W NATO jedynie Luksemburg wydaje na obronność jeszcze mniejszą część PKB niż Belgia. Wydatki na obronność rosną, ale wciąż są dużo niższe niż wymagane w NATO minimum (2% PKB).

Rosyjska agresja na Ukrainę uświadomiła liderom państw NATO, że wojna w Europie - także z udziałem państw NATO - jest realnym zagrożeniem. Do 2022 r. wiele europejskich rządów traktowało obronność po macoszemu, a wydatki na armię nie były wielkie.

Rządy państw Unii Europejskiej wychodziły z założenia, że na kontynencie europejskim nie ma realnego zagrożenia wojną. Z Rosją można przecież handlować, robić interesy, kupować gaz… Po co miałaby nas atakować? - myślało wielu polityków. Poza tym, gdyby faktycznie doszło do konfliktu zbrojnego, to mamy przecież w NATO Stany Zjednoczone, które na pewno nas obronią.

Rosyjska agresja na Ukrainę zmieniła to myślenie. W Europie znów trwa wojna - i to brutalna, na wielką skalę, z tysiącami ofiar, również wśród ludności cywilnej.

Z kolei perspektywa powrotu do Białego Domu Donalda Trumpa - odmawiającego dalszego wspierania Ukrainy i krytykującego NATO - mocno niepokoi Europejczyków. Musimy liczyć na samych siebie, bo gdyby doszło do ataku na Europę, to USA być może wcale nam nie pomogą… - obawia się wielu unijnych liderów.

Trzeba więc zwiększać wydatki na obronność - co do tego panuje szeroka zgoda w UE. Także Belgia je zwiększyła, ale na tle innych państw NATO są one wciąż niewielkie.

Belgia wydała w ubiegłym roku na armię około 1,1% PKB. Państwa NATO już lata temu zobowiązały się, że będzie to co najmniej 2%. Belgijski rząd rzeczywiście chce osiągnąć taki poziom wydatków na obronność - ale dopiero w… 2035 r.

Ministra obrony Ludivine Dedonder zapewnia, że doszło do zmiany trendu i wydatki na armię będą rosnąć. -Kiedy objęłam to ministerstwo, wydawaliśmy na obronność jeszcze tylko 1% PKB, a armią była przestarzała i za mała - powiedziała Dedonder, cytowana przez dziennik „Het Laatste Nieuws”.

W ramach programu modernizacji armii do 2030 r. wydanych zostanie na obronność dodatkowych 11 mld euro, podkreśliła Dedonder. Przeznaczono również dodatkowy miliard euro na uzupełnienie zapasów amunicji.

W tym roku wydatki na armię mają wzrosnąć do 1,25% PKB. W 2030 r. ma to już być 1,54%, a w 2035 r. wymagane 2%. Według części ekspertów wojskowych i komentatorów politycznych tempo zwiększania wydatków na armię jest jednak - w kontekście obecnych zagrożeń - zbyt niskie.

11.02.2024 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Niektórzy tego dnia zaczynają już myśleć o nadchodzącym weekendzie, inni wciąż mają jeszcze sporo do zrobienia… Czwartek, czyli po niderlandzku donderdag.

Czwartek (donderdag) następuje po środzie (woensdag), a po tym dniu mamy vrijdag (czyli piątek). Donderdag to dla większości ludzi werkdag, a więc dzień roboczy. Tydzień to po niderlandzku week.

W języku niemieckim nazwa czwartku jest zbliżona do tej niderlandzkiej (Donnerstag). Należy pamiętać, że nazwy dni tygodnia piszemy w niderlandzkim, podobnie jak w polskim, małymi literami (choć np. w języku angielskim i niemieckim pisze się je wielką literą).

Donderdag jest w niderlandzkim rodzaju męskiego, a więc jeśli jest mowa o konkretnym czwartku, to słowo to poprzedza rodzajnik de (mamy więc de donderdag). Liczba mnoga (czwartki) to donderdagen.

Znanym czwartkiem jest Wielki Czwartek w okresie wielkanocnym, w niderlandzkim określany jako Witte Donderdag (Biały Czwartek). Popularny np. w Polsce i w Niemczech Tłusty Czwartek (Vette Donderdag) nie jest w kręgu niderlandzkojęzycznym obchodzony.

W czwartki wypada też Wniebowstąpienie Pańskie (Hemelvaartsdag). W wielu krajach europejskich, na przykład w Holandii, Belgii i w Niemczech, jest to dzień wolny od pracy (feestdag). W Polsce tak nie jest i święto to obchodzone jest w polskich kościołach w pierwszą niedzielę po czwartku Hemelvaartsdag.

Mieszkańcy południowej części Belgii, czyli Walonii, a także większość brukselczyków, mówią po francusku. Czwartek po francusku to jeudi (także we francuskim nazwy dni tygodnia pisane są małymi literami). Poprzedza go mercredi (środa), a następuje po nim vendredi (piątek).

Więcej słów dnia TUTAJ

08.02.2024 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Połowa Belgów, mieszkających w 2022 r. w ojczyźnie miała 43,1 lat lub więcej. Obcokrajowcy przebywający na stałe w Belgii są wyraźnie młodsi.

Unijne biuro statystyczne Eurostat opublikowało mediany wieku w państwach Unii Europejskiej. Mediana dzieli daną grupę na dwie równie liczne części. Mediana wieku na poziomie 43,1 lat oznacza, że połowa ludzi z omawianej grupy ma więcej niż 43,1 lat, a połowa mniej.

Mediana wieku obcokrajowców pochodzących spoza UE, ale mieszkających w Belgii, wyniosła w 2022 r. zaledwie 33,2 lat. Oznacza to, że połowa nieunijnych imigrantów w Belgii ma mniej niż 33,2 lat.

Również w przypadku mieszkańców Belgii pochodzących z innych państw UE mediana wieku jest niższa niż w przypadku obywateli Belgii. W 2022 r. połowa mieszkających w Belgii obywateli państw UE miała mniej niż 39,8 lat.

W Polsce wygląda to trochę inaczej. Mediana wieku Polaków mieszkających w ojczyźnie wyniosła w 2022 r. 42,1 lat. Wśród imigrantów spoza UE (np. z Ukrainy) będących w Polsce mediana wieku to jedynie 32,5 lat, a wśród obcokrajowców pochodzących z innych krajów UE i mieszkających w Polsce - 41,4 lat.

10.02.2024 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Partia flamandzkich chadeków CD&V chce zniesienia ogólnokrajowego limitu przyjęć na studia medyczne - poinformował dziennik ekonomiczny „De Tijd”.

W wielu regionach Belgii brakuje lekarzy pierwszego kontaktu. Należy więc dążyć do tego, by studia medyczne rozpoczynało więcej młodych ludzi. Ograniczanie z góry liczby miejsc na studiach medycznych nie jest więc dobrym pomysłem, uważają flamandzcy chadecy.

Politycy CD&V chcą też, by młodzi ludzie, którzy zadeklarują, że po studiach będą pracować jako lekarze pierwszego kontaktu w regionach, w których obecnie brakuje lekarzy, mieli ułatwiony dostęp do studiów medycznych.

Obecnie zakłada się, że na każdych 100 tys. mieszkańców powinno przypadać co najmniej 90 lekarzy pierwszego kontaktu. Oznacza to, że jeden lekarz rodzinny powinien mieć pod opieką maksymalnie około 1,1 tys. mieszkańców. Lekarzy jednak brakuje i w wielu częściach kraju norma „90 lekarzy na 100 tys. osób” nie jest spełniona.

W ramach trwającej właśnie kampanii wyborczej CD&V zaprezentowało również inne pomysły związane z edukacją medyczną. Partia ta chce np., by obcokrajowcy podejmujący w Belgii studia medyczne byli po ich ukończeniu zobowiązani do pracy w Belgii przez co najmniej trzy lata, czytamy w „De Tijd”.

08.02.2024 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)