I wszystko jasne. Wiadomo już, o ile od 1 marca  wzrosną emerytury i renty i ile wyniesie trzynastka. Wysokość waloryzacji podał właśnie GUS.

W ubiegłym roku emerytury i renty wzrosły o 12,12 proc. W tym roku waloryzacja będzie dużo niższa.

Od 1 marca 2025 r. emerytury i renty wzrosną o 5,5 proc. I o tyle wyższe będą już świadczenia osób, które pobierają je w marcu.

Najniższa emerytura wyższa o prawie 100 złotych

To – dodajmy – dużo mniej niż zakładał rząd, przygotowując tegoroczny budżet. Według założeń waloryzacja miała wynieść 5,82 proc. Inflacja zaskoczyła rządzących, bo okazała się niższa od prognozowanej.

Co to oznacza dla emerytów i rencistów? Że od 1 marca:

najniższa emerytura wzrośnie z 1780,96 zł brutto w 2024 r. do 1878,91 zł brutto (podwyżka o 97,95 zł),
najniższa renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy wyniesie 1878,91 zł (podwyżka o 97,95 zł),
najniższa renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy – 1409,18 zł (podwyżka o 73,46 zł).

Przypomnijmy, że emerytury i renty są waloryzowane co roku. Zawsze 1 marca.

A tyle wyniosą trzynastka i czternastka

Wiadomo także, ile wyniesie tegoroczna trzynastka, która jest równa najniższej emeryturze. Po 1 marca wyniesie 1878,91 zł brutto. Ta sama kwota będzie też podstawą do wyliczenia czternastki.

13 emerytura jest wypłacana wszystkim seniorom w tej samej wysokości. 14 emerytura jest uzależniona od wysokości świadczeń.

Obowiązuje próg dochodowy, który wynosi 2900 zł brutto. Jeśli emerytura lub renta jest wyższa, to czternastka jest obniżana zgodnie z zasadą „złotówka za złotówkę”.

Kwota, która trafia do emeryta lub rencisty nie może być niższa niż 50 zł brutto.

Trzynastki są wypłacane na przełomie marca i kwietnia, czternastki – na przełomie września i października.

12.02.2025 Niedziela.BE // źródło: News4Media // fot. Canva

(sl)

Pachołki, skrzynki, pudełka. Plagą w Polsce jest zajmowanie sobie miejsc na parkingach. I jest to absolutnie nielegalne.

Problem szczególnie nasila się na nowych osiedlach, gdzie liczba miejsc postojowych nie nadąża za rosnącą liczbą samochodów. W efekcie mieszkańcy próbują „zarezerwować” przestrzeń tylko dla siebie.

W Swarzędzu regularnie dochodzi do blokowania miejsc parkingowych najróżniejszymi przedmiotami. Podobne sytuacje mają miejsce w Warszawie, Krakowie czy Gdańsku.

Niejednokrotnie próba zaparkowania na takim „zarezerwowanym” miejscu kończy się agresją lub nawet uszkodzeniem pojazdu.

Czy „rezerwowanie” miejsc parkingowych jest legalne?

Polskie prawo jasno określa, że zajmowanie miejsc parkingowych za pomocą przedmiotów bez zezwolenia jest nielegalne.

Straż miejska i policja mogą interweniować na podstawie kilku przepisów:

Art. 39 ust. 1 Ustawy o drogach publicznych – nielegalne zajmowanie pasa drogowego grozi karą.
Art. 91 Kodeksu wykroczeń – tamowanie lub utrudnianie ruchu bądź zanieczyszczanie drogi podlega karze grzywny do 1500 złotych albo karze nagany.
Art. 45 ust. 1 pkt 4 Prawa o ruchu drogowym – dotyczy to wykorzystywania drogi niezgodnie z przeznaczeniem.

Nielegalne blokowanie miejsc parkingowych można zgłosić

Osoby, które zauważą nielegalne „rezerwowanie” miejsc, mogą zgłosić sprawę do straży miejskiej lub policji. Funkcjonariusze mają prawo usunąć nielegalnie ustawione przedmioty i nałożyć mandat.

Warto dokumentować takie sytuacje. Najlepiej poprzez zdjęcia lub nagrania, które mogą ułatwić interwencję służb porządkowych. W niektórych przypadkach może dojść do naruszenia art. 85 Kodeksu wykroczeń, jeśli przestrzeń jest wykorzystywana w sposób niezgodny z jej przeznaczeniem.

Pachołki będą traktowane jak śmieci

Zarząd Dróg Miasta Krakowa wpadł na pomysł traktowania pachołków i innych elementów blokujących dostęp do miejsca parkingowego jak zwykłych śmieci. Oznacza to, że zarówno służby miejskie, jak i mieszkańcy mogą je usuwać.

Pracownicy ZDM przesuwają takie obiekty i zgłaszają je do miejskiego przedsiębiorstwa oczyszczania, a ono zajmuje się ich pełną likwidacją. Mieszkańcy również mogą usuwać pozostawione przeszkody, jeśli blokują one dostęp do miejsc parkingowych.

11.02.2025 Niedziela.BE // źródło: News4media / fot. Canva

(sl)

Walentynki to święto zakochanych obchodzone 14 lutego. Myli się ten, kto myśli, że wywodzi się ze Stanów Zjednoczonych. Ma ono długą i fascynującą historię. Jego korzenie sięgają starożytnego Rzymu.

W Rzymie celebrowano Luperkalia – święto ku czci Junony, bogini miłości, oraz Fauna, boga przyrody. Dopiero w V wieku papież Gelazy I zastąpił je dniem św. Walentego – patrona zakochanych oraz osób cierpiących na padaczkę.

Cesarz zakazał brania ślubu

Legenda głosi, że cesarz Klaudiusz II Gocki zakazał młodym mężczyznom zawierania małżeństw, by chętniej wstępowali do armii. Biskup Walenty potajemnie udzielał ślubów zakochanym, za co został stracony 14 lutego. Przed egzekucją napisał list do ukochanej, podpisując go „Twój Walenty” i właśnie stąd wziął się zwyczaj wysyłania walentynkowych kartek.

W Polsce walentynki na dobre zadomowiły się dopiero w latach 90. XX wieku, kiedy popularne stało się wręczanie kwiatów, czekoladek i kartek. Szczególnie hucznie obchodzi się je w Chełmnie, zwanym „miastem zakochanych”.

Na świecie walentynkowe tradycje przybierają różne formy

W Japonii kobiety wręczają mężczyznom czekoladki, a miesiąc później panowie rewanżują się prezentami. W Estonii 14 lutego to Dzień Przyjaźni, podczas którego prezentami obdarowuje się oprócz bliskich również przyjaciół. W Niemczech popularnym symbolem miłości jest świnia, oznaczająca szczęście i dobrobyt, a w Walii zamiast kartek wręcza się pięknie rzeźbione drewniane łyżki.

Co ciekawe, walentynki nie wszędzie zostały przypisane do 14 lutego. Przykładowo w Rumunii miłość jest celebrowana 24 lutego, na Słowenii – 12 marca, a w Hiszpanii – 9 października.

Zaskakujące ciekawostki o walentynkach

Co roku na całym świecie wysyła się około miliarda kartek walentynkowych.

Najwięcej walentynek kupują Amerykanie – obdarowują nie tylko ukochanych, ale także przyjaciół i rodzinę.

W walentynki w Stanach Zjednoczonych sprzedaje się prawie 200 milionów róż.

Najdroższa walentynka, wykonana ze złota i diamentów, należała do Marii Callas. Darczyńcą był miliarder Arystoteles Onasis. Była to warta 250 tysięcy dolarów „kartka” z czystego złota, wysadzana diamentami i szmaragdami.

11.02.2025 Niedziela.BE // źródło: News4media // fot. Canva

(sl)

Mniejsze sklepy nie mają obowiązku przystąpienia do systemu kaucyjnego. Może je jednak o tego przekonać zgrabny butelkomat. A są takie rozwiązania.

Najpierw kilka faktów. System kaucyjny zacznie w Polsce obowiązywać od 1 października. Wówczas będzie można oddać do sklepu szklaną lub plastikową butelkę albo aluminiową puszkę, otrzymując za to zwrot kaucji. Nie zawsze muszą to być pieniądze – może to być np. zniżka na kolejne zakupy.

Do systemu obowiązkowo muszą dołączyć większe sklepy, które mają więcej niż 200 metrów kwadratowych powierzchni. Mniejsze placówki mają wybór – odbierać opakowania, lub nie.

Kłopot z miejscem

Nikt nie ukrywa, że nowy obowiązek dla sklepów to problem. Albo muszą wygospodarować miejsce na gromadzenie oddawanych opakowań, albo zainwestować w urządzenia – recyklomaty albo butelkomaty. Dlatego sieci handlowe przerabiają swoje placówki i organizują dodatkowe pomieszczenia, albo obok sklepów stawiają kontenery z automatami.

Właśnie brak przestrzeni sprawia, że mniejsze placówki są zwolnione z obowiązkowego dołączenia do systemu.

Jak lodówka

Rynek jednak reaguje. Branża handlowa właśnie przygląda się nowemu produktowi - recyklomatowi Tomra B7. - Model ten zajmuje zaledwie 1,3 mkw. i przyjmuje wszystkie rodzaje opakowań, także butelki szklane zwrotne – zachwala maszynę Konrad Robak z firmy Tomra.

Urządzenie nie jest duże. Przypomina większą lodówkę, którą można umieścić w nawet mniejszym sklepie. Jak zapewnia producent, nie zajmuje wiele miejsca, a przyjmuje wszystkie opakowania ujęte w systemie.

Prosili o zmianę systemu

Kiedy system kaucyjny wejdzie w życie, klient będzie mógł oddać, bez paragonu:

butelki z plastiku o pojemności do 3 litrów,
szklane butelki do 1,5 litra,
metalowe puszki do 1 litra.

System miał wystartować w styczniu tego roku. Jednak branża handlowa prosiła o więcej czasu na przygotowanie się do tej rewolucji. Finalnie rząd zgodził się na datę 1 października.

11.02.2025 Niedziela.BE // źródło: News4media // fot. materiały prasowe

(sl)