Zanieczyszczenia powietrza prowadzą do... depresji?!

W dłuższej perspektywie oddychanie zanieczyszczonym powietrzem prowadzi do większego ryzyka rozwoju depresji – wynika z dwóch szeroko zakrojonych, nowych badań. Oznacza to, że poza zachorowaniem na raka płuc osoby wdychające skażone powietrze są narażone także na zaburzenia psychiczne.

Pierwsze badanie, opublikowane w zeszłym tygodniu w czasopiśmie „JAMA psychiatry”, dotyczyło około 390 tys. osób z Wielkiej Brytanii badanych przez około 11 lat. Poziomy zanieczyszczeń, na które byli narażeni obserwowani mieszkańcy, oszacowano na podstawie ich adresu.

Naukowcy przyjrzeli się poziomom drobnego pyłu zawieszonego (PM2,5 i PM10), dwutlenku azotu (NO2) i tlenku azotu (NO) – zanieczyszczeń powodowanych między innymi przez elektrownie na paliwa kopalne oraz ruch drogowy.

„Długotrwała ekspozycja na różne zanieczyszczenia wiązała się ze zwiększonym ryzykiem rozwoju depresji i lęku” – podsumowali naukowcy. Zaobserwowane ryzyko było nieliniowe. „Wiedząc, że normy jakości powietrza w wielu krajach wciąż znacznie przekraczają najnowsze zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) z 2021 roku, należy wprowadzić bardziej rygorystyczne normy lub przepisy dotyczące zanieczyszczeń” – napisali autorzy badania.

Drugie badanie, opublikowane w piątek, 10 lutego, w „JAMA Network Open”, skupiało się na wpływie drobnego pyłu zawieszonego (PM2,5), dwutlenku azotu (NO2) i ozonu (O3) na osoby w wieku powyżej 64 roku życia. Celem było zbadanie wpływu zanieczyszczeń powietrza na ryzyko wystąpienie depresji w podeszłym wieku.

W pracy wykorzystano bazę danych Medicare, publicznego ubezpieczenia zdrowotnego dla osób starszych w USA oraz zbadano populację około 8,9 miliona osób, w tym około 1,5 miliona osób cierpiących na depresję. Wyniki ponownie pokazują silny związek pomiędzy zanieczyszczeniami powietrza a depresją, szczególnie patrząc na poziomy drobnych cząstek i dwutlenku azotu na badanych obszarach.

To powiązanie można wytłumaczyć zaobserwowanym związkiem pomiędzy wysokimi stężeniami zanieczyszczeń a stanem zapalnym w mózgu (na co wykazały obydwa badania). „Istnieje silny związek pomiędzy stanem zapalnym a depresją” – skomentował Oliver Robinson, profesor neurobiologii i zdrowia psychicznego na University College London (który nie był zaangażowany w badania).

Dodał, że ta praca „daje coraz więcej dowodów na to, że powinniśmy być zaniepokojeni wpływem zanieczyszczeń na zdrowie psychiczne, oprócz bardziej oczywistych powiązań z chorobami układu oddechowego”. Zanieczyszczenia co roku zabijają na świecie tysiące osób. Jedną z najczęstszych przyczyn śmierci na świecie jest rak płuc, który jest powodowany m.in. przez wdychanie zanieczyszczonego powietrza.

18.02.2023 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(kk)