaje paliw i ich wpływ na wydatki związane z użytkowaniem pojazdów. Porównano średnie koszty eksploatacji w przeliczeniu na 100 km dla aut zasilanych benzyną, olejem napędowym, CNG, energią elektryczną oraz wodorem. LPG, mimo pewnych ograniczeń i starzejącej się floty pojazdów, nadal pozostaje najbardziej ekonomicznym rozwiązaniem.

LPG po raz kolejny zdeklasowało inne rodzaje napędu, jeśli chodzi o koszty codziennej jazdy. Ministerstwo Przemysłu obliczyło, że średni koszt 100 km jazdy samochodem na gaz wyniósł w I kwartale 2025 roku zaledwie 25,17 zł. Dane dotyczą najpopularniejszych modeli aut z instalacją LPG, zarejestrowanych jako nowe pojazdy w 2024 roku, posiadających silniki o mocy 100-150 KM.

Dla porównania, przy standardowym korzystaniu z samochodu, czyli tankowaniu na stacji lub ładowaniu w publicznych ładowarkach, inne rodzaje napędów wypadają znacznie drożej. Koszty 100 km dla aut kompaktowych i SUV-ów przedstawiają się następująco:

benzyna 95: 35,79 zł (kompakt), 41,34 zł (SUV),
olej napędowy: 29,56 zł (kompakt), 37,11 zł (SUV),
CNG: 41,42 zł (kompakt, brak danych dla SUV),
elektryk: 37,68 zł (kompakt), 40,29 zł (SUV),
wodór: 65,55 zł (SUV, brak danych dla segmentu kompaktowego).

17 zł za 100 km na prądzie

Od końca 2024 roku ministerialne zestawienia zaczęły uwzględniać również koszty ładowania pojazdów elektrycznych w warunkach domowych. To efekt presji właścicieli „elektryków”, którzy coraz częściej podkreślają, że ładowanie z gniazdka jest znacznie tańsze niż korzystanie z publicznych ładowarek. Nowe dane Ministerstwa Przemysłu jasno pokazują, że to prawda – ale z pewnym zastrzeżeniem.

Przy średniej cenie energii elektrycznej w gospodarstwach domowych na poziomie 1,07 zł/kWh, koszt przejechania 100 km elektrykiem kompaktowym (przy zużyciu 15,9 kWh) wynosi 17,01 zł. Dla SUV-a – 18,19 zł (przy zużyciu 17 kWh). Dla porównania cena energii elektrycznej w punktach publicznych w I kwartale 2025 roku wynosiła średnio 2,37 zł/kWh.

Polska to lider LPG w Europie

Polska to największy rynek LPG w całej Unii Europejskiej. Z danych Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Pojazdów z 2023 roku – wynika, że 12,7 proc. wszystkich zarejestrowanych aut osobowych w naszym kraju zasilanych jest autogazem.

Na 1 stycznia 2025 roku w Polsce zarejestrowanych było dokładnie 2 568 119 samochodów z instalacją gazową. Średni wiek tych pojazdów to już 23 lata, a przebieg to 281 400 km – poinformowało Interię Biuro Komunikacji Ministerstwa Cyfryzacji.

29.05.2025 Niedziela.BE // źródło: News4Media // fot. Canva

(sm)

Resort edukacji pracuje nad przepisami, które przyznają nauczycielom status funkcjonariuszy publicznych. Po to, żeby zwiększyć ich bezpieczeństwo w pracy. To rozwiązanie ma jednak dwie strony medalu.

Ten pomysł wzbudził poważne obawy w środowisku oświatowym. Główne zastrzeżenie dotyczy tego, że – jak podaje Portal Samorządowy – wraz z objęciem nauczycieli ochroną przysługującą funkcjonariuszom publicznym, zostaliby oni także objęci taką samą odpowiedzialnością karną. W skrajnych przypadkach za niedopełnienie obowiązków mogłaby im grozić kara pozbawienia wolności.

To przepisy gorsze niż Lex Czarnek

Jednym z najbardziej stanowczych przeciwników propozycji resortu edukacji jest Ogólnopolskie Stowarzyszenie Kadry Kierowniczej Oświaty (OSKKO). Organizacja w swoim oświadczeniu porównuje nowy pomysł do tzw. lex Czarnek. Tyle że lex Czarnek ograniczał się w zasadzie do kilkudziesięciu tysięcy dyrektorów szkół. Najnowszy projekt miałby zaś objąć ponad 700 tys. nauczycieli.

Według OSKKO nauczyciele znajdą się pod presją karnych konsekwencji za każde uchybienie w pracy z uczniem. Zdaniem stowarzyszenia to nie tylko nadmierne, ale wręcz szkodliwe.

Status funkcjonariusza to także odpowiedzialność karna

Co w praktyce oznacza statusu funkcjonariusza publicznego? Taka osoba korzysta z dodatkowej ochrony, np. w przypadku napaści lub znieważenia, ale równocześnie podlega przepisom Kodeksu karnego, które dotyczą niedopełnienia obowiązków. Może to oznaczać nawet 3 lata więzienia za decyzje lub zaniechania w pracy z uczniami, np. brak zgłoszenia incydentu, niewystarczającą reakcję na przemoc w szkole czy nieprawidłowe prowadzenie dokumentacji.

Dla nauczycieli oznacza to konieczność poruszania się w codziennej pracy w gąszczu przepisów i obawę przed każdą decyzją. To zmienia charakter pracy z misji edukacyjnej na przestrzeń obarczoną ryzykiem prawnym.

Ochrona, ale bez straszenia

OSKKO podkreśla, że nauczyciele zdecydowanie wymagają ochrony – zwłaszcza w sytuacjach narastającej agresji w szkołach. Jednak zamiast nowych przepisów, które budzą strach, należałoby w pierwszej kolejności wzmocnić i egzekwować już istniejące regulacje. Zgodnie z art. 63 Karty nauczyciela nauczyciele, mimo że formalnie nie są funkcjonariuszami publicznymi, już korzystają z ochrony przewidzianej dla takich osób.

Stowarzyszenie apeluje również o rozszerzenie wsparcia psychologicznego i prawnego dla nauczycieli oraz zapewnienie im dostępu do realnych mechanizmów obrony przed przemocą. Proponuje też, by przed wprowadzeniem tak poważnych zmian ustawodawczych przeprowadzać rzetelne konsultacje społeczne z udziałem praktyków – dyrektorów, nauczycieli i samorządowców.

„Wnioskujemy o rezygnację z nieprzemyślanego, naszym zdaniem, pomysł” – czytamy w stanowisku OSKKO.

28.05.2025 Niedziela.BE // źródło: News4Media // fot. Canva

(sm)

Samochody, które nie powinny wyjeżdżać na drogi, kierowcy bez uprawnień, za dużo towaru. Policja co jakiś czas bierze na celownik kurierów z paczkami.

Takie działania organizują kolejne komendy w Polsce. W akcjach „Kurier” chodzi o skontrolowanie pojazdów dostawczych do 3,5 tony dopuszczalnej masy. To z reguły właśnie busy firm kurierskich.

Zatrzymane dowody

w najnowszej odsłonie lubelska policja skontrolowała 46 kierujących, a mundurowi sprawdzali stan techniczny pojazdów i uprawnienia kierowców. Wykryli aż 45 wykroczeń. 

– 12 kontroli zakończyło się zatrzymaniem dowodu rejestracyjnego, głównie z powodu niewłaściwego stanu technicznego – dodaje policja.

To nie pierwsze policyjne podejście do tematu. W marcu tego roku, we współpracy z GITD, akcja była znacznie szersza. 

– Sprawdzana była waga pojazdów, uprawnienia oraz stan techniczny. Łącznie policjanci skontrolowali ponad 120 kierujących. Ujawnili nietrzeźwego kierowcę, trzech na zakazie i prawie 100 wykroczeń – raportowali wówczas mundurowi. 

I wyliczali: – W trakcie kontroli mundurowi zatrzymali aż 29 dowodów rejestracyjnych, co pokazuje, że znaczna część pojazdów w ogóle nie powinna wyjechać na ulice.

Za dużo paczek

Jeden z kierowców był pijany, a inny nie miał prawa jazdy. Jednak zmorą okazała się inna kwestia. Samochody były przeładowane. 

– Większość kontrolowanych pojazdów przewoziła ładunek, którego masa z wagą pojazdu przekraczały dopuszczalną masę całkowitą od 100 do 600 kilogramów. „Niechlubni rekordziści”, a było ich trzech mieli pojazdy przeładowane o ponad 1,2 tony – opisywała drogówka.

Kurierzy bez prawa jazdy

W innych częściach Polski też odbywają się takie kontrole. W połowie kwietnia przeprowadziła ją lubuska policja. Specjalnie wybrano okres przedświąteczny, bo wtedy sklepy internetowe mają największy ruch, a zakupy ktoś klientom musi dowieźć. 

– Wzmożone kontrole miały na celu poprawę bezpieczeństwa oraz wyeliminowanie zagrożeń, jakie mogą pojawić się na drogach w tym przedświątecznym okresie. W trakcie działań mundurowi przeprowadzili blisko 400 kontroli pojazdów – podawała policja.

Tylko jednego dnia skończyło się na 200 wykroczeniach, czterech kurierach bez prawa jazdy i 41 zatrzymanych dowodach rejestracyjnych.

– Szczególną uwagę zwracano na stan trzeźwości, jazdę z nadmierną prędkością, zwłaszcza w obszarach zabudowanych, korzystanie z telefonu komórkowego bez zestawu głośnomówiącego czy też niestosowanie obowiązkowych pasów bezpieczeństwa przez kierujących oraz pasażerów – wyliczała policja.

28.05.2025 Niedziela.BE // źródło: News4Media // fot. Canva

(sm)

Jeszcze w tym roku wszystkie legitymacje studenckie mają być dostępne w aplikacji mObywatel. Ministerstwo Cyfryzacji powiedziało, kiedy to się stanie.

Taka legitymacja uprawnia do zniżek w komunikacji publicznej – to główna zaleta legitymacji studenckiej. Uczelnie wydają jeszcze fizyczne wersje, ale każdy ze studentów już od dawna może posługiwać się wersją cyfrową.

Kiedy aktywujesz dokument w mObywatelu?

„mLegitymacja jest wydawana z taką samą datą ważności, co jej plastikowy odpowiednik. mLegitymacja straci również ważność, gdy ją unieważnisz, stracisz status studenta lub gdy zostanie anulowana legitymacja plastikowa” – informuje np. UMCS w Lublinie.

I uczula, że trzeba jednak mieć w swoim smartfonie aplikację mObywatel.

„Pamiętaj, że ten dokument możesz aktywować tylko wtedy, gdy Twoja uczelnia nawiąże współpracę z Ministerstwem Cyfryzacji” – informuje rządowy serwis.

Te legitymacje będą ważne już od lipca

– Cyfrowa legitymacja będzie zawsze pod ręką – w aplikacji mObywatel. Wprowadzamy legitymacje studenckie w mObywatelu dostępne dla ponad miliona studentów i studentek w całej Polsce. Bardzo się cieszę, że wspólnie z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego robimy kolejny krok w cyfrowych dokumentach i usługach – ogłasza wiceminister cyfryzacji Dariusz Standerski.

Jego resort podał już konkretną datę. Od 1 lipca 2025 roku podstawowym dokumentem potwierdzającym status studenta będzie mobilna legitymacja dostępna w aplikacji mObywatel.

Mobilna i cyfrowa legitymacja studencka potwierdza te same uprawnienia, co dotychczasowa karta elektroniczna. Oznacz to także, że studenci nadal będą mogli korzystać z fizycznych kart procesorowych – na własny wniosek.

„Dotychczas wydane legitymacje, zarówno mobilne, jak i fizyczne, zachowują ważność do upływu terminu wskazanego na dokumencie” – dodaje resort.

28.05.2025 Niedziela.BE // źródło: News4Media // fot. Canva

(sm)