Przetrwały ponad sto lat, ale teraz grozi im ścięcie. Ekolodzy chcą jednak uratować trzy dęby stojące w miejscowości Baal w gminie Tremelo (prowincja Brabancja Flamandzka).

Jak opisuje flamandzki portal vrt.be, na rogu ulic de Parkeheidestraat oraz de Bakelstraat w Baal stoi obecnie dziewięć starych dębów. Trzy z nich są jednak tak chore, że władze gminy Tremelo wydały właścicielowi działki, na której stoją, pozwolenie na ich ścięcie.

Według organizacji ekologicznej Natuurpunt to błędna decyzja. Ekolodzy przyznają, że dęby są w kiepskim stanie, ale uważają, że wciąż „są do uratowania”.

Konieczne jest jednak zatrudnienie specjalisty, który odpowiednio by się nimi zajął (np. przycinając je we właściwy sposób). Natuurpunt ma nadzieję, że właściciel działki da się przekonać i sam odstąpi od planu ścięcia tych dębów.

Aktywiści Natuurpunt uważają, że samorządy zbyt lekką ręką wydają pozwolenia na ścinanie starych drzew. To błąd, bo takie drzewa są nie tylko piękne, ale i pożyteczne. W czasach, gdy klimat się ociepla, drzewa dają np. bardzo pożądany w gorące dni cień, tłumaczą ekolodzy, cytowani przez portal vrt.be.

24.04.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Pracownicy w Belgii oraz reprezentujące ich interesy związki zawodowe chętnie korzystają z tego narzędzia nacisku. Staken to w języku niderlandzkim strajkować, a de staking to strajk.

Staken ma też inne, ogólniejsze znaczenie, mianowicie: przerywać lub wstrzymywać. Strajk to swego rodzaju przerwanie lub zatrzymanie pracy, więc jest w tym pewna logika.

Strajk jest formą protestu (protest), a strajkujący przeważnie formułują jakieś żądania (eisen) wobec pracodawcy (werkgever). Strajkują pracownicy (werknemers), a za organizację strajku odpowiadają np. związki zawodowe (vakbonden).

Zorganizować strajk to een staking organiseren, zapowiedzieć strajk to een staking afkondigen, rozpocząć strajk to in staking gaan, a zakończyć strajk - een staking beëindigen.

Innym określeniem strajku jest werkonderbreking. Werk to praca, a onderbreking to przerwanie - werkonderbreking to więc dosłownie przerwanie pracy. Rzadziej używanymi synonimami słowa staking są gestaak i werkstaking.

Strajk ogólnokrajowy to een landelijke staking, strajk w porcie to havenstaking, a strajk pracowników budowlanych to bouwstaking. O strajku w ochronie zdrowia powiemy de staking in de zorg albo po prostu zorgstaking.

Rzeczownik staking jest w niderlandzkim rodzaju żeńskiego, więc łączy się z rodzajnikiem określonym de. Mamy więc de staking. Liczba mnoga to stakingen.

Wymowę czasownika staken w języku niderlandzkim usłyszymy między innymi TUTAJ, a rzeczownika staking TUTAJ.

Więcej słów dnia

24.04.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Liczba morderstw w Belgii w przeliczeniu na 100 tys. mieszkańców należy do najwyższych w całej Unii Europejskiej. Tylko Łotwa i Litwa wypadły w 2023 r. pod tym względem gorzej niż Belgia.

W 2023 r. na każdych 100 tys. mieszkańców Belgii przypadało 1,38 „zabójstw umyślnych” - wynika z danych udostępnionych na stronie internetowej unijnego biura statystycznego Eurostat.

„Zabójstwo umyślne” to w definicji Eurostatu umyślne i bezprawne pozbawienie życia człowieka. Oznacza to, że sprawca chciał spowodować śmierć lub poważne obrażenia ofiary, ale niekoniecznie musiał wcześniej zaplanować swój czyn.

Jest to zatem pojęcie szersze niż morderstwo z premedytacją, zakładające, że sprawca zaplanował morderczy akt. Za zabójstwa umyślne oprócz morderstw z premedytacją Eurostat uznaje także śmiertelne pobicia, dzieciobójstwa, śmiertelne akty terroryzmu i zamachy, egzekucje pozasądowe oraz nielegalne zabójstwa dokonane przez policjantów i wojskowych.

Za zabójstwo umyślne nie uznaje się jednak np. uzasadnionej obrony koniecznej, aborcji czy eutanazji - czytamy na stronie Eurostatu.

W 2023 r. relatywnie najczęściej do zabójstw umyślnych dochodziło na Łotwie. Tam na każdych 100 tys. mieszkańców przypadały aż 4,2 takie zabójstwa. Na Litwie było to 2,41, a w Belgii wspomniane 1,38.

Wskaźniki zabójstw w państwach zajmujących kolejne miejsca w tym niechlubnym rankingu są jednak zbliżone do tego z Belgii. W Estonii na każdych 100 tys. mieszkańców przypadało w 2023 r. około 1,38 zabójstw umyślnych, we Francji 1,32, a w Bułgarii, Finlandii i Szwecji 1,15.

Polska znalazła się w tym zestawieniu mniej więcej w środku stawki. W 2023 r. na każdych 100 tys. mieszkańców Polski przypadało 0,8 zabójstw umyślnych. To dokładnie tyle samo, co np. w Niemczech.

Relatywnie najrzadziej do zabójstw dochodziło na Malcie. Tam ten wskaźnik wyniósł jedynie 0,37. We Włoszech było to 0,57, a na Słowenii i w Luksemburgu 0,61.

Jeśli chodzi o Belgię, to wskaźnik liczby zabójstw był w 2013 r. niższy niż jeszcze kilka lub kilkanaście lat wcześniej. W 2015 r. na 100 tys. mieszkańców Belgii przypadało np. aż 2,06 zabójstw umyślnych.

W sumie w 2023 r. w całej Unii Europejskiej doszło do 3.930 umyślnych zabójstw. To o 1,5% więcej niż rok wcześniej, ale jednocześnie aż o ponad 15% mniej niż dekadę wcześniej.

Liczba zabójstw umyślnych była w 2023 r. najwyższa we Francji (887), w Niemczech (661) oraz we Włoszech (338). Na Malcie odnotowano jedynie 2 zabójstwa, w Luksemburgu 4, a na Cyprze 10.

W Belgii policja zarejestrowała w 2023 r. w sumie 162 zabójstwa. To o 23 mniej niż rok wcześniej i aż o 69 mniej niż w 2015 r. W minionych kilkunastu latach najmniej zabójstw w Belgii było jednak w 2019 r. (205).

W Polsce odnotowano w 2023 r. 294 zabójstwa umyślne, co stanowiło znaczący wzrost w porównaniu z rokiem poprzednim (wzrost o 36). Z drugiej strony to wyraźnie mniej niż np. w latach 2008-2011 r., kiedy liczba zabójstw umyślnych w Polsce wahała się od ponad 430 do około 490.

23.04.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Lekarze wybudzili ze śpiączki 2-letnią Elisę, która bardzo poważnie ucierpiała w wypadku spowodowanym w Niedzielę Wielkanocną przez jej pijanego ojca D.N.

Początkowo życie dziewczynki było zagrożone, teraz jej stan się poprawił. Elisa rozpoznaje matkę, która parwie bez przerwy czuwa przy niej w szpitalu - opisuje flamandzki dziennik „Het Laatste Nieuws”.

Najprawdopodobniej pod koniec tego tygodnia dziewczynka będzie już mogła opuścić oddział intensywnej terapii. W szpitalu jednak pozostanie, bo wciąż nie wiadomo dokładnie, czy będzie w stanie powrócić do pełni zdrowia.

Rodzice Elisy już od pewnego czasu nie są parą. Dziewczynka mieszkała z matką, ale co drugi weekend spędzała z ojcem. Także w weekend wielkanocny była u ojca. W niedzielę 35-letni D.N. odwoził ją do matki.

Mężczyzna jechał samochodem ciężarowym, bo pracuje jako kierowca i po odwiezieniu dziewczynki miał rozpocząć pracę. W miejscowości Wijnegem stracił panowanie nad pojazdem, zjechał na pas zieleni i uderzył w drzewo.

Dziewczynka siedziała w foteliku, po tej stronie ciężarówki, która ucierpiała najbardziej. Doznała uszkodzenia czaszki, krwotoku i w stanie krytycznym trafiła do szpitala.

Jak się okazało D.N. prowadził pod wpływem alkoholu. Badanie wykazało 1 promil alkoholu w jego krwi. Mężczyzna nie ucierpiał poważnie w wypadku i został aresztowany, czytamy w „Het Laatste Nieuws”.

23.04.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)