Kiedyś Belgia była bardziej konserwatywna, a młode pary zamieszkiwały razem dopiero po ślubie. Teraz wygląda to zupełnie inaczej.

W 1995 r. aż 93% belgijskich par mieszkających pod jednym dachem było po ślubie. Wspólne mieszkanie par „na kocią łapę” było zatem rzadkością i dotyczyło jedynie 7% wszystkich razem mieszkających par.

Stopniowo to się jednak zmieniało. W 2005 r. już 15% par mieszkających razem stanowiły te bez ślubu, a w 2015 r. było to 23%. Jak wynika z najnowszych danych Belgijskiego Urzędu Statystycznego Statbel, na początku 2025 r. już 29% par mieszkających razem nie miało ślubu.

Podobnie jak trzy dekady temu także dziś relatywnie najwięcej par mieszkających bez ślubu jest w Walonii, a więc w południowej, francuskojęzycznej części kraju. W 2025 r. już ponad jedna trzecia (34%) par mieszkających razem w Walonii nie jest połączona węzłem małżeńskim.

W Regionie Stołecznym Brukseli pary bez ślub stanowią teraz około 29% wszystkich wspólnie mieszkających par, a we Flandrii (czyli w północnej, niderlandzkojęzycznej części kraju) jest ich relatywnie najmniej, bo około 26%.

20.06.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Mieszkańcy Belgii coraz częściej mieszkają sami. Średnia wielkość gospodarstwa domowego w kraju ze stolicą w Brukseli maleje już od lat.

W 1995 r. w statystycznym gospodarstwie domowym w Belgii mieszkało jeszcze 2,43 ludzi. Trzy dekady później było to już 2,25 - poinformował niedawno Belgijski Urząd Statystyczny Statbel.

Z danych tego urzędu wynika, że na początku 2025 r. w Belgii było niespełna 5,2 mln gospodarstw domowych. Populacja całego kraju osiągnęła 1 stycznia tego roku poziom ponad 11,8 mln.

Podobnie jak trzy dekady temu, relatywnie największe są gospodarstwa domowe we Flandrii. W tej północnej, niderlandzkojęzycznej części kraju średnio w jednym gospodarstwie domowym mieszkało na początku tego roku 2,28 ludzi.

W Walonii, czyli w południowej, francuskojęzycznej części kraju, było to 2,22 osób na gospodarstwo domowe. Relatywnie najmniejsze gospodarstwa domowe są w Regionie Stołecznym Brukseli (2,14).

Spadek średniej liczby osób w gospodarstwach domowych to skutek miedzy innymi rosnącej liczby singli, mieszkających samotnie. W tym roku już ponad 36% gospodarstw domowych w Belgii to gospodarstwa jednoosobowe.

Dla porównania: dekadę wcześniej odsetek ten wynosił 34%, a trzydzieści lat wcześniej - jedynie 30%. Obecnie najwięcej jednoosobowych gospodarstw domowych jest w Regionie Stołecznym Brukseli (47%). W Walonii stanowią one niespełna 38%, a we Flandrii 33% wszystkich gospodarstw domowych.

Ponad jedną czwartą (27%) belgijskich gospodarstw domowych stanowią pary, mieszkające z dziećmi. Pary bez dzieci to około jedna czwarta (25%) wszystkich gospodarstw domowych, a samotni rodzice z dziećmi - około jedna dziesiąta (10%). Około 2% to „innego rodzaju gospodarstwa domowe”, wynika z analizy Statbel.

Gospodarstwa domowe, których częścią jest para (po ślubie lub w związku nieformalnym) stanowią więc obecnie niespełna 52% wszystkich gospodarstw domowych. Trzy dekady temu było to jeszcze prawie 61%.

W Regionie Stołecznym Brukseli (37%) i w Walonii (48%) gospodarstwa domowe z parą są już w mniejszości. We Flandrii stanowią one nadal większość, bo 56%. To jednak o 10 punktów procentowych mniej niż w 1995 r.

Obecnie coraz więcej par mieszkających razem nie ma ślubu. Trzy dekady temu była to rzadkość. W 1995 r. jedynie 7% mieszkających razem par nie było związanych przysięgą małżeńską. Teraz już 29% par mieszkających razem nie ma ślubu. Relatywnie najwięcej takich par mieszka w Walonii, gdzie stanowią one jedną trzecią (34%) wszystkich mieszkających razem par.

Mieszkańcy Belgii mają teraz obecnie mniej dzieci niż kilkadziesiąt lat temu. W 1995 r. jeszcze 60% par mieszkających wspólnie miało dzieci, mieszkające w tym samym gospodarstwie domowym. W tym roku już tylko 52% belgijskich par mieszkających razem ma dzieci, wynika z danych Statbel.

16.06.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

W niektórych zawodach to konieczność, choć wielu ludzi za tym nie przepada… Nachtdienst to nocna zmiana, „nocka”, praca na nocną zmianę.

Samo słowo dienst oznacza w języku niderlandzkim (używanym poza Holandią także we Flandrii, czyli w północnej, niderlandzkojęzycznej części Belgii) zmianę, służbę, dyżur. Nacht to z kolei noc.

Nocna zmiana jest konsekwencją pracy w trybie zmianowym, czyli ploegendienst. Wyrażenie „ploegendienst met nachtdiensten” oznacza więc „pracę zmianową z nocnymi zmianami”.

Czasem można się też spotkać z określeniami avonddienst (wieczorna zmiana), late dienst (późna zmiana), a w kontekście medycznym - wacht (dyżur). Na przykład wyrażenie „wachtdienst artsen” oznacza „dyżury lekarskie”.

Słowo nachtdienst, podobnie jak samo dienst, jest rodzaju męskiego, a zatem łączy się z rodzajnikiem określonym de. Mamy więc de nachtdienst. Liczba mnoga to nachtdiensten (nocne zmiany).

Wymowę słowa nacht znajdziemy między innymi TUTAJ, a słowa dienst TUTAJ.

Zdanie „wij hebben acht nachtdiensten per maand” oznacza, że „mamy osiem nocnych zmian miesięcznie”. Nocki bywają bardzo męczące (erg vermoeiend), ale często są lepiej opłacane niż praca za dnia. Toeslag nachtdienst to dodatek za pracę nocną.

Przykładami zawodów, w których praca w godzinach nocnych jest czymś częstym, są verpleegkundige (pielęgniarka), arts (lekarz), beveiliger (ochroniarz, stróż), politieagent (policjant), brandweerman (strażak), vrachtwagenchauffeur (kierowca ciężarówki) czy hotelreceptionist (recepcjonista w kotelu).

Więcej słów dnia

17.06.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Jeśli w supermarkecie lub w innym sklepie coś jest „in de aanbieding”, to oznacza to, że dany produkt jest w promocji, np. w obniżonej cenie.

Niderlandzkie słowo aanbieding oznacza promocję, ofertę specjalną. Słowo to używane jest przede wszystkim w handlu, ale może pojawić się też w innych kontekstach. Wyrażenie „een aanbieding doen” oznacza na przykład złożyć ofertę (np. klientowi, pracownikowi, firmie).

Zazwyczaj chodzi jednak o promocję w handlu. „De aanbieding van de week” to promocja (oferta) tygodnia, a wyrażenie „nu in de aanbieding” oznacza „teraz w promocji”. Pytanie „wat is nu in de aanbieding?” przetłumaczymy jako „co jest teraz w promocji?”.

Wymowę słowa aanbieding znajdziemy między innymi TUTAJ. Jest ono rodzaju żeńskiego, więc łączy się z rodzajnikiem określonym de. Liczba mnoga to aanbiedingen (promocje, oferty).

Aanbiedingsprijs to cena promocyjna, a gazetka z promocjami (np. w supermarkecie) to aanbiedingsfolder. Produkty sprzedawane w promocji są tańsze niż normalnie, czyli „zijn goedkoper dan normaal”.

Promocje np. w supermarketach są też opisywane słowami „actie” (akcja promocyjna), „superdeal” (super oferta), korting (obniżona cena). Popularna formą promocji są też oferty typu „2+1 gratis” (kup dwa, to trzeci gratis).

Oferta lub promocja czasowa to „een tijdelijke aanbieding”, a czas trwania promocji wyraża się, pisząc że „aanbieding geldt tot…” („oferta ważna do…”).

Więcej słów dnia

22.06.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)