Od 1 stycznia 2026 roku w Polsce zacznie obowiązywać całkowity zakaz używania tzw. „kopciuchów” - pieców nieposiadających klasy emisyjnej. To oznacza, że właściciele domów, którzy nie wymienią urządzenia na nowoczesne ogrzewanie, mogą być ukarani mandatem do 500 zł lub grzywną nawet 5 000 zł. 

Regulacje wprowadzane są w ramach uchwał antysmogowych, które obowiązują już w większości województw m.in. w Małopolsce, Śląsku i Pomorzu. W kolejnych regionach, takich jak Podkarpackie czy Lubelskie, zmiany wejdą w życie w drugiej połowie 2026 roku. 

Główna przyczyna zmian? Kopciuchy to jedno z największych źródeł emisji pyłów i toksycznych gazów w Polsce. Jak alarmują eksperci, to nie przemysł czy transport, lecz tysiące domowych pieców są odpowiedzialne za smog i zagrożenie zdrowia.

25.10.2025 Niedziela.BE // źródło: News4Media // fot. Shutterstock, Inc.

(eo)

Premier Flandrii Bart De Wever wezwał polityków do większej dyskrecji (discretie) w czasie trudnych negocjacji budżetowych, ale jego apel spotkał się z obojętnością. Zamiast ciszy i współpracy, w parlamencie zapanował chaos. Posłowie z partii rządzącej i opozycji wzajemnie obwiniali się o brak lojalności i ujawnianie informacji mediom.

Wielu komentatorów uznało sytuację za symboliczny przykład erozji kultury politycznej w Belgii. Zamiast rozmów w zaciszu gabinetów, politycy coraz częściej prowadzą debaty na Twitterze i w telewizji. Dla obywateli oznacza to większą przejrzystość, ale też więcej populizmu i konfliktów.

Premier De Wever zaapelował o powrót do zasad: mniej słów, więcej czynów. Jednak w czasach mediów społecznościowych trudno o milczenie. Belgijska scena polityczna coraz bardziej przypomina arenę medialną, w której każda wypowiedź ma natychmiastowy efekt polityczny.

Mini-słowniczek:
• discretie - discrétion - dyskrecja
• onderhandeling - négociation - negocjacja
• openbaarheid - transparence - jawność

Pytania do czytelników:
1. Czy politycy powinni być bardziej dyskretni w czasie negocjacji?
2. Czy większa przejrzystość życia publicznego to zawsze coś dobrego?

25.10.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(eo)

Sądy administracyjne coraz częściej stają po stronie obywateli w sporach o opłaty cmentarne. Kolejny wyrok potwierdza, że zarządcy cmentarzy komunalnych nie mogą pobierać pieniędzy za pochówek, ekshumację czy przedłużenie rezerwacji grobu.

W najnowszym orzeczeniu Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie uznał, że Rada Miasta nie miała prawa wprowadzić takich opłat, ponieważ brak jest podstawy prawnej w obowiązujących przepisach. Sąd powołał się na ustawę z 1959 roku, która dopuszcza wyłącznie pobieranie opłat za czynności bezpośrednio związane z pogrzebem, a nie za „utrzymanie prawa do grobu” czy „pochowanie dodatkowej osoby”.

Wyrok otwiera drogę do masowych roszczeń wobec gmin i parafii. Osoby, które zapłaciły za nielegalne opłaty, mogą domagać się zwrotu pieniędzy. Eksperci przewidują, że skala problemu jest ogromna – w niektórych miastach opłaty za przedłużenie miejsca na cmentarzu sięgały nawet 2 tys. zł, a w Polsce może chodzić o miliony złotych pobrane niezgodnie z prawem.

25.10.2025 Niedziela.BE // f ot. Shutterstock, Inc.

(eo)

Według najnowszych danych Narodowego Banku Belgii, aż jedna trzecia brukselskiego dobrobytu (Brusselse welvaart) trafia do innych regionów kraju - głównie do Flandrii i Walonii. Choć Bruksela generuje ogromne dochody, duża część zysków wypływa poza jej granice w formie podatków, subsydiów i płac dla osób dojeżdżających z innych części Belgii. To zjawisko określane jest mianem „ekonomicznego wycieku” (economische lekkage).

Dla wielu mieszkańców stolicy jest to frustrujące, ponieważ Bruksela zmaga się z rosnącymi kosztami życia, ubóstwem i problemami infrastrukturalnymi. Tymczasem duża część jej bogactwa finansuje rozwój sąsiednich regionów. Władze miejskie apelują o bardziej sprawiedliwy system podatkowy, który pozwoliłby Brukseli zachować większy udział w generowanych przez siebie dochodach.

Dyskusja ta ponownie ożywiła debatę o belgijskim federalizmie. Niektórzy flamandzcy politycy twierdzą, że Flandria i tak dopłaca więcej do systemu niż otrzymuje, inni zaś wskazują, że Bruksela jest ekonomicznym sercem całego kraju. W tle tej rozmowy kryje się pytanie: czy Belgia może funkcjonować jako jedno państwo, jeśli regiony coraz bardziej walczą o własne interesy?

Mini-słowniczek:
• welvaart - prospérité - dobrobyt
• belasting - impôt - podatek
• federalisme - fédéralisme - federalizm

Pytania do czytelników:
1. Czy Belgia powinna zmienić system podziału dochodów między regionami?
2. Jakie skutki może mieć dalsze pogłębianie różnic między Brukselą, Flandrią i Walonią?

25.10.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(eo)