Wciąż brakuje jasnych zasad powoływania i finansowania koronerów, lekarzy odpowiadających za stwierdzanie zgonów poza szpitalami. Niebawem może się to zmienić.

Znane jest już data wejścia w życie przepisów, na podstawie których będzie powoływany, i źródło finansowania.

Ministerstwo Zdrowia pracuje nad przepisami

Za granicą zgon często stwierdzają koronerzy. W Polsce taka instytucja wciąż się nie przyjęła. 

„Pomimo postulowanego od lat (…) systemowego uregulowania problemu stwierdzania zgonu, pozostaje on wciąż aktualny, a obecnie obowiązujące anachroniczne regulacje nadal nie zostały zmienione” – punktował w swoim wystąpieniu do Ministerstwa Zdrowia Stanisław Trociuk, ówczesny zastępca rzecznika praw obywatelskich. 

I podkreślał, że „w wielu państwach działa instytucja koronera, który łączy potrzebną w takich przypadkach wiedzę prawniczą i medyczną. Aby tego typu funkcja mogła istnieć w Polsce, trzeba zmienić przepisy”.

I jak donosi BusinessInsider.pl, Ministerstwo Zdrowia właśnie to robi. Do polskiego systemu prawnego chce wprowadzić instytucję koronera. Są już konkretne propozycje.

Nie każdy lekarz będzie mógł być koronerem

Obecny brak koronerów powoduje, że w wielu powiatach to lekarze rodzinni muszą stwierdzać zgon, co często zajmuje dużo czasu i rodzi spory o wystawienie karty zgonu. 

Dlatego w założeniu koroner ma usprawnić stwierdzanie zgonów. Odpowiadałby – wylicza serwis – za stwierdzanie zgonu, gdy śmierć nastąpi poza szpitalem, np. na ulicy. Będzie musiał szybko działać. Po wezwaniu miałby 4 godziny na oględziny ciała, ustalenie tożsamości zmarłego oraz sporządzenie dokumentacji.  

Nie każdy jednak lekarz będzie mógł być koronerem. Żeby nim zostać, będzie musiał mieć specjalizację z medycyny sądowej, patomorfologii, anestezjologii i intensywnej terapii lub medycyny ratunkowej albo co najmniej trzyletni staż w zakładzie medycyny sądowej. 

Umowa i pieniądze

Koronerzy będą pracowali na podstawie umowy zawartej z wojewodą. Za każde stwierdzenie zgonu koroner otrzymywałby ok. 1,2 tys. zł (z VAT). Pieniądze wypłacałby budżet państwa. Rocznie kosztowałoby to ok. 13,2 mln zł.

Przepisy miałyby wejść w życie 1 stycznia 2027 r.

13.10.2025 Niedziela.BE // źródło: News4Media // fot. Canva

(sp)

Gorący koc, herbata z miodem i… no właśnie, co jeszcze? Gdy tylko poczujesz pierwsze objawy przeziębienia – drapanie w gardle, kichanie, uczucie rozbicia – najlepiej działa szybka reakcja.

Oto kilka sprawdzonych, naturalnych i dostępnych w Belgii sposobów, które mogą złagodzić objawy:

1. Miód i cytryna – duet idealny

Do ciepłej (nie wrzącej!) herbaty dodaj łyżkę miodu i sok z połowy cytryny. Miód działa przeciwbakteryjnie, cytryna dostarcza witaminy C. Pij kilka razy dziennie.

2. Syrop z cebuli

Stary, polski klasyk: pokrojona cebula zasypana cukrem lub polana miodem, po kilku godzinach puszcza sok. To naturalny syrop na kaszel i ból gardła – skuteczny i tani.

3. Herbatki ziołowe

Szałwia, lipa, rumianek, tymianek – dostępne w belgijskich aptekach i sklepach bio. Łagodzą gardło i działają przeciwzapalnie. Można je też stosować do płukania.

4. Ciepło to podstawa

Zimne stopy = większa podatność na infekcje. Noś ciepłe skarpety, wygrzewaj się, nie wychodź z domu „na chwilę” bez kurtki. Belgijska pogoda bywa zdradliwa.

5. Nawadnianie i sen

Brzmi banalnie, ale działa. Pij dużo wody i pozwól sobie na odpoczynek – organizm szybciej poradzi sobie z wirusem, jeśli nie będzie zmuszany do pracy na pełnych obrotach.

Kiedy do lekarza?

Jeśli po 3–4 dniach objawy się nasilają (gorączka powyżej 38,5°C, silny ból gardła, kaszel z dusznościami), lepiej skonsultować się z lekarzem. W Belgii często zaleca się „odpoczynek i paracetamol”, ale nie wahaj się pytać o szczegóły.

I na koniec…

Nie ignoruj pierwszych objawów. Przeziębienie to nie koniec świata, ale jeśli je zlekceważysz – może przerodzić się w coś poważniejszego. A przecież szkoda jesieni na chorowanie!

10.10.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(sc)

Kurierzy. To m.in. oni są na czele listy wdzięczności. Np. za szybkie dostarczenie nam przesyłki. Jej wyrażania przechodzi u nas rewolucję – cyfryzuje się.

Badanie IBRiS dla platformy buycoffee.to pokazało, że chęć wspierania pracowników usług jest w Polsce duża. Zmienia się jednak forma jej wyrażania: materialne podziękowania (np. butelka alkoholu jak za PRL-u) ustępują miejsca cyfrowym, np. szybkim przelewom czy wirtualnym kawom. Co to znaczy?

Jeszcze nie tak dawno normą było dziękowanie odpowiednim banknotem, czekoladą czy drobnym prezentem. W świecie bezgotówkowym te formy są w odwrocie. Ustępują miejsca rozwiązaniom cyfrowym. 

Tę zmianę – jak wynika z nadania – zauważa blisko połowa respondentów (46,6 proc.)

Warto być życzliwym

Co jeszcze pokazuje nam badanie IBRiS? Że aż – jak podaje serwis wartowiedziec.pl  – 75,2 proc. badanych zdecydowanie zgadza się z tym, że „warto być życzliwym”. 

Jeszcze więcej – bo aż 77 proc. – uznaje okazywanie wdzięczności za ważne, a 74,1 proc. traktuje drobne akty docenienia jako dobry symbol podziękowania.

Ponad 77 proc. respondentów przyznaje, że jeśli ktoś okaże im życzliwość, to od razu budzi to w nich potrzebę odwzajemnienia się. Doceniają zwłaszcza tych, którzy wykraczają poza obowiązki zawodowe minimum, ułatwiając im w ten sposób życie. 

Dobrym przykładem jest tu kurier, który wyśle nam sms-a z precyzyjną informacją o godzinie dostawy. 

Doceniamy szybkość działania i elastyczność 

Potwierdzają to zresztą wyniki badania:

65,6 proc. badanych uważa, że pomoc wykraczająca poza obowiązki wywołuje w nich poczucie wdzięczności w dużym lub bardzo dużym stopniu. 
69,2 proc. badanych docenia szybkość działania, bo budzi w nich dużą wdzięczność.
61,5 proc. badanych docenia elastyczność pracownika w dostosowywaniu się do potrzeb klienta.

Polacy pragną wyrażać wdzięczność

– Wyniki badań wskazują, że Polacy pragną wyrażać wdzięczność nie tylko w obliczu wyjątkowych wydarzeń, ale również doceniając codzienne usługi, które podnoszą komfort życia – podkreśla Piotr Kędzia, prezes Zarządu Coffee Media właściciela serwisu buycoffee.to.

I dodaje: – Wirtualna kawa stanowi pomost łączący głęboko zakorzenioną kulturę życzliwości z nowoczesnymi rozwiązaniami cyfrowymi. 

09.10.2025 Niedziela.BE // źródło: News4Media // fot. Canva

(sp)

Ceny kawy wciąż idą w górę i nie widać końca podwyżek. Plus jest taki, że sklepy coraz częściej stawiają na promocje. Ale nie wszystkie. Czasami klient musi się nieźle namęczyć.

Pan Wojciech często kupuje latte w jednej z sieci sklepów. Jak mówi, niedawno przeżył szok cenowy: – Zwykle kosztowała 6 zł, ale ostatnio zapłaciłem już 10 zł.

Podobne wrażenie ma pan Michał. – Na dworcu kolejowym przed podróżą chciałem kupić kawę z automatu. Zrezygnowałem, gdy zobaczyłem, że mały papierowy kubek z napojem kosztuje aż 7 zł – opowiada.

Jeszcze większe zaskoczenie czeka tych, którzy dawno nie byli w kawiarni czy restauracji. Dziś za filiżankę kawy trzeba zapłacić 15-30 zł.

Kawa drożeje

Powodem tej sytuacji są rosnące ceny kawy na światowych rynkach. Według raportu UCE Research i Uniwersytetu WSB Merito od początku roku do końca września średnie ceny kawy wzrosły o 22,6 proc. rok do roku. Kawa mielona zdrożała aż o 28,8 proc., a rozpuszczalna – o 16,4 proc. Porównując te dane z cenami sprzed dwóch lat, wzrost jest jeszcze większy – mielona podrożała o 36,1 proc., a rozpuszczalna o 23,7 proc.

– Przyczyną są uwarunkowania klimatyczne. Brazylia, która odpowiada za 60 proc. światowej produkcji, doświadczyła katastrofalnej suszy i przymrozków. Problemy nie ominęły również Wietnamu, drugiego co do wielkości producenta kawy na świecie – tłumaczy „Rzeczpospolitej” Robert Orpych z WSB Merito.

Kawiarnie mają problem

Z tego powodu kawiarnie mają kłopot – muszą podnosić ceny, co z kolei zniechęca klientów. Mogą próbować kupić tańszą kawę, ale są koszty, których nie da się obniżyć, np. wynagrodzenia pracowników.

Trochę inaczej sytuacja wygląda w sklepach – te mają większe pole do popisu.

Poszukiwanie promocji

– Żeby kupić dobrą, ale tanią kawę, trzeba się naszukać. Normalnie kilogram ziarnistej kosztuje 80 zł – mói pani Dominika. – Ostatnio znalazłam promocję, w której drugie opakowanie było o połowę tańsze. Zapłaciłam 100 zł za 2 kilogramy – dodaje.

W dobie wysokich cen sklepy – żeby przyciągnąć klientów – coraz częściej stawiają na promocje. Z przywołanego badania wynika, że w III kwartale tego roku akcji promocyjnych na kawę było o 14 proc. więcej niż rok wcześniej. Przeanalizowano ceny w 15 tys. sklepów oraz prawie 16 tys. akcji rabatowych.

Z analizy wynika, że najwięcej promocji było w sieciach typu cash & carry, convenience i hipermarketach, a najrzadziej w supermarketach i dyskontach.

Kiedy będzie taniej? Nieprędko

Eksperci szacują, że pierwsze spadki cen mogą nastąpić w drugiej połowie przyszłego roku. Nie jest to jednak pewne – wiele zależy m.in. od pogody i zbiorów w Brazylii, największym producencie arabiki.

09.10.2025 Niedziela.BE // źródło: News4Media // fot. Canva

(sp)