Ponad dwie dekady temu belgijski parlament zdecydował o stopniowym odchodzeniu od energetyki jądrowej. Teraz parlament podjął zupełnie inną decyzję: Belgia chce „powrotu atomu”.

W miniony wtorek komisja parlamentarna ds. energetyki przyjęła pierwszą wersję ustawy, „unieważniającej” decyzję z 2003 r. o odejściu od atomu. Informował o tym między innymi dziennik „Het Laatste Nieuws”.

Mówiąc inaczej: we wtorek zakończył się prawie 22-letni okres, w którym kolejne rządy skupiały się na zamykaniu kolejnych reaktorów i „zwijaniu” energetyki atomowej. Jednocześnie „rozpoczęła się nowa epoka”, w której energetyka jądrowa znów ma być rozwijana - przekonuje między innymi Mathieu Bihet, minister ds. energetyki w nowym rządzie federalnym.

To właśnie między innymi dzięki zmianie rządu możliwy był ten krok. W nowej koalicji rządowej nie ma Zielonych, ale są za to partie, które popierają energetykę jądrową.

Oficjalne głosowanie w sprawie „powrotu do atomu” odbędzie się w belgijskim parlamencie federalnym 22 kwietnia, ale można założyć, że będzie jedynie formalnością. Zwolennicy atomu mają bowiem w parlamencie wyraźną większość.

Podejście do energetyki atomowej w minionych kilku latach szybko ewoluowało. Przyczyniła się do tego między innymi rosyjska agresja na Ukrainę, wprowadzenie sankcji na reżim Putina, a co za tym idzie ograniczenie importu gazu i węgla z Rosji, co następnie doprowadziło do tzw. kryzysu energetycznego, w Belgii i w wielu innych państwach Unii Europejskiej.

Zachodni politycy, w tym ci belgijscy, uświadomili sobie wtedy, że opieranie bezpieczeństwa energetycznego o tani gaz z Rosji oraz szybki rozwój energetyki ze źródeł odnawialnych było błędem. Po nałożeniu sankcji na reżim Putina, gaz podrożał, a energetyka odnawialna - choć szybko się rozwija - to za mało, by zapewnić stabilność energetyczną. Po co zatem rezygnować z atomu?

Już poprzedni premier, Alexander De Croo, podjął działania, mające wyhamować tempo zamykania kolejnych reaktorów. Nowy rząd zamierza pójść kilka kroków dalej. Nie jest wykluczone ponowne uruchomienie już wygaszonych reaktorów. Także budowa nowych elektrowni atomowych ma być możliwa.

W Belgii są obecnie dwie elektrownie atomowe: Doel w porcie w Antwerpii oraz Tihange w prowincji Liége. Elektrownia Doel w okresie świetności miała cztery działające reaktory, a Tihange trzy.

Obecnie w każdej z elektrowni działają po dwa reaktory, ale reaktory Tihange 1 oraz Doel 2 mają być wyłączone pod koniec tego roku. Wtedy pozostaną już tylko reaktory Doel 4 oraz Tihange 3, których okres użycia przedłużono w 2022 r. do 2035 r. Obecny rząd chce ten okres jeszcze bardziej wydłużyć, do 2045 r., ale na razie nie wiadomo, czy będzie to technicznie możliwe.

Konkretnych decyzji jeszcze zatem nie ma, ale zmiana podejścia do energetyki jądrowej jest już faktem. Inaczej niż jeszcze kilka czy kilkanaście lat temu belgijski rząd federalny nie zamierza „wygaszać atomu”, ale wręcz przeciwnie, chce rozwijać tę gałąź energetyki i zwiększyć znaczenie energii jądrowej. To właśnie atom ma być jednym z filarów bezpieczeństwa energetycznego Belgii w tych niepewnych czasach.

2.04.2025 Niedziela.BE // fot. Claudine Van Massenhove / Shutterstock.com

(łk)

Ten wyrok wywołał w Belgii wielkie kontrowersje: sąd uznał V. za winnego gwałtu, ale nie nałożył na niego kary. Teraz na tę sytuację zareagowała uczelnia i szpital, z którymi związany jest V.

O sprawie informowaliśmy już na naszych łamach. W skrócie: V. wykorzystał seksualnie młodą kobietę, sąd uznał go za winnego, ale ze względu na okazaną skruchę i jego sytuację życiową (skończył studia medyczne i jest w trakcie robienia specjalizacji ginekologicznej), nie nałożył na niego np. kary więzienia, choćby w zawieszeniu.

Dzięki temu młody skazany będzie miał nadal status „niekaranego”, co ułatwi mu dalszą karierę. Decyzja sądu spotkała się ze zdumieniem ofiary oraz oburzeniem wielu mieszkańców Belgii.

Teraz do wyroku odniosły się również władze Katolickiego Uniwersytetu w Lowanium oraz Szpitala Uniwersyteckiego z tego miasta. Dyrekcja szpitala postanowiła zawiesić V., który obecnie odbywa tam specjalizację na oddziale ginekologicznym.

- Myślimy przede wszystkim o ofierze. Razem z Katolickiem Uniwersytetem w Lowanium przyjrzymy się dokładniej wyrokowi i uzasadnieniu, a następnie ustalimy dalsze kroki. Już teraz jednak dla zapewnienia bezpieczeństwa podjęliśmy działania, dzięki którym lekarz ten tymczasowo będzie w naszym szpitalu zawieszony w obowiązkach - powiedział Gert Van Assche ze Szpitala Uniwersyteckiego w Lowanium, cytowany przez portal vrt.be.

2.04.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Można go opowiedzieć lub zrobić. Grap to w języku niderlandzkim dowcip, kawał, żart. Często używa się też zdrobnienia tego słowa, czyli grapje.

Słowem grap określamy zarówno żart, który można zrobić, jak i żart w znaczeniu dowcip, kawał, który można opowiedzieć.

To drugie znaczenie można też wyrazić słowem mop. Dobry kawał to zatem „een goeie mop”, a „een mop met een baard” to „kawał z brodą”, czyli stary, wszystkim już znany, a przez to nieśmieszny dowcip.

Słowo grap wiąże się z rodzajnikiem określonym de, a zatem mówiąc o konkretnym kawale czy żarcie powiemy de grap. Liczba mnoga to grappen. Także mop wiąże się z rodzajnikiem de (mamy więc de mop), a jego liczba mnoga to moppen.

Wymowę słowa grap znajdziemy między innymi TUTAJ, a słowa mop TUTAJ.

Grappen vertellen oznacza w języku niderlandzkim (używanym poza Holandią także w północnej Belgii, czyli we Flandrii) opowiadać dowcipy. Grappen maken to robić kawały, a słaby, nieśmieszny kawał to een flauwe grap.

O dowcipnisiu, żartownisiu powiemy grappenmaker (żeńska forma to grappenmaakster). O kimś, kto próbuje być dowcipny i uwielbia się wygłupiać, możemy z kolei powiedzieć grapjas.

Ze słowem grap wiąże się przymiotnik grappig, oznaczający śmieszny, zabawny, dowcipny, komiczny. Een grappig verhaal to śmieszna historia, een grappig televisieprogramma to zabawny program telewizyjny, a een grappige cabaretier to zabawny kabareciarz, dowcipny artysta kabaretowy.

Więcej słów dnia

2.04.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

W ubiegłym roku belgijska inspekcja badająca warunki higieniczne i sanitarne w lokalach gastronomicznych zleciła tymczasowe zamknięcie aż 164 z nich.

To dużo więcej niż w poprzednich latach - poinformował flamandzki portal vrt.be, opierający się na danych Federalnej Agencji Bezpieczeństwa Żywności FAVV. W 2022 r. zlecono tymczasowe zamknięcie 98 lokali gastronomicznych, rok później 130, a w ubiegłym roku - wspomnianych 164.

Mowa zatem o trendzie wzrostowym, i to wyraźnym. W ubiegłym roku przeprowadzono prawie 10 tys. kontroli w lokalach gastronomicznych na terenie Belgii. Około 1,7% z nich zakończyło się nakazem tymczasowego zamknięcia restauracji, pubu, kawiarni czy kantyny.

Najczęstszą przyczyną decyzji o tymczasowym zamknięciu lokalu jest wykrycie na jego terenie przed inspektorów śladów wskazujących na obecność myszy, szczurów, robactwa lub innych szkodników. Dotyczy to w szczególności lokali gastronomicznych w dużych, zatłoczonych miastach oraz w pobliżu wody.

Często nieprawidłowości są stwierdzane również w nowo otwartych lokalach. Właściciele, którzy wcześniej nie mieli doświadczenia w branży gastronomicznej, nieraz mają trudności ze zrozumieniem i z wdrożeniem zasad bezpiecznego przygotowywania i przechowywania żywności.

2.04.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)