Władze regionalne Regionu Flamandzkiego podjęły zdecydowane kroki, aby ograniczyć rozprzestrzenianie się azjatyckiego komara tygrysiego, gatunku znanego ze zdolności przenoszenia groźnych chorób tropikalnych, takich jak denga, chikungunya czy wirus Zika. W ostatnich latach, w wyniku postępujących zmian klimatycznych, owad ten zaczął pojawiać się coraz częściej na terenie Belgii, co stanowi poważne wyzwanie zarówno dla zdrowia publicznego, jak i dla lokalnych ekosystemów.
Od czterech lat Flamandzka Agencja ds. Przyrody i Lasów współpracuje z Instytutem Medycyny Tropikalnej w Antwerpii w zakresie monitorowania obecności komarów tygrysich na terenie regionu. Badania prowadzone są w miejscach szczególnie narażonych na pojawienie się owadów, takich jak parkingi przy autostradach, centra logistyczne, magazyny towarów oraz obszary z licznymi zbiornikami wodnymi. Istotnym elementem walki z gatunkiem jest także udział mieszkańców. Kilka lat temu belgijski instytut nauk o zdrowiu publicznym Sciensano uruchomił specjalną platformę internetową, na której obywatele mogą zgłaszać obserwacje podejrzanych owadów. Dzięki temu udało się stworzyć mapę ich występowania i szybciej reagować na nowe ogniska populacji.
Statystyki pokazują, jak szybko sytuacja się zmienia. W 2024 roku Sciensano zarejestrowało aż 47 zgłoszeń pochodzących z 21 gmin w całej Belgii, podczas gdy w 2022 roku było ich zaledwie 12. Oznacza to czterokrotny wzrost liczby potwierdzonych przypadków w ciągu zaledwie dwóch lat. Najwięcej obserwacji odnotowano w gminach położonych wzdłuż głównych szlaków komunikacyjnych, co potwierdza hipotezę, że komary te rozprzestrzeniają się głównie dzięki transportowi osobowemu i towarowemu.
W 2024 roku inspektorzy Sciensano potwierdzili zimowanie komara tygrysiego w trzech nowych lokalizacjach: w mieście Aat w Walonii, w Kessel-Lo w Brabancji Flamandzkiej oraz w Puurs-Sint-Amands w prowincji Antwerpia. W połączeniu z wcześniejszymi obserwacjami zimowania w Wilrijk i Lebbeke w 2023 roku daje to łącznie pięć miejsc w Belgii, gdzie gatunek ten utworzył stałe populacje. To sygnał alarmowy dla całego kraju, ponieważ obecność komara w okresie zimowym oznacza, że jego populacja może rozwijać się bez konieczności corocznego „przybywania” z zagranicy.
Aktualnie największe skupisko komarów tygrysich znajduje się na obszarze pomiędzy Brukselą, Antwerpią i Gandawą. Jest to region o dużej gęstości zaludnienia, intensywnym ruchu drogowym i rozwiniętej infrastrukturze przemysłowej, co stwarza wiele dogodnych warunków do rozwoju gatunku. Dominique Debie z firmy Rentokil, specjalizującej się w zwalczaniu szkodników i odpowiedzialnej za kontrolę populacji komarów tygrysich we Flandrii, ostrzega: „Dlatego musimy zrobić wszystko, co w naszej mocy, aby zapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu się choroby”. Dodaje także: „Szanse na całkowite zniknięcie komarów z naszego regionu są niewielkie, ale im dłużej uda nam się opóźnić ich trwałe zadomowienie, tym lepiej”.
Eksperci podkreślają, że kluczowym elementem w walce z komarem tygrysim jest eliminacja jego miejsc lęgowych. Wystarczy niewielka ilość stojącej wody, aby owad mógł złożyć jaja i rozpocząć cykl rozwojowy. Dlatego tak ważne jest regularne kontrolowanie rynien, beczek, wiader, pojemników na wodę, a nawet podstawek pod doniczkami, w których po deszczu może gromadzić się woda.
W maju władze flamandzkie rozpoczęły szeroko zakrojoną kampanię informacyjną skierowaną do mieszkańców. Jej celem jest edukacja społeczeństwa na temat metod zapobiegania rozmnażaniu się komarów oraz zagrożeń zdrowotnych związanych z ich obecnością. W kampanii przekazuje się praktyczne wskazówki, jak usunąć potencjalne miejsca rozrodu owadów, a także jak reagować na ich obecność. Dzięki połączeniu działań instytucji publicznych, ekspertów i mieszkańców możliwe jest spowolnienie ekspansji tego inwazyjnego gatunku i ochrona zdrowia ludzi.
Choć walka z komarem tygrysim jest wymagająca, władze podkreślają, że szybka reakcja i odpowiedzialność społeczna mogą znacząco ograniczyć jego dalsze rozprzestrzenianie. To wyścig z czasem, w którym każdy mieszkaniec Flandrii może odegrać ważną rolę – od zgłaszania obserwacji po proste działania w ogrodzie czy na balkonie.
15.08.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.
(kk)
