Na wielu odcinkach polskich dróg panuje informacyjny chaos – to główny wniosek po kontroli przeprowadzonej przez Najwyższą Izbę Kontroli. Mimo że pobocza usiane są znakami, to nie wynika z tego nic dobrego.

Przyczyn problemów jest wiele: źle ustawione lub uszkodzone znaki drogowe, ich nadmiar, brak czytelności komunikatów oraz zasłanianie ich przez reklamy. To wszystko sprawia, że kierowcy mają trudności w odczytaniu oznaczeń, co w bezpośredni sposób wpływa na bezpieczeństwo ruchu drogowego.

System zarządzania ruchem drogowym w Polsce to złożony i rozproszony problem

System zarządzania ruchem drogowym w Polsce jest bardzo rozproszony. Obejmuje kilkaset organów, w tym Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad, 16 marszałków województw dla dróg wojewódzkich oraz kilkuset starostów. Nadzór nad tym systemem sprawuje minister właściwy ds. transportu na drogach krajowych oraz 16 wojewodów dla pozostałych kategorii dróg.

Chociaż taki model wynika z ustroju administracyjnego państwa, to w praktyce okazuje się nieskuteczny. Statystyki pokazują, że poziom bezpieczeństwa na polskich drogach odbiega od średniej europejskiej.

Nieprawidłowości ujawnione przez Najwyższą Izbę Kontroli (NIK) obejmowały m.in. brak zgodności z zatwierdzoną organizacją ruchu, błędy w ewidencjonowaniu projektów organizacji ruchu oraz nieczytelność oznakowania. Co więcej, w wielu przypadkach znaki ustawiano bez zatwierdzonych projektów lub wręcz sprzecznie z przepisami.

Problemem są również braki kadrowe oraz łączenie funkcji zarządzającego drogą i ruchem. W efekcie te same osoby projektowały organizację ruchu i ją zatwierdzały, oznakowanie dróg często nie spełniało swojej funkcji, a kierowców wprowadzano w błąd.

Wyniki ankiety potwierdzają skalę problemu

Jeszcze przed rozpoczęciem kontroli NIK przeprowadziła ankietę wśród użytkowników dróg – głównie kierowców – której wyniki jednoznacznie wskazały na powszechne niezadowolenie z obecnego stanu oznakowania. Aż 89 proc. respondentów uważa, że znaków drogowych jest za dużo, a 67 proc. stwierdziło, że są one nieczytelne i przekazują niejasne komunikaty. Uczestnicy ruchu drogowego czują się więc zagubieni.

Dla porządku dodajmy, że kontrola NIK-u przeprowadzona w latach 2022–2024 objęła kilkanaście jednostek, w tym urzędy marszałkowskie, starostwa powiatowe, urzędy miast oraz dwa oddziały GDDKiA i Miejski Zarząd Dróg w Cieszynie. Inspektorzy badali, czy sposób oznakowania był zgodny z przepisami, czy organizacja ruchu została należycie zatwierdzona i czy spełniała swoje funkcje.

Niewystarczające kadry, nieskuteczna kontrola

Jednym z głównych powodów nieskutecznego działania systemu są poważne braki kadrowe. Przykładowo w Starostwie Powiatowym w Lublinie tylko dwie osoby obsługiwały sieć drogową liczącą ponad 1900 km, podczas gdy w Cieszynie również dwie osoby odpowiadały za jedynie 128 km dróg. Taki rozkład sił skutkuje brakiem regularnych kontroli, niewykrywaniem usterek na czas, a nawet ich ignorowaniem po zakończeniu przeglądów.

Z kontroli NIK-u wynika, że na 63 proc. odcinków dróg występowały niezgodności między stanem faktycznym a zatwierdzonymi projektami organizacji ruchu. Na blisko połowie analizowanych dróg znaki i urządzenia bezpieczeństwa drogowego były umieszczane bez uwzględnienia ich w zatwierdzonych projektach. Co trzecia skontrolowana jednostka zatwierdzała niekompletne wnioski.

Pokazuje to skalę problemu i potrzebę natychmiastowej poprawy w zakresie zarówno oznakowania, jak i organizacji pracy instytucji odpowiedzialnych za te problemy. W związku z tym NIK zwróciła się już do resortu infrastruktury.

19.05.2025 Niedziela.BE // News4media // fot. Canva

(sm)

Jeszcze podczas głosowania wyciekały dane z badania exit poll. Ale nie można było użyć nazwisk kandydatów. Dlatego dostali przezwiska. I nie wszystkie były łatwe do rozszyfrowania.

Wszyscy w niedzielę czekali na godzinę 21 i podanie wyników exit poll, czyli wskazania, kto zgodnie z ankietami wygrał głosowanie. Pracownicy sondażowni stali przed lokalami wyborczymi i pytali wychodzących po głosowaniu o ich wybory. Takie dane na koniec dnia się podlicza i opracowuje nakładając statystyczne odchylenia. Po to, aby o godzinie 21 wynik był jak najbliższy prawdzie.

Ryneczek ma się dobrze

Jak w każdych wyborach, i w tych, funkcjonował tzw. ryneczek. To przekazywanie w sieci informacje z badania w ciągu głosowania. To tzw. ryneczek albo bazarek. Nazwa wzięła się z tego, że z reguły kandydatów określa jako owoce lub warzywa, podając przy nich ceny co ma odpowiadać procentowym poparcie. Dzieje się tak ze względu na ciszę wyborczej, w której nie można publikować wyników sondaży.

Tym razem nikt w tych przeciekach nie posługiwał się nazwami produktów rolniczych. Kandydaci otrzymali inne pseudonimy.

Prince Polo i hantle

I tak Rafał Trzaskowski został ochrzczony mianem „Prince Polo”. To jawne nawiązanie do jednego z wystąpień kandydata, na którym wychwalał produkowany w Polsce wafelek w czekoladzie. Zdarzało się także, że przemycając wyniki kandydat był określany jako „trzaskanie”.

Co do jego głównego przeciwnika, to inwencja była większa. Nawrocki pojawiał się jako „wrotki” albo „hantle”. To ostatnie nawiązuje do sprawności fizycznej kandydata co wiele razy w kampanii prezentował i podkreślał.

Do Sławomira Mentzena nie mogło przypaść inne określenia jak „hulajnogo”. Każdy, kto śledził walkę o głosy, dobrze wie czemu – przez jego ucieczki z wieców.
Grzegorz Braun też nie zostawił wielkiego wyboru i był „gaśnicą”.

Trudno zgadnąć

Z innymi kandydatami już nie było tak łatwo. Czasami odgadnięci i ksywek było trudne. Bo kto może być „tuńczykiem” albo „klockami Lego”? W tym przypadku już wyborca musi mieć pewną wiedzę o kandydatach. Te dwa określenie odnosiły się do Adriana Zanberga. Polityk pierwsze lata swojego życia spędził w Danii i stąd te klocki a „tuńczyk” po prostu rymuje się z Duńczyk.

Może ktoś musiał się też zastanowić, kim na bazarku były „korale”. To przecież Joanna Senyszyn, której znakiem rozpoznawczym stała się czerwona i okazała ozdoba na szyi.

Co do Marka Jakubiaka to często w przeciekach pojawiał się jako „piwo” (polityk ma browar), a Krzysztof Stanowski był „piwem zero”.

19.05.2025 Niedziela.BE // źródło: News4media // fot. Facebook

(sm)

Pierwsze miejsce dla Rafała Trzaskowskiego, ale nie odskakuje znacząco Karolowi Nawrockiemu. Tych dwóch kandydatów spotka się w drugiej turze 21 czerwca. I już zaczęli prosić o głosy Mentzena, Hołownię, Zandberga.

Kiedy do PKW zaczęły spływać pierwsze policzone głosy, wygrywał Rafał Trzaskowski. Ale z biegiem czasu różnica dzieląca go od Karola Nawrockiego malała. W pewnym momencie – kiedy komisja podała dane z połowy obwodów wyborczych – kandydat wspierany przez PiS wysunął się na prowadzenie. W tej chwili mogło wydarzyć się już wszystko. I było też wiadomo, że bez względu na to, kto wygrał niedzielne głosowanie, to różnica nie będzie duża. I że na pewno dojdzie do drugiej tury.

Trzaskowski przed Nawrockim

W poniedziałek około godziny 9 wszystko stało się jasne. Choć brakowało jeszcze policzonych 100 proc. głosów. To się stało kilkadziesiąt minut później.

Zgodnie z informacjami umieszczonymi na stronie PKW pierwszą turę wyborów wygrał kandydat KO, prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski. Zdobył 31,36 procent głosów.

Drugi jest prezes IPN, popierany przez PiS Karol Nawrocki - 29,54 procent.

Zgodnie z planem i zaskoczenie

Trzecie miejsce, tak jak wskazywały na to sondaże, analizy, symulacje przypadło Sławomirowi Mentzenowi ( 14,8 proc. ). Ale za nim miał być Szymon Hołownia z Polski 2050. I tu zaskoczenie, bo Marszałek Sejmu nie zawędrował wyborczo tak wysoko. Wyprzedził go jednak Grzegorz Braun.

Wyniki wyborów 2025

Rafał Trzaskowski - 31,36 proc
Karol Nawrocki 29,54 proc.
Sławomir Mentzen - 14,8 proc.
Grzegorz Braun - 6,34 proc.
Szymon Hołownia - 4,99 proc.
Adrian Zandberg - 4,86 proc.
Magdalena Biejat - 4,23 proc.
Krzysztof Stanowski - 1,24 proc.
Joanna Senyszyn - 1,09 proc.
Marek Jakubiak - 0,77 proc.
Artur Bartoszewicz - 0,44 proc.
Maciej Maciak - 0,19 proc.
Marek Woch - 0,09 proc.

Teraz druga tura

Za dwa tygodnie, 1 czerwca odbędzie się druga tura wyborów i już wiadomo, że będzie to jeszcze bardziej zaciekła walka. 25 maja KO organizuje w Warszawie wielki marsz poparcia. Karol Nawrocki wezwał swoich zwolenników aby tego samego dnia przyjechali do stolicy na jego marsz.

Obaj kandydaci proszą też o poparcie swoich dotychczasowych przeciwników. - Potrzebna jest determinacja, wasze głosy, przekonywanie wszystkich – przemawiał w wyborczy wieczór w Sandomierzu Trzaskowski i dziękował m.in. Szymonowi Hołowni, Adrianowi Zandbergowi i Joannie Senyszyn. Prosił także o ich głosy. - Musimy dokończyć zmiany.

Musimy przyśpieszyć. Musimy rozliczyć PiS.

Z kolei Naworcki w Gdańsku sprawę postawił jeszcze jaśniej: - Chcę zwrócić się do jednego z moich kontrkandydatów, z którym połączyła mnie fala hejtu, nienawiści i fake newsów w trakcie tej kampanii wyborczej – do doktora Sławomira Mentzena. – Do wszystkich wyborców Konfederacji to nie czas na dyskusje o środowiskowych, politycznych i partyjnych sprawach – zaczął i dodał: – Panie doktorze, to czas na uratowanie Polski.

19.05.2025 Niedziela.BE // źródło: News4media // fot. Facebook

(sm)

Co piata firma zatrudniająca obcokrajowców odczułaby ich nagłe zniknięcie. Dla 20 proc. przedsiębiorstw oznaczałoby to utratę ciągłości działania.

Na koniec marca 2025 – jak podaje Tygodnik Gospodarczy PIE (Polski Instytut Ekonomiczny) – liczba ubezpieczonych w ZUS obcokrajowców wynosiła 1 210 027 osób. W latach 2022-2024 ich liczba wzrosła o 33 proc.

W szczegółach wygląda to następująco: 94 proc. pracujących w Polsce cudzoziemców jest zatrudnionych na umowę o pracę, umowę-zlecenie lub umowę agencyjną. Pozostali prowadzą działalność gospodarczą.

W ilu firmach pracują cudzoziemcy?

PIE sprawdziła, ilu cudzoziemców pracuje teraz w polskich firmach. W 500 ankietowanych około jedna trzecia zatrudnionych to cudzoziemcy. Z tego połowa to duże przedsiębiorstwa, niewiele mniej, bo 47 proc. – średnie. W małych firmach cudzoziemcy stanowią 35 proc.

Według ustaleń PIE, najczęściej pracują oni:

w branży TSL (Transport, Spedycja, Logistyka – 46 proc.,
w przemyśle – 40 proc.,
w budownictwie – 36 proc.,
w handlu i usługach – po 23 proc.

Cudzoziemcy zapełniają luk kadrowe

Jak poradziłyby sobie te firmy, gdyby nagle z rynku zniknęli obcokrajowcy? – PIE zapytała  ankietowane firmy. Otóż dla wielu z nich miałoby to poważne konsekwencje.

Co piąte przedsiębiorstwo poważnie by to odczuło. Poradziłoby sobie z tym zaledwie 13 proc. – zastąpiliby ich polskimi pracownikami.

Ponad jedna trzecia badanych firm nie mogłyby realizować zamówień. Prawie tyle samo musiałaby ograniczyć swoją działalność lub zrezygnować z części usług. Zwłaszcza w budownictwie i branży TSL. Dla blisko 20 proc. firm produkcyjnych i TSL brak cudzoziemców oznaczałby utratę ciągłości działania.

„Cudzoziemcy odgrywają istotną rolę na polskim rynku pracy” – czytamy  w najnowszym Tygodnik Gospodarczym PIE. Według OECD „cudzoziemcy odgrywają kluczową rolę w zapełnianiu luk kadrowych w zawodach deficytowych, zwłaszcza w krajach o rosnących potrzebach zatrudnieniowych, np. w Polsce”.

19.05.2025 Niedziela.BE // źródło: News4Media // fot. Canva

(sm)