To przepisy ważne dla 13 milionów pracowników w Polsce. Dziś wchodzi w życie zmieniony Kodeks pracy. W dużej mierze chodzi o urlopy.

Ta zmiana była zapowiadana od dawna i jest częścią maratonu prawnego, który modyfikuje przepisy i poprawia pozycję pracownika. Generalnie rząd stawia na przyznanie przywilejów pracującym rodzicom.

Zmiany mają doprowadzić do tego, że będą mieli więcej czasu dla rodziny, a ich sytuacja zawodowa będzie pewniejsza.

Znowelizowany Kodeks pracy wchodzi w życie dziś – w środę 26 kwietnia.

Urlop na bliskich

Od teraz pracownicy mogą korzystać z urlopu opiekuńczego, który jest udzielany w celu zapewnienia wsparcia członkowi rodziny. Nie tylko dzieciom, ale także rodzicom lub małżonkom. Warunkiem jednak jest to, że opiekujący się i zaopiekowany mieszkają razem. Co roku zatrudnionemu przysługuje 5 dni takiego urlopu.

Jest on jednak bezpłatny. Żeby z niego skorzystać, trzeba złożyć wniosek najpóźniej w dniu poprzedzającym wolne.

Siła wyższa

Można także skorzystać ze zwolnienia z pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem. To np. wypadek dziecka, nagła choroba osoby bliskiej.

W tym przypadku czas zwolnienia jest  płatny, ale w wysokości połowy przysługującego wynagrodzenia.

Z takiego rozwiązania można skorzystać 2 dni w roku.

Więcej przerw

Do tej pory każdy pracownik miał prawo do jednej w ciągu dnia przerwy w pracy. Mogła trwać 15 minut. Teraz – jeżeli dzień pracy trwa 6 godzin – jest tak samo. Jednak gdy pracuje się więcej niż 9 godzin, to przysługuje kolejna przerwa. Z kolei gdy dniówka przekracza 16 godzin, to są to trzy 15-minutowe przerwy.

Urlopy rodzicielskie

Od teraz urlop rodzicielski wydłuża się z 32 do 41 tygodni. Co ważne, nie dotyczy to tylko osób, które zyskały prawo do urlopu rodzicielskiego dopiero teraz, ale także tych, którzy prawo do niego zyskali od 2 sierpnia 2022 r.

Dziewięć tygodni urlopu przysługuje każdemu z rodziców, ale jeśli ze swoich 9 tygodni nie skorzysta ojciec dziecka, to nie przejdą one automatycznie na matkę.

Zasiłki macierzyńskie

Długość urlopu rodzicielskiego wpływa na zasiłek macierzyński. Za cały urlop przysługuje świadczenie w wysokości 70 proc. pensji. Dotychczas było to 100 proc. przez 6 tygodni i 60 proc. w kolejnych.

Jednak gdy matka z góry zdecyduje się na wykorzystanie pełnego wymiaru urlopu macierzyńskiego (20 tygodni) i przysługującego rodzicielskiego to za cały ten czas będzie dostawała zasiłek w wysokości 81,5 proc. pensji.

Urlop ojcowski

Mężczyźni mają prawo do 2 tygodni urlopu ojcowskiego, który jest płatny w 100 proc. Do tej pory mogli go wykorzystać w ciągu 2 lat od narodzin dziecka. Obecnie jest to tylko jeden rok.

Nadgodziny

Pracownik wychowujący dziecko do 8 roku życia ma nowe prawa, a pracodawca nie może bez jego zgody:

- zatrudniać go w godzinach nadliczbowych lub w porze nocnej,
- obejmować systemem przerywanego czasu pracy (z maksymalnie 5-godzinną przerwą w trakcie doby),
- delegować poza stałe miejsce pracy.

30.04.2023 Niedziela.BE // źródło: News4Media // fot. iStock

(sk)

Jeszcze tylko do 2 maja można rozliczyć się z podatku. Czasu zostało więc niewiele, zwłaszcza że po drodze mamy długi weekend.

Dotychczas – jak podało Ministerstwo Finansów – swoje PIT-y rozliczyło około 11 mln podatników, z czego aż 6 mln za pomocą platformy Twój e-PIT. Na konto każdego z nich trafiło średnio około 1000 zł. W sumie – grubo ponad 10 mld zł.

Rok rekordowych zwrotów

Tymczasem… – Szacowaliśmy, że zwrócimy około 15 mln podatników ponad 18 mld zł. Okazało się jednak, że zwrócimy jeszcze więcej pieniędzy, a 2023 r. będzie pod tym względem rekordowy – podsumował wiceminister Artur Soboń.

Według premiera Mateusza Morawieckiego ma to być ok. 20 mld zł (rok temu było to 11 mld).

– Nigdy w historii Rzeczpospolitej na konta podatników nie wpływała taka kwota – powiedział.

Rząd sprzedaje to jako swój sukces. Tymczasem – zdaniem ekspertów – to najlepszy dowód, jak fatalny mamy system podatkowy. Bo musieliśmy zapłacić więcej, żeby państwo mogło zwrócić nam teraz to, co wcześniej zabrało. Co więcej – kwotę pomniejszoną przez inflację.

Oddają to, co nam zabrali

Dlaczego nagle kwota zwrotów tak gwałtownie wzrosła? To efekt Polskiego Ładu, „dzięki” któremu przez cały 2022 rok płaciliśmy za duże zaliczki podatkowe.

Przypomnijmy. Polski Ład został wprowadzony na początku zeszłego roku. I… szybko okazał się sprawcą potwornego zamieszania. Dlatego w połowie roku wprowadzono do tego „rewolucyjnego” systemy zmiany, odwołując w ten sposób część podatkowych przepisów.

To wszystko spowodowało chaos, którego skutkiem są teraz większe zwroty podatkowe.

– To najlepszy dowód na to, że polityka podatków działa – chwali się premier.

Nie dodaje jednak, że że większe zwroty oznaczają, że zabrano nam więcej pieniędzy na zaliczki. Teraz tracimy na tym wszyscy. Bo nasze pieniądze – zamiast w kieszeniach albo na lokatach – leżały na kontach skarbówki i  traciły na wartości. Przez inflację.

Zabrane nam wtedy 100 złotych, dziś warte jest nieco ponad 80.

Jak i gdzie złożyć PIT?

Żeby jednak otrzymać zwrot nadpłaconego podatku, najpierw trzeba rozliczyć swój PIT. Czasu jest niewiele, bo do 2 maja. Dodajmy, że od 29 kwietnia do 1 maja mamy długi weekend.

Zeznanie można złożyć w formie:

• papierowej: można osobiście zanieść do urzędu skarbowego. Można też przesłać je Pocztą Polską ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru.
Uwaga, zeznanie powinno być nadane przed upływem terminu na złożenie zeznania. W tym roku – przed 2 maja.
• elektronicznej – możemy złożyć:
- przez e-Deklaracje,
- w usłudze Twój e-PIT dostępnej w serwisie e-Urząd Skarbowy.

Jeśli nie złożymy swojego rozliczenia, to w usłudze Twój e-PIT  zeznania PIT-37 i PIT-38 zostaną automatycznie zaakceptowane i uznane za złożone.

Jak zalogować się do e-PIT?

Możemy to zrobić przez:

- profil zaufany, e-dowód lub bankowość elektroniczną,
- aplikację mObywatel,
- dane autoryzujące: PESEL lub NIP i kwoty przychodu.

Po zalogowaniu do e-Urzędu Skarbowego należy wybrać Twój e-PIT.

Uwaga, ta usługa nie dotyczy przychodów z działalności gospodarczej i działów specjalnych produkcji rolnej.

1,5 procent podatku

W ubiegłym roku z 1 proc. przekazaliśmy organizacjom pożytku publicznego 1 mld 114 mln zł. Tak rozliczyło się 15,9 mln podatników.

Przeciętna kwota przekazana na rzecz tych organizacji przez jednego podatnika wyniosła – jak policzyło Ministerstwo Finansów – 70 zł.

W tym roku organizacjom pożytku publicznego możemy przekazać 1,5 proc. naszego podatku.

Pamiętajmy, że w ten sposób pomagamy najbardziej potrzebującym.

26.04.2023 Niedziela.BE // źródło: News4Media // fot. iStock

(sk)

Marzenie o spokojnym wypoczynku na emeryturze to dla Polaków kraina bajki. Większość pracujących już zakłada, że dłużej będą aktywni zawodowo. Żeby potem starczyło na leki i rachunki.

W Polsce wiek emerytalny wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Każdy, kto płaci składki na ubezpieczenie emerytalne, z chwilą osiągnięcia tego wieku ma prawo do emerytury. Tyle teoria.

W praktyce 77 proc. Polaków boi się, że świadczenia emerytalne, na jakie mogą liczyć w przyszłości, nie pozwolą im na w miarę spokojne finansowo życie. To dane z najnowszego „Barometru Polskiego Rynku Pracy” przygotowanego przez Personnel Service.

Bez złudzeń, panie i panowie

Dlatego najlepszą motywacją do przedłużania życia zawodowego dla 38 proc. osób jest wzrost przyszłej emerytury za dodatkowe lata pracy. To ważne dla 43 proc. kobiet i 34 proc. mężczyzn.

I jest to bardzo zdroworozsądkowe podejście do kwestii własnej emerytury w kontekście deklaracji m.in. szefowej ZUS prof. Gertrudy Uścińskiej.

– Emerytura wynika z tego, jak długo pracujemy, ile zgromadzimy kapitału i kiedy przejdziemy na emeryturę – powiedziała. – To będzie później decydowało o wysokości emerytury.

Nic zatem dziwnego, że aż 77 proc. Polaków boi się, że przyszłe emerytury nie pozwolą im na spokojne życie. Częściej kobiety (82 proc.) niż mężczyźni (72 proc.).

Ponad połowa będzie pracować dłużej

– Starzenie się społeczeństwa powoduje kilka wyzwań, z którymi będziemy musieli się zmierzyć. Wydaje się, że naturalną konsekwencją będzie wydłużanie aktywności zawodowej, zwłaszcza, że współcześni 60-latkowie są często w świetnej kondycji i są dla firm wartością – uważa założyciel Personnel Service Krzysztof Inglot, cytowany w informacji prasowej.

Z prognoz wynika, że do ok. 2030 roku z rynku pracy będzie ubywało ok. 120-150 tys. osób, a w kolejnych dekadach będzie to nawet 160-240 tys.

Polacy, jak pokazuje badanie, mają tego świadomość, bo aż 55 proc. przyznaje, że będzie zmuszona pracować dłużej, niż przewiduje to wiek emerytalny. To o 5 proc. więcej niż rok temu.

Rządzący do tego zachęcają

Najwyraźniej i rządzący maja tego świadomość. Minister pracy Marlena Maląg, przekonywała niedawno, że przejście na emeryturę po osiągnięciu odpowiedniego wieku powinno być wyborem, a nie przymusem.

I dodała, że rząd wprowadził wiele instrumentów zachęcających do dłuższego pozostawania na rynku pracy, m.in. PIT 0 dla seniorów.

Ten trend potwierdzają to dane z rynku pracy. W Polsce 56 proc. pracodawców przyznaje, że ma wśród swoich pracowników emerytów.

28.04.2023 Niedziela.BE // źródło: News4Media // fot. iStock

(sk)

W zeszłym roku około 56% mieszkańców Belgii przekazało darowizny na szczytny cel. Chociaż liczba ta jest nadal stosunkowo wysoka, jest mniejsza niż ta odnotowana w 2019 roku. Wówczas aż 63% osób w Belgii przekazało przynajmniej jedną darowiznę na szczytny cel. Dane pochodzą z Barometru Filantropii Fundacji Króla Boudewijna, który został opublikowany we wtorek, 25 kwietnia.

Najpopularniejszymi organizacjami charytatywnymi wśród mieszkańców Belgii, którzy przekazują darowizny, są tradycyjnie organizacje działające w dziedzinie zdrowia i badań naukowych. 61% osób, które przekazują datki na cele charytatywne, przekazało darowizny organizacjom charytatywnym działającym w tych dziedzinach.

51% mieszkańców Belgii, którzy przekazali darowizny na cele charytatywne, przekazało je organizacjom charytatywnym zaangażowanym w dostarczanie pomocy humanitarnej. Tymczasem 50% dobroczynnych respondentów przekazało datki na rzecz organizacji charytatywnej, która aktywnie walczy z ubóstwem lub niesprawiedliwością społeczną.

Chociaż liczba osób przekazujących darowizny spadła w porównaniu z 2019 rokiem, w 2022 roku przekazana kwota wzrosła. Spośród osób, które przyznały, że w 2022 roku przekazały mniej lub w ogóle nie wsparły organizacji charytatywnych, 75% jako przyczynę podało kryzys energetyczny i wysoką inflację.

Ankieta została przeprowadzona przez biuro badawcze Ipos na zlecenie Fundacji Króla Boudewijna. W badaniu wzięło udział 1000 mieszkańców Belgii.

26.04.2023 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(kk)