Ktoś, kogo określimy w języku niderlandzkim słowem overleden, nie żyje, jest martwy, zmarł.

Overleden pochodzi od bezokolicznika overlijden, oznaczającego umrzeć, umierać. Inne czasowniki oznaczające w języku niderlandzkim umierać to między innymi sterven i doodgaan.

Słowo overleden może być formą czasu przeszłego czasownika overlijden. Jest tak na przykład w zdaniu „Piet is gisteren overleden” („Piet wczoraj zmarł”). Może też być przymiotnikiem (zmarły, zmarła), jak np. w wyrażeniu „mijn overleden opa” („mój zmarły dziadek”).

Z kolei słowo overledene to rzeczownik oznaczający osobę zmarłą. Liczba mnoga to overledenen (zmarli, ludzie nieżyjący). Synonimem słowa overledene jest dode (w liczbie mnogiej doden). Dode może też oznaczać zabitego. Zdanie „Er waren veel doden” oznacza więc, że „było wielu zabitych” (np. w jakiejś katastrofie).

Śmierć to w języku niderlandzkim dood. Można też użyć formy het overlijden (rodzajnik określony het jest tu konieczny, bo bez niego samo overlijden oznaczać będzie czasownik umierać).

Wymowę słowa overleden znajdziemy między innymi TUTAJ, a czasownika ovelijden TUTAJ.

Więcej słów dnia

8.01.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Bywają różne: zdrowe, orzeźwiające, chłodne, gorące, alkoholowe czy np. słodkie. Dranken to w języku niderlandzkim napoje, trunki.

Jeden napój lub trunek to drank. Rzeczownik ten pochodzi od czasownika drinken, czyli pić.

W niderlandzkim często używa się zdrobnień i podobnie jest ze słowem drank. Zdrobniona forma to drankje. Oznaczać ona może np. szklankę albo kieliszek jakiegoś napoju.

Jak już wspomniano, napój może być gorący (een hete drank), zimny (een koude drank), orzeźwiający (een frisdrank), alkoholowy (een alcoholische drank) czy zdrowy (een gezonde drank).

Często z samego kontekstu wynika, że drank odnosi się do napoju alkoholowego. Wyrażenie „een laatste drankje nemen” to „wypić ostatni kieliszek”, „drank gebruiken” to „spożywać alkohol”, a sklep monopolowy to w języku niderlandzkim een drankwinkel.

Niestety częstym problemem jest drnkmisbruik, czyli nadużywanie alkoholu. Wyrażenie drankbestrijding oznacza zwalczanie alkoholizmu, zaś „aan de drank zijn” to „być uzależnionym od alkoholu”. Zdanie „Hij is weer aan de drank” oznacza więc, że „On znów pije (on znów jest uzależniony od alkoholu)”.

Drank i drankje mają jeszcze inne znaczenie, mianowicie syrop (lekarstwo w płynie). Przepisać (przez lekarza) syrop to w języku niderlandzkim „een drankje voorschrijven”.

Słowo drank jest rodzaju męskiego, więc wiąże się z rodzajnikiem określonym de. Mówiąc o konkretnym napoju, powiemy de drank. Liczba mnoga to, jak już wspomniano, dranken (napoje).

Zdrobnienia w języku niderlandzkim są rodzaju nijakiego, a zatem łączą się z rodzajnikiem określonym het. O konkretnym trunku powiemy więc het drankje. Liczba mnoga to drankjes.

Wymowę słowa drank znajdziemy między innymi TUTAJ, a słowa drankje TUTAJ.

Więcej słów dnia

11.01.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Pod koniec ubiegłego roku stopa bezrobocia w Belgii była nieco wyższa niż jeszcze rok wcześniej. Powodów do wielkiego niepokoju jednak nie ma.

Jak poinformowało unijne biuro statystyczne Eurostat, w listopadzie 2024 r. stopa bezrobocia w Belgii wynosiła 5,8%. Dwanaście miesięcy wcześniej było to jeszcze 5,5%.

W ciągu roku liczba zarejestrowanych w Belgii bezrobotnych wzrosła z 293 tys. (w listopadzie 2023 r.) do 311 tys. rok później. Danych za grudzień ubiegłego roku Eurostat jeszcze nie opublikował.

Stopa bezrobocia w kraju ze stolicą w Brukseli zatem nieco wzrosła, ale na tle innych państw Unii Europejskiej Belgia nie wypada źle. Bezrobocie w skali całej UE było w listopadzie niedawno zakończonego roku na poziomie 5,9% - czyli bardzo zbliżonym do tego w Belgii.

W porównaniu z Polską Belgia wypada już sporo gorzej. W listopadzie 2024 r. stopa bezrobocia w Polsce wyniosła jedynie 3% i była druga najniższa w całej UE. Jedynie w Czechach (2,8%) zarejestrowanych bezrobotnych było jeszcze mniej.

Bezrobocie największym problemem jest w Hiszpanii. W listopadzie stopa bezrobocia w tym państwie wyniosła 11,2%. W Grecji była ona na poziomie 9,6%, a w Finlandii 8,7%.

12.01.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Oficjalnie decyzja jeszcze nie zapadła, ale wiele wskazuje na to, że obecny selekcjoner reprezentacji Belgii Domenico Tedesco straci pracę. Kto ma największe szanse, by zająć jego stanowisko?

Jeszcze do niedawna belgijskie media sugerowały, że głównym kandydatem do zastąpienia Tedesco był Sergio Conceiçao. Władze belgijskiego związku piłkarskiego prowadziły już negocjacje z Portugalczykiem, ale pojawił się pewien problem…

Conceiçao tydzień temu rozpoczął bowiem pracę we Włoszech, gdzie został trenerem AC Milanu. Pobyt w Mediolanie dobrze się dla niego zaczął, bo jego drużyna wygrała już mecz o Superpuchar Włoch.

Z informacji przekazanych przez dziennik „Het Laatste Nieuws” wynika, że jeszcze w grudniu szanse na zatrudnienie Conceiçao w Belgii były bardzo wielkie. W rozmowach z belgijską federacją Portugalczyk miał już nawet ustalać nazwiska swoich asystentów.

Nagła oferta z Włoch wszystko zmieniła. Dodatkowo należy podkreślić, że Tedesco nadal nie został zwolniony. Oficjalnie jego kontrakt kończy się dopiero w 2026 r. Sprawa „wymiany” belgijskiego selekcjonera jest więc wciąż otwarta i nie wiadomo, czy i kiedy się zakończy.

Sergio Conceiçao wydawał się idealnym kandydatem. Ma za sobą długą karierę zawodniczą (z kilkudziesięcioma występami w reprezentacji Portugalii). Grał w dobrych ligach, między innymi włoskiej, a pod koniec kariery przez trzy lata występował w barwach Standard Liège.

Jako trener Conceiçao największe sukcesy odnosił z FC Porto. Prowadził ten klub przez siedem sezonów i w tym czasie trzykrotnie sięgał po mistrzostwo Portugalii i czterokrotnie wygrywał Puchar Portugalii.

8.01.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)