Ustawę o utworzeniu Akademii Zamojskiej podpisał prezydent Andrzej Duda - poinformowała w poniedziałek kancelaria głowy państwa. Przepisy przewidują, że uczelnia będzie oparta na istniejącej Uczelni Państwowej im. Szymona Szymonowica w Zamościu. Pierwszego rektora powoła minister edukacji i nauki.

Ustawę o utworzeniu Akademii Zamojskiej przygotowała grupa posłów PiS i Kukiz'15. Wśród jej autorów znalazł się również minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek. MEiN nie zgłosiło uwag do ustawy. W poniedziałek o podpisaniu w sobotę tej ustawy przez prezydenta Andrzeja Dudę poinformowała jego kancelaria.

Ustawa przewiduje utworzenie 1 września 2021 r. Akademii Zamojskiej opartej na istniejącej Uczelni Państwowej im. Szymona Szymonowica. Zgodnie z ustawą mienie uczelni stanie się mieniem akademii. Z ustawy wynika, że pierwszego rektora powoła minister właściwy ds. szkolnictwa wyższego.

Pracownicy zatrudnieni na uczelni staną się pracownikami akademii, jednak – jak wynika z ustawy – stosunki pracy z tymi pracownikami wygasną po upływie trzech miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, jeżeli przed upływem tego terminu nie zostaną im zaproponowane nowe warunki pracy i płacy, albo w razie nieprzyjęcia nowych warunków pracy i płacy.

"Reaktywowana uczelnia powinna w czasach współczesnych spełniać misję, która przez ponad dwa wieki formowała elity narodu polskiego w duchu zasad pietas literata, Deo et Patriae, misję, wyrażoną w dewizie: BÓG HONOR OJCZYZNA, a spełnianą przez Akademię Zamojską" – podkreślono w uzasadnieniu ustawy.

Dodano, że Akademia Zamojska ma być szczególną instytucją, w której w sposób odpowiedzialny i wieloaspektowy przygotowuje się obywateli państwa polskiego nie tylko do pełnienia różnych działań i funkcji publicznych, ale także do podejmowania czynnych starań na rzecz ochrony, rozwoju i umocnienia kulturowego i cywilizacyjnego dziedzictwa Polski.

Studenci, a także uczestnicy studiów podyplomowych, kształcenia specjalistycznego oraz innych form kształcenia Uczelni Państwowej im. Szymona Szymonowica staną się odpowiednio studentami lub uczestnikami studiów podyplomowych, kształcenia specjalistycznego oraz innych form kształcenia Akademii Zamojskiej.

Z ustawy wynika, że członkowie senatu uczelni oraz członkowie rady uczelni wybrani na kadencje trwające w dniu wejścia w życie ustawy staną się odpowiednio członkami senatu pierwszej kadencji Akademii albo członkami rady Akademii Zamojskiej.

Dotychczasowy rektor uczelni Uczelni Państwowej im. Szymona Szymonowica w Zamościu przestanie pełnić swoją funkcję. Pierwszego rektora Akademii Zamojskiej powoła minister nauki na okres do końca kadencji rozpoczętej z dniem 1 września 2020 r.

Sprzeciw wobec procedowanej ustawy zgłaszali nie tylko politycy opozycji, ale także rektor Uczelni Państwowej im. Szymona Szymonowica w Zamościu prof. Andrzej Samborski. W jego ocenie ustawa podważa zapisy statutu uczelni, w tym ten stanowiący, że uczelnia jest autonomiczna we wszystkich swych działaniach. Posłowie i senatorowie zwracali uwagę podczas prac nad ustawą, że ingeruje ona w autonomię uczelni, narusza przepisy kodeksu pracy i powstała poza środowiskiem akademickim. Wyrażali też niepokój, że na podobnej zasadzie możliwe będzie "przejęcie" innych polskich uczelni.

Pierwszy statut Akademii Zamojskiej nada minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego.

Ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

18.08.2021 Niedziela.BE // źródło: Nauka w Polsce www.naukawpolsce.pap.pl // autor: Szymon Zdziebłowski // foto: Zamosc - Panorama of the old town from a bird's eye view. Landscape of the historic part of Zamosc // fot. Shutterstock, Inc.

(ks)

Dodatkowy 1 tysiąc żołnierzy wesprze ochronę polsko-białoruskiej granicy. Przeżywa ona zmasowany napór uchodźców. Jest coraz więcej dowodów na to, że to reżim Łukaszenki wypycha ludzi na Zachód.

„W sierpniu tego roku na polsko-białoruskiej granicy 2 100 osób usiłowało nielegalnie przekroczyć granicę. Z tego Straż Graniczna zapobiegła próbom przekroczenia granicy przez 1 342 osób, a 758 cudzoziemców zostało zatrzymanych i osadzonych w zamkniętych ośrodkach dla uchodźców prowadzonych przez SG. Od początku lipca br. do 17 sierpnia br. z terytorium Polski zostało przekazanych 380 cudzoziemców (w tym również do kraju ich pochodzenia).” – wylicza MSWiA i dodaje, że tylko ostatniej doby pogranicznicy odnotowali 138 osób, które próbowały nielegalnie dostać się do Polski.

Koczują na pasie niczyim

Sytuacja jest trudna. Nieoficjalnie jest mowa, że to białoruskie władze w taki właśnie sposób „wypychają” ludzi ze swojego terenu do państw zachodnich. Media podają, że granicę Litwy przekroczyło 12 żołnierzy z Białorusi, a prowadzili oni ponad 30 uchodźców. Od kilku dni na granicy polsko-białoruskiej (na tzw. „pasie niczyim”) w Usnarzu Górnym w województwie podlaskim koczuje kilkudziesięciu uchodźców m.in. z Afganistanu. Nie chce ich przyjąć ani Białoruś, ani nasz kraj.

Będzie płot?

Łączna długość granicy naszej wspólnej granicy to 418 km. Ochraniana jest przez 19 placówek SG. „Najbardziej narażony na nielegalne przekroczenie granicy jest odcinek o długość 187 km. Do działań na tym odcinku zostali skierowani dodatkowi funkcjonariusze z innych oddziałów SG oraz tysiąc żołnierzy Wojska Polskiego.” – informuje resort spraw wewnętrznych i dodaje, że planowane jest postawienie 50 km granicznego ogrodzenia. „Jeśli zajdzie taka potrzeba na miejsce mogą zostać skierowani kolejni żołnierze oraz funkcjonariusze Policji z garnizonów lubelskiego i podlaskiego.” – dodaje ministerstwo.

19.08.2021 Niedziela.BE // źródło: News4Media // fot. Facebook / Valstybės sienos apsaugos tarnyba

(ss)

Posłowie i działacze Lewicy poinformowali w poniedziałek, że złożyli zawiadomienie do prokuratury w związku z łamaniem praw pracowniczych, do którego miało dochodzić na krakowskim Uniwersytecie Pedagogicznym. Domagają się też odwołania rektora tej uczelni.

Działacz krakowskiej Lewicy Tomasz Leśniak wskazał, że w związku z niedawnymi wynikami Państwowej Inspekcji Pracy na Uniwersytecie Pedagogicznym członkowie ugrupowania planują podjęcie dalszych działań.

"Składamy zawiadomienie do prokuratury z art. 218 Kodeksu karnego, to jest uporczywego naruszania praw pracowników przez rektora Piotra Borka" – poinformował podczas poniedziałkowego briefingu.

Według niego rektor miał mieć świadomość, "że duża część umów na uczelni – co najmniej 350 – jest nieprawidłowa, niezgodna z prawem o szkolnictwie wyższym i z Kodeksem pracy i mimo tego nie przekształcił ich na początku swojej kadencji, czyli we wrześniu 2020 r., choć miał taki ustawowy obowiązek".

Leśniak wskazał, że rektor miał zrobić to dopiero po interwencji poselskiej Lewicy, w trakcie kontroli PIP, wtedy, kiedy sprawę nagłośniły media, czyli między majem a lipcem br.

Działacz podkreślił, że w związku z nasilającym się konfliktem Lewica zawnioskowała do ministra edukacji i nauki Przemysława Czarnka o odwołanie rektora.

Głównymi powodami przytoczonymi we wniosku mają być: nadużywanie umów na czas określony, usunięcie z rady uczelni jednego z jej członków Grzegorza Przebindy, zwolnienie kilkunastu pracowników bez wymaganej opinii rady dyscypliny i utrudnianie działalności związku zawodowego.

Jego przedstawiciele złożyli do prokuratury osobne zawiadomienie, "w związku z utrudnianiem od trzech miesięcy prawnego uznania związku". Jak podkreśliła jego członkini Nina Podleszańska, z Inicjatywy Pracowniczej UP w placówce ma dochodzić do wielu nieprawidłowości.

"Zwolnienia nie są konsultowane ani z dyrektorami, ani z radami instytutu czy wydziału, ani z pełnomocnikami specjalności, a te wszystkie tryby na uczelni należy przejść, żeby kogoś zwolnić" – dodała działaczka.

Jak wskazała Podleszańska, do zwolnień ma dochodzić "pod pretekstem restrukturyzacji". Ale, jak dodała, żaden z podawanych powodów miał nie zostać potwierdzony wynikami kontroli PIP.

"Cała restrukturyzacja wygląda w oczach większości pracowników – a wydaje mi się, że nawet wszystkich – po prostu na pretekst do usunięcia niewygodnych ludzi" – oceniła przedstawicielka związku. Dodała, że często miało dochodzić do tego znienacka, z naruszeniem dobrych obyczajów. "My, pracownicy, patrzymy na to i nie wierzymy własnym oczom" – podsumowała.

Uniwersytet nie odniósł się w poniedziałek do zarzutów podnoszonych przez przedstawicielkę związku.

Kontrolę, która trwała od 13 maja do 26 lipca, PIP wszczęła po interwencji poselskiej Darii Gosek-Popiołek i Macieja Gduli z Lewicy. Do biur posłów zgłaszali się pracownicy UP, którzy podnosili zarzut obchodzenia przez władze uczelni przepisów prawa pracy, mówiących, że łączny czas zatrudnienia na podstawie umów o pracę na czas określony nie może przekraczać 33 miesięcy. O sytuacji na UP, m.in. o zwalnianiu doświadczonych pracowników i wykładowców, pisała "Gazeta Wyborcza".

Na początku sierpnia okręgowy inspektor pracy w Krakowie Józef Bajdel powiedział PAP, że w protokole pokontrolnym w odniesieniu do umów o pracę, zawartych na czas określony, stwierdzono, że część z nich została podpisana niezgodnie z art. 25 primo paragraf 1-4 oraz paragraf 4 ust. 4 Kodeksu pracy.

"Osób zatrudnionych na umowach czasowych było 593. Na ustne polecenie inspektora pracy część z umów – ok. 350 – zostało przekształconych w umowy na czas nieokreślony" – mówił Bajdel. Dodał, że inspektor polecił przeanalizowanie sytuacji pozostałych pracowników i podjęcie właściwych decyzji.

Władze uczelni w komunikacje zamieszczonym na stronie internetowej podkreśliły, że "wybór umów czasowych był decyzją poprzednich władz UP i został zastany przez obecne władze rektorskie". Zapowiedziano, że pozostałe umowy będą sukcesywnie przekształcane, a przypadek każdego pracownika będzie rozpatrywany indywidualnie. Uczelnia poinformowała, że PIP nie stwierdziła nieprawidłowości jeśli chodzi o wypowiedzenia (Inspekcja badała ich stronę formalną – PAP), informowanie związków zawodowych o zamiarze dokonania wypowiedzeń oraz w zakresie zatrudniania osób niebędących pracownikami akademickimi i legalności zatrudniania cudzoziemców. Potwierdził to insp. Bajdel.

Ponadto okręgowy inspektor podał, że nie została podjęta decyzja o zastosowaniu kar z uwagi na to, że – jak twierdził – uczelnia bardzo dobrze współpracowała podczas kontroli, korzystała z porad prawnych i stosowała się do zaleceń.

Jak mówiła podczas poniedziałkowego briefingu posłanka Gosek-Popiołek, w jej opinii wyniki te potwierdzają informacje przekazywane przez pracowników uczelni, a kolejna kontrola zaplanowana została na październik.

"Pamiętajmy o tym, że ta część (wyników kontroli – PAP), czyli nieprawidłowo zawarte umowy, to jeden z elementów złej sytuacji pracowników na Uniwersytecie Pedagogicznym" – podsumowała posłanka.

Zdaniem posła Gduli to, co dziś dzieje się w strukturach UP, to pokłosie wprowadzanych przez wiele lat reform zmierzających do oddania coraz większej władzy rektorom i urzędnikom, a nie naukowcom.

Podkreślił, że przedstawiciele jego ugrupowania nie zgadzają się ani na taki stan rzeczy, ani na działania rektora krakowskiej uczelni.

"Na to nie ma naszej zgody i dlatego apelujemy do ministra Czarnka o usunięcie rektora, z nadzieją, że uzna nie tyle nasz sprzeciw wobec samej postaci rektora, tylko argumenty prawne – łamanie prawa i to na wielu różnych poziomach" – powiedział polityk.

19.08.2021 Niedziela.BE // źródło: Nauka w Polsce www.naukawpolsce.pap.pl // autorka: Nadia Senkowska // fot. Shutterstock, Inc.

(ks)

Od początku pandemii COVID-19 Polska angażuje się w pomoc innym państwom, realizując transporty humanitarne oraz wysyłając polskich medyków do państw potrzebujących wsparcia. W chwili obecnej jednym z najpilniejszych wyzwań w tej walce są szczepienia.

Polska poradziła sobie ze szczepieniami w sposób skuteczny. Dzięki Narodowemu Programowi Szczepień, Polacy mają swobodny dostęp do szczepień przeciw COVID-19 w ramach ponad 7 tysięcy działających punktów szczepień na terenie całego kraju, w których do tej pory wykonanych zostało już ponad 35 mln szczepień, a w pełni zaszczepionych zostało blisko 18 mln obywateli. Polska posiada odpowiednią rezerwę dawek szczepień dla wszystkich naszych obywateli. Jednak w niektórych krajach dostępność szczepionek jest wciąż niewystarczająca, co istotnie utrudnia skuteczną, globalną walkę z pandemią.

Państwa zmagające się z niedoborami szczepionek przeciwko COVID-19 zwróciły się m.in. do Polski z wnioskiem o możliwość odsprzedaży szczepionek z posiadanych zasobów. Uwzględniając ryzyko związane z koniecznością utylizacji partii szczepionek z krótkim terminem przydatności, podobnie jak inne państwa UE, jesteśmy gotowi wesprzeć te kraje, udostępniając im, po cenie zakupu, szczepionki z krótszym terminem przydatności.

Działając w duchu solidarności z naszymi ważnymi partnerami w Europie Wschodniej i Południowej, premier Mateusz Morawiecki podjął decyzję o odstąpieniu części puli polskich szczepionek dla wybranych państw Partnerstwa Wschodniego oraz państw regionu Bałkanów Zachodnich. Posiadane obecnie przez Polskę nadwyżki szczepionek pozwalają tę zapowiedź zmaterializować m.in. w stosunku do Ukrainy.

Ukraina rozpoczęła w lipcu 2021 r. kolejny, piąty etap szczepień ludności przeciwko COVID-19, którymi objęte mają być wszystkie osoby powyżej 18. roku życia. Obecnie pierwszą dawką zaszczepionych jest tylko 10,4 proc. Ukraińców, a drugą dawką jedynie 6,1 proc. Ukraina potrzebuje 48 mln dawek, z czego 34 mln ma zakontraktowane do końca roku. Partia szczepionek z Polski – częściowo odsprzedana po kosztach zakupu, a częściowo odstąpiona w formie darowizny – uzupełni te dostawy.

Przekazanie Ukrainie przez Polskę szczepionek przeciwko COVID-19 jest kolejną formą wsparcia wysiłków władz w Kijowie na rzecz zmniejszenia zagrożenia epidemicznego i poprawy warunków zdrowotnych społeczeństwa. Od początku pandemii w 2020 r. Polska udziela Ukrainie pomocy w zakresie walki z koronawirusem w postaci dostarczania specjalistycznego sprzętu, środków ochrony osobistej oraz rozwoju usług on-line.

Polskę i Ukrainę łączy bliska współpraca w wielu dziedzinach gospodarki i życia publicznego. Liczne kontakty międzyludzkie, w tym w szczególności znaczący udział ukraińskich obywateli na polskim rynku pracy, wymaga w obliczu pandemii COVID-19 dodatkowych działań obu krajów na rzecz poprawy warunków zdrowotnych po obu stronach granicy. Nie wykluczamy kolejnych dostaw dla Ukrainy.

18.08.2021 Niedziela.BE // źródło informacji: Ministerstwo Spraw Zagranicznych (MSZ), Warszawa

(ks)