Powstanie wielkopolskie 1918–1919 było jednym z nielicznych polskich zrywów niepodległościowych, które zakończyły się sukcesem.

Wybuchło 27 grudnia 1918 roku w Poznaniu, w reakcji na napiętą sytuację polityczną po zakończeniu I wojny światowej oraz wizytę Ignacego Jana Paderewskiego, który wzbudził w mieszkańcach nadzieję na odzyskanie wolności. Powstanie było skierowane przeciwko niemieckim władzom okupacyjnym, które dążyły do utrzymania kontroli nad Wielkopolską, regionem o dużym znaczeniu gospodarczym i strategicznym. Było to wydarzenie spontaniczne, ale dobrze zorganizowane dzięki wcześniejszym przygotowaniom miejscowej społeczności.

Walki szybko objęły większą część Wielkopolski. Kluczową rolę odegrały lokalne struktury wojskowe i paramilitarne, w tym Straż Ludowa i oddziały powstańcze. Powstańcy, mimo początkowych trudności, wykazali się dobrą organizacją i determinacją. Dzięki wsparciu mieszkańców oraz wykorzystaniu doświadczenia byłych żołnierzy armii pruskiej, udało się opanować kluczowe miasta, takie jak Gniezno, Kalisz czy Leszno. Pomoc międzynarodowa i uznanie sprawy polskiej przez mocarstwa zachodnie, szczególnie Francję, również miały znaczenie dla powodzenia powstania.

Powstanie zakończyło się formalnie 16 lutego 1919 roku rozejmem w Trewirze, który potwierdził przynależność Wielkopolski do odradzającego się państwa polskiego. Sukces ten przyczynił się do wzmocnienia pozycji Polski w procesie kształtowania jej granic po I wojnie światowej. Powstanie wielkopolskie było nie tylko wyrazem patriotyzmu, ale także dowodem na zdolność Polaków do zorganizowanego działania w trudnych warunkach politycznych i militarnych. Stało się symbolem jedności i determinacji mieszkańców Wielkopolski w walce o wolność i niepodległość.

27.12.2024 Niedziela.BE // foto: Plaque commemorating the Greater Poland Uprising. Zielona Gora, Poland - June 1, 2021 // fot. Robson90, Polska / shutterstock.com

(qv)

TVP2 jedzie się bawić do Chorzowa. Polsat organizuje koncert w Toruniu. TV Republika uderza na wschód, a TVN w ogóle nie robi imprezy sylwestrowej.

Spędzenie ostatniej nocy w roku przed telewizorem nie jest w Polsce żadną rzadkością. Nie każdy w sylwestra chodzi do klubów, do znajomych czy urządza własne przyjęcia. 

– Zdarzyło się kilka razy, że zostaliśmy w domu z telewizorem – wspomina pan Michał.

I nie wyklucza, że w tym roku będzie tak samo. 

– Kiedy dzieci były małe, zostawaliśmy w domu z nimi. W tym roku jestem już trochę zmęczony ciągłą pracą i raczej nie mam ochoty nigdzie iść. Ale to nastawienie może się jeszcze zmienić – zastrzega mężczyzna.

TVN gra wcześniej

Tej nocy największe stacje telewizyjne organizują wielkie imprezy plenerowe. Tym razem jedna się wyłamała. Sylwestrowego koncertu nie będzie na antenie TVN. Stacja uznała, że ostatniej nocy w roku nie imprezuje. Zagra wcześniej. 

Koncert pod hasłem „Nie idziemy na sylwestra” zostanie wyemitowany 29 grudnia. Poprowadzi Marcin Prokop, a wystąpią: Oskar Cyms, Urszula Dudziak, Mery Spolsky, Bovska, Andrzej Rybiński, Artur Gadowski, Alicja Majewska i Włodzimierz Korcz, Wiktor Waligóra, Zalia czy Zuta.

Nie będzie też telewizyjnego sylwestra w Zakopanem, a właśnie do wielkich i drogich koncertów pod Tatrami przyzwyczaiła widzów TVP pod rządami Jacka Kurskiego. W tym roku TVP nie będzie nadawała z tego miasta, ale Zakopane zorganizuje swoją imprezę.

– Oczywiście nie będzie Sylwestra Marzeń na wzór dotychczasowego. To już zostało powiedziane, że takiego sylwestra nie będziemy organizować, ale planujemy organizację sylwestra regionalnego i folkowego. Prowadzimy już rozmowy z wokalistami i zespołami i taki sylwester na pewno będzie – zapowiedziała Iwona Grzebyk-Dulak, zastępczyni burmistrza Zakopanego.

Będzie to impreza na 10 tys. widzów, a jej koszt to ok. 770 tys. zł.

TVP i Polsat bawią sieą na południu i w centrum

TVP2 zagra w Chorzowie na Stadionie Śląskim. Na scenie będzie można zobaczyć DJ Tribbsa, influencerkę Wersow oraz Filipa Lato czy Kubę Szmajkowskiego. Do tej imprezy dokłada się sam stadion – 3,7 mln zł.

Polsat w tym roku wybrał Toruń. To tu, w sercu  Rynku Staromiejskiego,  zagrają: Zakopower, Doda, Roksana Węgiel, Kayah, Maryla Rodowicz czy Dawid Kwiatkowski. I w tym przypadku część pieniędzy na imprezę pochodzi ze źródeł publicznych. Toruń wyda na koncert 1,21 mln zł,a marszałek województwa kujawsko-pomorskiego wyłoży podobną kwotę.

TV Republika wierna tradycji disco polo 

Swoją imprezę robi także prawicowa stacja TV Republika. Do Chełma zaprosiła gwiazdy disco polo: : Weekend, Bayer Full, M.I.G. Będzie też Don Vasyl, a zagraniczną gwiazdą ma być Captain Jack i Bad Boys Blue.

Do imprezy dokłada się miasto Chełm – 615 tys. zł i marszałek lubelski – 1 mln zł.

31.12.2024 Niedziela.BE // źródło: News4Media/fot. Canva

(ed)

To nie żart. Za strzelanie fajerwerkami grozi nam nawet licytacja mieszkania.

„Nie strzelam w sylwestra” – to powtarzające się co roku hasło, które ma zachęcać do rezygnacji z fajerwerków. Chodzi oczywiście o to, aby nie krzywdzić i nie straszyć zwierząt, ale także o uniknięcie wypadków i pożarów, jakie mogą wywołać sztuczne ognie.

Fajerwerki – przepisy

Teoretycznie wszystko w kwestii materiałów pirotechnicznych jest jasne. To rzeczy wyłącznie dla osób pełnoletnich, a osobie, która sprzeda petardy dziecku, grozi grzywna, a nawet 2 lata więzienia.

Co do kwestii samego strzelania, to sytuacja jest prawnie trochę bardziej skomplikowana. Nie ma w Polsce przepisów, które odgórnie zakazywałyby używania fajerwerków w przestrzeni publicznej. Odpowiednie regulacje są czasowo wydawane przez lokalne władze – konkretnie przez wojewodów. To oni właśnie co roku, w okresie świąteczno-noworocznym wydają rozporządzenie, które określa zasady strzelania.

Z reguły są to bardzo proste zasady, bo wojewodowie zakazują takich rzeczy, ale robią wyjątek na 31 grudnia i 1 stycznia. W te dni strzelać wolno.

Jeżeli ktoś zakazu nie uszanuje, naraża się na karę w wysokości 5 tys. zł. Uwaga, nie dotyczy to firm, które takimi rzeczami zajmują się profesjonalnie i np. obsługują różnego rodzaju imprezy.

U siebie można?

Co do strzelania na swojej działce, np. przed domem, to można. Ale też trzeba uważać, bo w grę wchodzą kwestie bezpieczeństwa. Nie można naruszyć postanowień Kodeksu wykroczeń, czyli nie można przesadzić z hałasem, złamać tzw. ciszy nocnej, nie można strzelać w pobliżu lotnisk, lądowisk dla helikopterów. 

Nie można także łamać przepisów przeciwpożarowych, bo w takich przypadkach skutki mogą być tragiczne. Straż pożarna co roku notuje około 600 pożarów wywołanych przez fajerwerki.

Licytacja mieszkania. To nie żart

Jest jeszcze jedna ważna rzecz, o której trzeba powiedzieć. Dotyczy np. strzelania na balkonie mieszkania w bloku czy tuż pod oknem sąsiada. Taki przypadek nie musi skończyć się karą „tylko” 5 tys. zł. Tego rodzaju zabawa może kosztować znacznie więcej.

Zgodnie z regulaminami np. wspólnot mieszkaniowych może ona przed sądem dochodzić nakazu sprzedaży w drodze licytacji mieszkania tego, kto strzelał na balkonie. 
Infor.pl dodaje, że może się tak stać „w sytuacji, gdy właściciel lokalu będzie wykraczał w sposób rażący lub uporczywy przeciwko obowiązującemu porządkowi domowemu albo przez swoje niewłaściwe zachowanie czynił korzystanie z innych lokali uciążliwym”.

Bliskie spotkanie z Kodeksem karnym

I jeszcze jedno. Gdyby doszło, wskutek używania petard, do tragedii (pożar, zagrożenie zdrowia lub życia), to strzelający musi liczyć się z bliskim spotkaniem z Kodeksem karnym. A ten przewiduje za takie przestępstwa nawet 8 lat więzienia.

30.12.2024 Niedziela.BE // źródło: News4Media/fot. Canva

(ed)

Przeciętny Polak nie zamierza szaleć w związku z zabawą sylwestrową. Wielu z nas wyda na nią podobną kwotę co w zeszłym roku.

Na podstawie badania „Sylwestrowe plany Polaków”, przeprowadzonego przez Quality Watch na zlecenie BIG InfoMonitora, wynika, że przeciętny Polak na zabawę sylwestrową przeznaczy 268 zł.

Kameralny sylwester zamiast zabawy z pompą

Badanie ujawniło, że:

• 66 proc. Polaków zdecyduje się na świętowanie w domowym gronie;

• 21 proc. spędzi czas u rodziny lub znajomych bądź zaprosi ich do siebie – ten trend utrzymuje się od 2021 roku; 

• 4 proc. badanych planuje spędzić sylwestra w lokalach, na wydarzeniach plenerowych lub na wyjeździe.

Więcej niż 200 zł zamierza przeznaczyć na sylwestra tylko 29 proc. respondentów.

Cena ma znaczenie

Co czwarty ankietowany planuje zmniejszyć wydatki sylwestrowe w porównaniu z ubiegłym rokiem, podczas gdy 63 proc. deklaruje utrzymanie budżetu na zbliżonym poziomie. Zaledwie 13 proc. planuje zwiększyć wydatki.

Waldemar Rogowski, główny analityk BIG InfoMonitora, zauważył, że zmiana stylu świętowania jest odpowiedzią na obecną sytuację gospodarczą. 

– Domowe spotkania zyskują na znaczeniu, co pokazuje przesunięcie w stronę prostoty i kameralności, a także odzwierciedla szerszy trend oszczędzania i minimalizmu – podkreśla Rogowski.

Na minusie

Zmiana preferencji konsumentów to wyzwanie dla sektorów rozrywkowego i gastronomicznego. 

Firmy z branży wyżywienia mają obecnie przeterminowane zobowiązania na ponad 1 mld zł. 

Z kolei podmioty zajmujące się przygotowywaniem napojów wykazują długi na poziomie niemal 53 mln zł. 

30.12.2014 Niedziela.BE // źródło: News4Media/fot. Canva

(ed)