Antwerpski Het Steen: od fortecy po więzienie i muzeum

Niedaleko głównego rynku i katedry oraz tuż nad Skaldą – dawna forteca Het Steen znajduje się w świetnym miejscu, niedaleko ścisłego centrum Antwerpii. To najstarszy zachowany budynek w mieście.

Zamek Het Steen zbudowano na przełomie XII i XIII wieku. Początkowo mieścił się tu między innymi sąd i targ rybny, a w XVI wieku, w okresie panowania Karola V, kompleks budynków gruntownie przebudowano. W trakcie swojej długiej historii budynek wielokrotnie zmieniał swe przeznaczenie. Najpierw służył jako forteca, później przez wiele lat jako więzienie.

Dopiero w 1823 roku zrezygnowano z więziennej funkcji i przez kilka dekad budynek służył jako dom opieki nad weteranami, miejsce pracy stolarzy, magazyn rybacki czy zwyczajne mieszkania. W 1862 roku uznano, że historyczny gmach zasługuje na bardziej dystyngowane przeznaczenie i urządzono w nim Muzeum Starożytności. W latach osiemdziesiątych XIX wieku część kompleksu wyburzono (ponieważ poszerzano wybrzeża Skaldy), ale wkrótce dobudowano nowe skrzydło. W połowie XX wieku doszło do kolejne zmiany. Budynek co prawda zachował muzealną funkcję, ale od 1952 roku mieściło się tu belgijskie Narodowe Muzeum Żeglugi.  

fot. Christian-Mueller / Shutterstock.com

W 2008 roku kolekcję Narodowego Muzeum Żeglugi przeniesiono do nowego, monumentalnego budynku Museum aan de Stroom (MAS), mieszczącego w sobie zbiory kilku muzeów. Od tego czasu władze miasta zastanawiają się nad nowym przeznaczeniem Het Steen. Obecnie odbywają się tutaj warsztaty dla dzieci, jednak władze Antwerpii chcą, by wkrótce najstarszy zachowany gmach w mieście znów służył turystom.    

Het Steen ma stać się nową „bramą do miasta”. Znajdzie się tu m.in. centrum informacji turystycznej oraz kasy z biletami do miejskich atrakcji. Sam budynek ma pozwolić „doświadczyć” Antwerpii odwiedzającym miasto gościom. W jaki sposób – o tym zdecydować miał konkurs, rozpisany pod koniec 2015 roku. Na początku kwietnia 2016 antwerpscy rajcowie uznali jednak, że żadna z dwóch zgłoszonych propozycji nie odpowiada im wymaganiom. Kiedy i w jaki sposób dojdzie do kolejnej metamorfozy tego historycznego budynku i jaki będzie efekt tej zmiany, nadal więc nie wiadomo (stan na 5.04.2016 r).

Przed Het Steen znajduje się rzeźba autorstwa Alberta Poelsa przedstawiająca olbrzyma nazywanego Lange Wapper. Ten szczupły i wysoki gigant jest postacią z antwerpskiego folkloru. Według jednej z legend Lange Wapper był postrachem pijaków: śledził ich, kiedy wracali do domów. Według ludowych opowieści początkowo przypomina on zwykłego człowieka, ale z każdym krokiem pijaka rośnie, wywołując coraz większy strach u śledzonego wielbiciela alkoholowych trunków. Kiedy pijak wystraszony wbiega do domu, Lange Wapper jest już tak wysoki, że nawet jeśli mężczyzna nie mieszka na parterze, to olbrzym i tak spogląda przez okno i nadal straszy trzeźwiejącego biedaka.

fot Łukasz Koterba / Niedziela.BE

22.05.2016 ŁK Niedziela.BE