Te ciasteczka korzenne wielu mieszkańcom Belgii kojarzą się z okresem mikołajkowym i bożonarodzeniowym. W Holandii nazywa się je speculaas, a w Belgii przeważnie speculoos.

Wersja holenderska jest bogatsza w przyprawy (oprócz cynamonu zawiera często imbir, goździki, pieprz, anyż i gałkę muszkatołową). Belgijska odmiana, czyli speculoos, jest prostsza, a głównym dodatkiem do ciastka wypiekanego z mąki, masła, cukru i proszku do pieczenia jest cynamon.

Ciasteczka speculoos i speculaas są przeważnie dosyć twarde i mają brązowy kolor. Popularna jest prostokątna forma, ale nie całkowicie płaska. Często coś przedstawiają, na przykład jakąś postać czy scenkę.

Jada się je głównie w okresie Sinterklaasfeest, czyli w okresie mikołajkowym (Sinterklaas to holenderski i flamandzki Święty Mikołaj). Zgodnie z tradycją Sinterklaas przybywa parowcem do Antwerpii w pierwszą sobotę po 11 listopada.

Sinterklaasowi towarzyszą pomocnicy (Pieten), a od czasu jego przybycia do Belgii dzieci ustawiają na noc buty (tradycja schoen zetten) w nadziei, że rano znajdą w nich prezenty (cadeaus). Kulminacją tych obchodów (i dniem w którym można liczyć na największe prezenty) jest w Belgii 6 grudnia, a w Holandii 5 grudnia.

Istnieją różne lokalne i regionalne odmiany speculoos i speculaas, a jedną z najbardziej znanych jest Hasseltse speculaas (czyli speculaas pochodzący z belgijskiego miasta Hasselt w Limburgii).

Speculaas z Hasselt jest grubszy niż tradycyjny speculaas i nie jest tak twardy. Przeważnie jest też większy, ma ciemniejszy kolor i jest pozbawiony dekoracji. Podobnie jak inne belgijskie odmiany speculaas z Hasselt nie mają tylu przypraw, co holenderski oryginał, a głównym dodatkiem nadającym smak przysmakowi z belgijskiej Limburguu jest cynamon.

Wymowa słowa speculoos TUTAJ, a słowa speculaas TUTAJ

Więcej słów dnia

5.12.2024 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Dziś nie są już tak popularne jak kiedyś, choć dla pewnej osoby to wciąż ulubiony środek transportu…

Stoom oznacza w języku niderlandzkim parę, a boot to łódź. Stoomboot to zatem łódź napędzana z użyciem pary wodnej, czyli parowiec, parostatek.

Obecnie tego rodzaju łodzie i statki są już rzadkością, ale kiedyś było ich wiele. Także na kolei korzystano niegdyś z tego rodzaju napędu. Stoomlocomotief to parowóz, lokomotywa parowa.

Nie oznacza to jednak, że parowce dziś nie mają już żadnego większego znaczenia. Wciąż korzysta z nich regularnie przynajmniej jedna osoba, mianowicie Sinterklaas, czyli niderlandzki Święty Mikołaj, odwiedzający oprócz Holandii także Flandrię, czyli północną, niderlandzkojęzyczną część Belgii.

Zgodnie z tradycją to właśnie parowcem Sinterklaas co roku przybywa do Antwerpii, co można zobaczyć między innymi w programie telewizyjnym flamandzkiej telewizji Ketnet/VRT 1pt. „Hij komt, hij komt… De intrede van de Sint”. Święty Mikołaj przypływa do Antwerpii w pierwszą sobotę po 11 listopada.

Towarzyszą mu pomocnicy (Pieten), a od czasu przybycia Sinterklaasa do Belgii dzieci ustawiają na noc buty w pobliżu kominków lub drzwi wejściowych (tradycja schoen zetten) w nadziei na prezenty (cadeaus). Największe prezenty dzieci dostają jednak 6 grudnia (Sinterklaasfeest).

Wymowę słowa stoomboot znajdziemy między innymi TUTAJ

Więcej słów dnia

8.12.2024 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

W ubiegłym roku zadłużenie regionalnego rządu Flandrii przekroczyło już 35 mld euro. To dużo więcej niż jeszcze kilka lat temu.

Belgia dzieli się na trzy regiony: niderlandzkojęzyczną Flandrię na północy kraju, francuskojęzyczną Walonię na południu oraz dwujęzyczny (przynajmniej w teorii) Region Stołeczny Brukseli.

Regiony mają swoje budżety, a także osobne zadłużenie, które wraz z długiem rządu centralnego wlicza się do ogólnego długu państwowego. W minionych kilku latach zadłużenie Flandrii bardzo się zwiększyło.

W 2019 r., a więc w ostatnim pełnym roku przed pandemią koronawirusa, wynosiło ono jeszcze 18,6 mld euro. W 2023 r. było to już 35,4 mld euro, a więc prawie dwukrotnie więcej - wynika z danych opublikowanych na stronie internetowej Flamandzkiego Urzędu Statystycznego Statistiek Vlaanderen.

Tak wielki wzrost zadłużenia w latach 2020-2023 r. to przede wszystkim skutek pandemii koronawirusa. Flamandzki rząd regionalny, podobnie jak rząd federalny i pozostałe rządy regionalne, uruchomił wtedy kosztowne programy pomocowe dla dotkniętych obostrzeniami przedsiębiorców i pracowników. Jednocześnie wpływy budżetowe, właśnie ze względu na obostrzenia, zmalały.

5.12.2024 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Rośnie zadłużenie belgijskich regionów. W ubiegłym roku przekroczyło ono już 100 mld euro.

W Belgii zadłużać się może nie tylko rząd centralny (federalny), ale także rządy regionalne. Kraj ten jest bowiem mocno zdecentralizowany, a pozycja trzech głównych regionów jest silna.

Przypomnijmy, Belgia dzieli się na trzy główne części: niderlandzkojęzyczną Flandrię na północy kraju, francuskojęzyczną Walonię na południu oraz dwujęzyczny (przynajmniej w teorii) Region Stołeczny Brukseli. Swój budżet ma też tzw. społeczność francuskojęzyczna.

W okresie od 2019 do 2023 r. zadłużenie regionów wzrosło aż o dwie trzecie, przede wszystkim w wyniku pandemii oraz kosztownych tzw. tarcz antykryzysowych, finansowanych także z regionalnych budżetów.

Zadłużenie Flandrii, czyli regionu z największą populacją, wzrosło w okresie od 2019 do 2023 r. o około 90%, do poziomu ponad 35 mld euro. Dane na ten temat udostępnia między innymi Narodowy Bank Belgii NBB.

Dług Walonii, mimo mniejszej populacji i niższego PKB niż Flandria, jest minimalnie większy. Wyniósł on w ubiegłym roku ponad 36 mld euro i był o 56% większy niż przed pandemią.

Relatywnie najbardziej, bo aż o 112%, wzrosło zadłużenie Regionu Stołecznego Brukseli. Wyniosło ono w ubiegłym roku ponad 12 mld euro. Mniej więcej tyle samo wynosił dług tzw. społeczności francuskojęzycznej (wzrósł on po 2019 r. o około 55%).

7.12.2024 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)