W Polsce 13 grudnia kojarzy się przede wszystkim z początkiem stanu wojennego. W języku niderlandzkim stan wojenny to staat van beleg.

Stan wojenny w języku niderlandzkim to również „staat van oorlog”. Słowo staat to właśnie stan (ale może też oznaczać państwo), a oorlog to wojna.

Również beleg ma kilka znaczeń, w tym oblężenie. Dosłownie więc „staat van beleg” to „stan oblężenia”. Beleg może też oznaczać obszycie albo „coś, co można położyć na chleb, np. ser czy wędlina” - ale oczywiście w kontekście stanu wojennego nie chodzi o te znaczenia.

W niderlandzkojęzycznych tekstach o historii Polski stan wojenny wprowadzony 13 grudnia 1981 r. i trwający do 22 lipca 1983 r. określa się przeważnie jako „staat van beleg”.

Stan wojenny to rodzaj stanu wyjątkowego (noodtoestand), w którym władza spoczywa w rękach wojska (het leger). System, w którym autokratyczną władzę sprawują wojskowi to dyktatura wojskowa (militaire dictatuur), nazywana też juntą (także w niderlandzkim funkcjonuje słowo junta).

W trakcie stanu wojennego w Polsce największą władzę sprawował generał Wojciech Jaruzelski (generaal Jaruzelski), stojący na czele niekonstytucyjnej Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego WRON (Militaire Raad voor de Bescherming van het Vaderland).

Więcej słów dnia

13.12.2024 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

W ubiegłym roku około 10,8% energii zużytej we Flandrii, a więc w północnej, niderlandzkojęzycznej części Belgii pochodziło z odnawialnych źródeł (tzw. zielona energia).

Z roku na rok rośnie udział zielonej energii w całości energetycznego zapotrzebowania Flandrii. W 2005 r. energia odnawialna stanowiła mniej niż 2% całości energii zużywanej w tej części Belgii.

W 2010 r. udział ten był już ponad dwukrotnie większy, w 2015 r. wynosił 6%, a w 2020 r. już prawie 9% - wynika z informacji opublikowanych na stronie internetowej Flamandzkiego Urzędu Statystycznego Statistiek Vlaanderen.

Zielona energia używana jest między innymi do produkcji energii elektrycznej, ogrzewania (lub chłodzenia) budynków oraz w branży transportowej (biopaliwa).

Jeśli chodzi o energię elektryczną z odnawialnych źródeł, to we Flandrii jej źródłem jest najczęściej energia słoneczna (czyli np. fotowoltaika) oraz energia wiatrowa.

W 2023 r. z energii słonecznej wytworzono w tej części Belgii prawie 6 tys. GWh prądu, a z energii wiatrowej ponad 4 tys. GWh. Z biomasy udało się w ubiegłym roku uzyskać we Flandrii około 2,4 tys. GWh energii.

13.12.2024 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Belgijska dyplomacja jest nadal zdominowana przez mężczyzn. Obecnie jedynie 12% ambasadorów Belgii to kobiety.

Informację na ten temat znajdziemy w raporcie „2024 Women in Diplomacy Index” przygotowanym przez Anwar Gargash Diplomatic Academy. Autorzy tej analizy między innymi obliczyli, ile wynosi odsetek kobiet-ambasadorów z poszczególnych państw.

Jedynie w dwóch z 59 uwzględnionych państw świata odsetek kobiet wśród ambasadorów jest wyższy niż mężczyzn. Tymi krajami są Kanada (53% kobiet) i Szwecja (51%). W Finlandii jest to dokładnie „pół na pół”.

Belgia znalazła się w tym zestawieniu dopiero na 42. pozycji (zaledwie 12% ambasadorów to kobiety). Z uwzględnionych w rankingu państw europejskich gorzej pod tym względem wypadły tylko Rosja (0,75%) i Białoruś (0%). Oprócz Białorusi żadnych kobiet-ambasadorów nie mają też Korea Północna, Togo i Fidżi.

W Polsce kobiety stanowią około 23% wszystkich ambasadorów, a np. we Francji 27%, a w Holandii aż 42%. Belgia wypadła w tym rankingu gorzej niż np. Niger, Kongo i Kamerun (po 13%) oraz Gruzja, Egipt i Bangladesz (po 14%).

11.12.2024 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Dziwny, choć szczęśliwy, finał sprawy zaginięcia 25-letniego mieszkańca Belgii. Młody mężczyzna się odnalazł, ale w podejrzanych okolicznościach.

Jak informują belgijskie media, G. G. zaginął około półtora tygodnia temu. W niedzielę pierwszego dnia grudnia wyszedł w godzinach popołudniowych z domu w wiosce Boussu (prowincja Namur), niedaleko granicy z Francją.

Od tego czasu nie było z nim kontaktu, opisuje flamandzki dziennik „Het Laatste Nieuws”. Rozpoczęto poszukiwania, w trakcie których natrafiono między innymi na jego samochód w miejscowości Wasmes, położonej kilka kilometrów na wschód od Boussu.

Poszukiwania niewiele jednak dały. Dopiero w czwartek 5 grudnia doszło do przełomu. G. G. sam zgłosił się na policję. Zrobił to jednak we Francji, w miejscowości Fresnes-sur-Escaut, około 20 km na zachód od Boussu. Trafił tam po tym, jak zdezorientowany zapukał do drzwi jednego z domów.

Mężczyzna powiedział, że obudził się w lesie, gdzie był związany drutem kolczastym. Udało mu się uwolnić i wezwać pomoc. Zeznał jednak, że nic sobie nie przypomina z ostatnich dni i nie wie, jak to się stało, że znalazł się w lesie. Także to, kto związał go drutem, pozostaje niejasne.

Obrażenia G. G. nie były poważne. Policja wszczęła dochodzenie w tej sprawie. Także belgijscy śledczy mieli już okazję przesłuchać 25-latka. Okoliczności zaginięcia wciąż nie zostały jednak wyjaśnione, informował w poniedziałek rano dziennik „Het Laatste Nieuws”.

11.12.2024 Niedziela.BE // fot. Alexandros Michailidis / Shutterstock.com

(łk)