Pieśni, piosenki to w języku niderlandzkim, używanym również we Flandrii, czyli północnej, niderlandzkojęzycznej części Belgii, liederen.

Jedna pieśń lub piosenka to een lied. Liczba mnoga tego wyrazu (liederen) jest więc nieregularna. Słowo lied jest rodzaju nijakiego i łączy się z rodzajnikiem het. Mówiąc więc o konkretnej pieśni lub piosence powiemy het lied.

Wymowa słowa liederen TUTAJ.

Mówiąc o piosenkach, dużo częściej używa się jednak zdrobniałej formy het liedje. Ta forma jest dużo popularniejsza i jest używana w języku codziennym, np. w kontekście piosenek popowych lub dziecięcych. Piosenka dziecięca to na przykład een kinderliedje. Liczba mnoga słowa het liedje jest już regularna (liedjes). 

Lied brzmi poważniej i jest używane np. w kontekście muzyki klasycznej, poezji, pieśni religijnych. Hymn narodowy to np. een volkslied, a pieśń kościelna to een kerklied (liczba mnoga: kerkliederen).

Słuchać piosenek to „naar liedjes luisteren”, a śpiewać piosenki to „liedjes zingen”. Pieśni i piosenki mogą być różne. Znana piosenka to een bekend liedje, wesoła piosenka to een vrolijk liedje, a smutna pieśń to een triest lied. Pieśni miłosne to liefdesliederen, a kołysanka to een slaapliedje.

Więcej słów dnia

13.05.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Pierwszy półfinał tegorocznej Eurowizji zaplanowano na wtorkowy wieczór. O dziesięć miejsc w sobotnim finale powalczą reprezentanci piętnastu państw - w tym Belgii i Polski.

Polskę reprezentuje w tym roku, podobnie jak 30 lat temu, Justyna Steczkowska. 52-letnia Polka zaśpiewa w Bazylei utwór „GAJA”. Wystąpi we wtorkowy wieczór jako druga.

Reprezentantem Belgii jest tym razem Red Sebastian, który zaśpiewa „Strobe Lights”. Red Sebastian to pseudonim artystyczny, a piosenkarz w rzeczywistości nazywa się Seppe Herreman i pochodzi z Flandrii, czyli niderlandzkojęzycznej części Belgii. Red Sebastian wystąpi we wtorek jako dziewiąty.

O miejsce w finale 69. Konkursu Piosenki Eurowizji walczyć będą też we wtorek reprezentanci: Islandii, Słowenii, Estonii, Ukrainy, Szwecji, Portugalii, Norwegii, Holandii, Azerbejdżanu, San Marino, Albanii, Chorwacji i Cypru.

Drugi półfinał odbędzie się w czwartek, a finałowy koncert w sobotę. Pewni udziału w finale są gospodarze ze Szwajcarii oraz przedstawiciele tzw. „wielkiej piątki”, czyli Niemiec, Francji, Włoch, Hiszpanii i Wielkiej Brytanii. To kraje, które w największym stopniu finansują organizację konkursu.

W 2024 r. Eurowizję wygrał Nemo ze Szwajcarii z piosenką „The Code”. W efekcie po raz trzeci w historii konkurs ten zorganizowano w Szwajcarii.

Polska jeszcze nigdy nie wygrała Eurowizji. Najlepszym wynikiem było drugie miejsce Edyty Górniak w 1994 r. Belgia, która bierze udział w Eurowizji bez przerwy od pierwszej edycji w 1956 r., wygrała dotąd raz. W 1986 r. najwięcej punktów uzyskała Sandra Kim, śpiewająca „J'aime la vie”.

13.05.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Prokuratura domaga się kary więzienia dla ojczyma niepełnosprawnej kobiety, która zmarła z głodu, wycieńczenia i zaniedbania. Także właściciel mieszkania, w którym żyła ofiara, zasiadł na ławie oskarżonych.

To szokująca sprawa. Opisano ją między innymi na łamach flamandzkiego dziennika „Het Nieuwsblad”. Dotyczy ona śmierci niepełnosprawnej intelektualnie kobiety, którą (jak się okazało, jedynie teoretycznie…) opiekować się miał jej ojczym, P.D.B.

Jak wynika z doniesień medialnych, w 2011 r. zmarła matka ofiary. Następnie mieszkała ona z ojczymem na ulicy. Kilka lat temu wraz z ojczymem zamieszkała jednak w lokalu należącym do 50-letniego T.C. Lokal znajdował się w miejscowości Kortenberg w prowincji Brabancja Flamandzka, nieco na wschód od Brukseli.

Kobieta cierpiała na poważną chorobę, w efekcie czego jej zdolności poznawcze i intelektualne były na poziomie 10-letniego dziecka. Po pewnym czasie przestała opuszczać swój pokój. Ani P.D.B., ani T.C. nie udzielili jej należytej pomocy, a stan kobiety szybko się pogarszał.

- Kiedy ją znaleziono, ważyła tylko 30 kg, mimo że miała 167 cm wzrostu - dziennik „Het Nieuwsblad” cytuje prokuratura. Według oskarżyciela kobieta żyła w nieludzkich warunkach, w zaniedbanym pokoju, spędzając całe dnie w brudnym łóżku.

W marcu tego roku kobieta zmarła. Sekcja zwłok wykazała, że do śmierci przyczyniło się wygłodzenie i skrajne zaniedbanie. Według prokuratury obaj oskarżeni mężczyźni zdawali sobie sprawę z tego, że kobieta potrzebuje pomocy, ale jej takiej pomocy nie udzielili.

Prokurator domaga się dla ojczyma ofiary kary 15 miesięcy pozbawienia wolności, a dla właściciela lokalu, w którym kobieta mieszkała, kary pół roku więzienia. Wyrok w tej sprawie zapaść ma w połowie czerwca, czytamy na łamach „Het Nieuwsblad”.

13.05.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Na początku kwietnia tego roku w Belgii było ponad 89,5 tys. uchodźców z Ukrainy. To więcej niż np. we Francji, na Węgrzech czy w Austrii.

W sumie na przełomie marca i kwietnia 2025 r. w krajach Unii Europejskiej zarejestrowanych było 4,26 mln uchodźców z Ukrainy. Dane na ten temat opublikowano na stronie internetowej unijnego biura statystycznego Eurostat.

Po rosyjskiej agresji na Ukrainę w lutym 2022 r. ludzie uciekający z tego kraju przed brutalną wojną Putina mogli w państwach UE uzyskać status uchodźcy na innych zasadach niż uchodźcy z innych państw. Jak wynika z danych Eurostatu, z takiej możliwości skorzystało ponad cztery miliony ludzi.

W liczbach bezwzględnych uchodźców z Ukrainy jest najwięcej w Niemczech. Tam było ich na początku kwietnia tego roku około 1,18 mln. W Polsce było to 997 tys. Pamiętać jednak należy, że wielu Ukraińców przebywało i pracowało w Polsce już przed rosyjską agresją i w związku z tym nie ma statusu uchodźcy.

Trzecią największą społeczność ukraińskich uchodźców goszczą Czechy (365 tys.). Zaskoczeniem w tym zestawieniu może być czwarta pozycja. Zajmuje ją odległa, z ukraińskiej perspektywy, Hiszpania. Tutaj na początku kwietnia 2025 r. zarejestrowanych było prawie 234 tys. uchodźców z kraju ze stolicą w Kijowie.

To więcej niż np. w graniczących z Ukrainą Rumunii (183 tys.) i Słowacji (133 tys.). Jest to także więcej niż np. we Włoszech (165 tys.) czy w Holandii (123 tys.) - wynika z danych Eurostatu.

Liczba uchodźców z Ukrainy była w Belgii na początku kwietnia tego roku większa niż np. we Francji. W Belgii było ich wspomniane już 89,5 tys., a we Francji tylko 56 tys. Także w Austrii (81 tys.) i na Węgrzech (40 tys.) uchodźców z Ukrainy jest mniej niż w Belgii. 

Eurostat podkreśla jednak, że dane dla Francji mogą być niepełne, bo częściowo nie uwzględniają one niepełnoletnich uchodźców. Nawet jeśli weźmie się to pod uwagę, to liczba ukraińskich uchodźców we Francji wciąż wydaje się niska, np. w porównaniu z Niemcami (1,19 mln), Polską (997 tys.) czy choćby z Hiszpanią (234 tys.).

Uchodźców z Ukrainy przybywało na terenie UE najszybciej w pierwszych miesiącach wojny. W sierpniu 2022 r. było ich tu już ponad 3,6 mln, a od tego czasu liczba ta wzrosła o kolejne około 0,6 mln.

W Belgii pod koniec marca 2022 r. (a więc po miesiącu od wybuchu wojny) zarejestrowanych było 26 tys. uchodźców z Ukrainy. W lipcu 2022 r. ich liczba przekraczała już 50 tys., od października 2023 r. przekracza 70 tys., a od lipca ubiegłego roku jest większa niż 80 tys.

Eurostat opublikował również dane pokazujące, ilu uchodźców z Ukrainy przypada na każdy tysiąc mieszkańców UE. Na początku kwietnia tego roku było to 9,5 uchodźców z Ukrainy na każdy tysiąc mieszkańców Wspólnoty. Prawie 1% wszystkich mieszkańców UE stanowili zatem ludzie, którzy uciekli z Ukrainy przed brutalną inwazją ze strony Rosji.

W przeliczeniu na liczbę mieszkańców uchodźców z Ukrainy było relatywnie najwięcej w Czechach, gdzie stanowili oni prawie 3,4% całości populacji. W Polsce było to 2,7%, a na Łotwie 2,6%.

W Belgii wskaźnik ten był dużo niższy. Był też niższy niż średnia dla całej UE. Na początku 2025 r. na każdy tysiąc mieszkańców Belgii przypadało niespełna 8 uchodźców z Ukrainy. Stanowili oni zatem mniej niż 0,8% wszystkich mieszkańców kraju ze stolicą w Brukseli.

12.05.2025 Niedziela.BE // fot. Marquise Anges / Shutterstock.com

(łk)