Ostatnia finałowa rozgrywka pucharu Belgii na stadionie Heizel przeszła do historii nie tylko za sprawą emocji na murawie, lecz przede wszystkim przez niepokojące sceny na trybunach. Belgijski minister spraw wewnętrznych Bernard Quintin (MR) ogłosił pilne działania zmierzające do zaostrzenia ustawy piłkarskiej (voetbalwet). Już wkrótce obowiązywać mają surowsze grzywny (boetes) – indeksowane co roku i sięgające od 250 do nawet 5 000 euro. Najbardziej agresywni kibice (supporters) mogą zostać ukarani zakazem stadionowym (stadionverbod) na ponad 10 lat. Dla wielu fanów piłki nożnej to sygnał, że czasy bezkarności na stadionach właśnie się kończą.

Jednym z głównych narzędzi nowej polityki będą kontrole biometryczne (biometrische gegevens), umożliwiające identyfikację osób z zakazem wstępu. Zamiast tylko tradycyjnych stewardów (stewards), porządku mają pilnować prywatne firmy ochroniarskie (private bewakingsagenten). System ten miałby obejmować również obowiązek meldowania się przez osoby z zakazem w czasie trwania meczów, a nawet technologię rozpoznawania twarzy. Burmistrz Brukseli Philippe Close (PS) zaproponował wprost: dożywotni zakaz stadionowy dla kibiców dopuszczających się rasistowskich zachowań (racistische supporters). To pokazuje, że problem nie dotyczy już tylko bójek, lecz także nienawiści i dyskryminacji.

Wszystko to wpisuje się w szerszy kontekst debaty publicznej o granicach wolności słowa i bezpieczeństwa publicznego. W Belgii, podobnie jak w innych krajach europejskich, coraz trudniej znaleźć równowagę między swobodą kibicowania a bezpieczeństwem. Dla Polaków mieszkających w Belgii warto znać nowe przepisy – nie tylko z perspektywy uczestnika meczu, ale też rodzica, sąsiada czy nauczyciela. Czy taka surowość faktycznie odstraszy chuliganów (hooligans), czy tylko odsunie problem na chwilę? Przed nami intensywna debata społeczna – także przy stole z belgijskimi znajomymi.

Mini-słowniczek NL – FR – PL:

voetbalwet – loi sur le football – ustawa piłkarska

boetes – amendes – grzywny

stadionverbod – interdiction de stade – zakaz stadionowy

supporters – supporters – kibice

biometrische gegevens – données biométriques – dane biometryczne

stewards – stewards – stewardzi

private bewakingsagenten – agents de sécurité privés – prywatni agenci ochrony

racistische supporters – supporters racistes – rasistowscy kibice

hooligans – hooligans – chuligani

conclaaf – conclave – narada zamknięta

wetgeving – législation – ustawodawstwo

veiligheid – sécurité – bezpieczeństwo

controle – contrôle – kontrola

verbod – interdiction – zakaz

Co myślicie? Podzielcie się w komentarzach:

Czy czujecie się bezpiecznie na meczach piłkarskich w Belgii?

Jakie kary byłyby waszym zdaniem skuteczne wobec agresywnych kibiców?

Czy udział prywatnych firm ochroniarskich to dobry pomysł?

Czy nowoczesna technologia (np. rozpoznawanie twarzy) powinna być stosowana na stadionach?

9.05.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(cm/dm)

W erze szybkiego rozwoju technologicznego coraz częściej słyszymy o automatyzacji i sztucznej inteligencji. Firmy testują roboty nie tylko w magazynach czy fabrykach, ale również w biurach, a nawet w obsłudze klienta. W Belgii coraz więcej przedsiębiorstw inwestuje w cyfryzację, widząc w niej nie tylko szansę na redukcję kosztów, ale także sposób na poradzenie sobie z brakiem rąk do pracy. Wielu pracowników czuje jednak niepokój – czy roboty nie pozbawią ich pracy?

Automatyzacja może rzeczywiście zastąpić część zawodów – zwłaszcza tych, które opierają się na powtarzalnych czynnościach. Jednak w praktyce okazuje się, że technologia częściej wspiera ludzi niż ich zastępuje. Przykładowo, w jednym z belgijskich centrów dystrybucyjnych wprowadzono roboty mobilne, które transportują towary. Pracownicy nadal wykonują zadania związane z kontrolą jakości, nadzorem i obsługą maszyn – tylko szybciej i bez przeciążenia. Co więcej, pojawiają się zupełnie nowe zawody, związane z utrzymaniem, programowaniem i zarządzaniem tymi technologiami.

Dla wielu Polaków pracujących w Belgii temat ten jest szczególnie istotny. Praca fizyczna i magazynowa to popularne branże wśród naszej społeczności. Warto więc nie tylko śledzić zmiany, ale też rozwijać nowe kompetencje – np. kursy z obsługi systemów logistycznych, podstaw programowania czy języka niderlandzkiego i francuskiego. Świat się zmienia, ale to my decydujemy, jaką rolę chcemy w nim odegrać – z robotem u boku, a nie w jego cieniu.

Słowniczek niderlandzko-francusko-polski

automatisering – automatisation – automatyzacja
robotisering – robotisation – robotyzacja
distributiecentrum – centre de distribution – centrum dystrybucyjne
magazijnmedewerker – préparateur de commandes – magazynier
kwaliteitscontrole – contrôle de qualité – kontrola jakości
vaardigheden – compétences – umiejętności / kompetencje
bijscholing – recyclage / formation continue – dokształcanie
tekort aan arbeidskrachten – pénurie de main-d’œuvre – niedobór siły roboczej
kostenefficiëntie – efficacité des coûts – efektywność kosztowa
ondersteunen – soutenir – wspierać

A Ty?

Czy obawiasz się, że Twoją pracę zastąpi robot?

Czy rozważasz zmianę branży lub dokształcanie się?

Jakie umiejętności warto dziś rozwijać w Belgii?

10.05.2025 Niedziela.BE // Fot. Shutterstock, Inc.

(cm/dm)

Brytyjczycy planują rewolucję w budownictwie – już od przyszłego roku w nowych domach nie będzie można instalować pieców gazowych. Czy Belgia również pójdzie tą drogą?

Koniec z gazem i kominkiem

W Wielkiej Brytanii ministrowie Ed Miliband i Angela Rayner przedstawili nowe przepisy, które mają obowiązywać od 2026 roku. Wszystkie nowe domy będą musiały być wyposażone w pompy ciepła (warmtepompen / pompes à chaleur) i panele słoneczne (zonnepanelen / panneaux solaires). Oznacza to zakaz instalowania tradycyjnych pieców gazowych (gasketels / chaudières à gaz), a także ograniczenia dla kominków (open haarden / cheminées) i pieców na drewno (houtkachels / poêles à bois).

Choć zmiany mają na celu osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 roku, wywołują spore kontrowersje. Eksperci ostrzegają, że podniosą koszty budowy domów nawet o 4 000 funtów (około 4 600 euro). Deweloperzy boją się, że takie reformy ograniczą liczbę nowych mieszkań.

Czy Belgia zrobi to samo?

Belgia, podobnie jak inne kraje UE, również pracuje nad strategią „net zero”. W regionie Flandrii już teraz obowiązują surowe normy energetyczne (energie-eisen / exigences énergétiques), a od 2023 roku wszystkie nowe budynki muszą być „niemal zeroemisyjne” (bijna-energieneutrale gebouwen / bâtiments quasi neutres en énergie). Region Walonii także oferuje dotacje na pompy ciepła i ocieplenie domów.

W Brukseli obowiązują już dopłaty dla właścicieli domów, którzy decydują się na odnawialne źródła energii. Ale pełny zakaz pieców gazowych? Tego jeszcze nie ogłoszono – choć trend jest jednoznaczny: gaz odchodzi do przeszłości.

Czas na zmiany?

Nowoczesne budownictwo to nie tylko wygoda, ale i odpowiedzialność za środowisko. Jednak dla wielu mieszkańców Belgii, szczególnie wynajmujących, decyzje o źródłach ogrzewania są poza ich kontrolą. Czy rząd powinien wspierać także najemców, a nie tylko właścicieli domów?

Warto śledzić zmiany w Wielkiej Brytanii — mogą być zapowiedzią tego, co czeka Belgię i resztę Europy.

Mini-słowniczek: (niderlandzki / francuski / polski)

warmtepomp / pompe à chaleur – pompa ciepła

zonnepanelen / panneaux solaires – panele słoneczne

gasketel / chaudière à gaz – piec gazowy

open haard / cheminée – kominek

houtkachel / poêle à bois – piec na drewno

energie-eisen / exigences énergétiques – normy energetyczne

bijna-energieneutrale gebouwen / bâtiments quasi neutres en énergie – budynki niemal zeroemisyjne

A Ty co o tym myślisz?

Czy popierasz zakaz pieców gazowych w nowych domach w Belgii?

Czy korzystasz z alternatywnych źródeł energii w swoim domu lub mieszkaniu?

Czy uważasz, że rządy powinny więcej inwestować w edukację energetyczną i wsparcie dla najemców?

11.05.2025 Niedziela.BE // fot. Kerckweb / Shutterstock.com

(cm/dm)

Choć Belgia uznawana jest za kraj postępowy, w praktyce nadal ojciec postrzegany jest jako główny żywiciel rodziny. Z badań wynika, że kobiety dużo częściej niż mężczyźni rezygnują z pracy lub przechodzą na część etatu po narodzinach dziecka.

Statystyki są jednoznaczne: aż 40,7% kobiet pracuje w niepełnym wymiarze godzin, w porównaniu do zaledwie 7,9% mężczyzn. W przypadku samotnych rodziców różnice są podobne – samotni ojcowie częściej pozostają aktywni zawodowo.

Przyczyną są nie tylko realia ekonomiczne, ale też kultura i oczekiwania społeczne. Kobiety czują presję, by zająć się domem i dziećmi, a mężczyźni – by zapewniać dochody. Ten stereotypowy podział ról – dat zit er nog altijd ingebakken – „jest nadal głęboko zakorzeniony”.

Mini-słowniczek – niderlandzki / francuski / polski:

kostwinner / soutien de famille / żywiciel rodziny

deeltijds werk / travail à temps partiel / praca w niepełnym wymiarze

ouderrol / rôle parental / rola rodzicielska

werkende moeder / mère active / pracująca matka

moderne vaders / pères modernes / nowocześni ojcowie

Dat zit er nog altijd ingebakken / C’est encore bien ancré / To wciąż jest zakorzenione

Tewerkstelling / emploi / zatrudnienie

Kinderen zijn voor moeders / Les enfants sont pour les mères / Dziećmi zajmują się matki (stereotyp)

Pytanie do czytelników:

Czy w Twojej rodzinie obowiązki zawodowe i domowe są dzielone po równo między partnerów? Jeśli nie – dlaczego tak się dzieje?

Czy uważasz, że w Belgii ojcowie mają wystarczające wsparcie, by angażować się w opiekę nad dziećmi (np. urlopy, elastyczne godziny pracy)?

Jakie zmiany – Twoim zdaniem – pomogłyby osiągnąć większą równość między matkami a ojcami w życiu zawodowym i rodzinnym?

9.05.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(cm/dm)